Wykopaliska archeologiczne prowadzone w Gizie przez ostatnie ćwierć wieku rzuciły nowe światło na to, jak wyglądało życie robotników pracujących przy budowie piramidy Cheopsa (Chufu). Niezwykle ciekawie prezentują się również rezultaty analizy DNA kości budowniczych grobowca faraona. Oto jakie wnioski wyciągnęli z nich znani egiptolodzy.
Starożytni historycy tacy jak Herodot czy Diodor Sycylijski byli przekonani, że podczas wznoszenia piramidy Cheopsa na placu budowy uwijały się jednocześnie dziesiątki, a nawet setki tysięcy niewolników. Odkrycia archeologiczne kompletnie jednak przeczą tej wizji.
Reklama
Pochodzenie budowniczych Wielkiej Piramidy
Wykopaliska prowadzone na cmentarzu robotników pracujących przy wznoszeniu piramid w Gizie jasno dowodzą, że byli to ludzie dobrze karmieni oraz mogący liczyć na opiekę medyczną. Wśród przebadanych kilkuset pochówków niemal połowa należała do kobiet i dzieci. Pokazuje to, że robotnicy mieszkali ze swoimi rodzinami (o tym ilu ludzi budowało piramidę pisałem w innym artykule).
Nie tylko prace archeologów przynoszą ciekawe wnioski dotyczące tego, kto budował piramidę Cheopsa. Bardzo pomocne okazały się również przeprowadzone na przełomie XX i XXI wieku badania DNA. Kierująca nimi doktor Moamina Kamal z Akademii Medycznej Uniwersytetu Kairskiego porównała w ich trakcie próbki pozyskane podczas wykopalisk z DNA obecnych mieszkańców Egiptu.
Analiza jasno dowiodła, że podczas budowy piramidy Cheopsa pracowali przodkowie dzisiejszej ludności mieszkającej nad Nilem. Zgodnie z tym, co podkreśla Kamal, nie byli to przedstawiciele jakieś zaginionej cywilizacji czy tym bardziej kosmici, jak chcieliby propagatorzy różnych pseudonaukowych teorii.
Według słów samej Kamal badania wykazały jednocześnie, że Wielką Piramidę w Gizie wznosili ludzie „przybywający z całej Doliny Nilu, od Asuanu do Delty Nilu”. Dlatego jej zdaniem można śmiało stwierdzić, że „wszyscy obywatele Doliny Nilu w tamtym czasie brali udział w budowie piramid”.
Reklama
Piramida Cheopsa zjednoczyła Egipcjan
Oczywiście pozostaje pytanie czy robotnicy trafiali na plac budowy pod przymusem czy też sami zgłaszali się do pracy. Doktorzy Mark Lehner oraz Zahi Hawass, którzy są obecnie jednymi z najbardziej cenionych specjalistów w kwestiach z wiązanych z budową piramidy Cheopsa mają jasne zdanie w tej kwestii.
Według nich wyniki badań DNA przeprowadzonych przez zespół doktor Kamal dowodzą, że w grę wchodzi druga opcja. Egiptolodzy są przekonani, że budowa Wielkiej Piramidy była projektem, który połączył starożytnych mieszkańców państwa nad Nilem.
Jak czytamy w książce profesor Joyce Tyldesley pt. Pyramids. The Real Story Behind Egypt’s Most Ancient Monuments „piramida służyła zarówno jako gigantyczny projekt szkoleniowy, jak i – celowo lub nie – jako źródło »egiptyzacji« lub indoktrynacji kulturowej”.
Robotnicy, którzy opuścili swoje odizolowane społeczności wiejskie liczące może pięćdziesiąt lub sto osób zamieszkali w miasteczku liczącym ponad 15 000 obcych. Później powrócili na prowincję z nowymi umiejętnościami, szerszymi perspektywami i odnowionym poczuciem jedności narodowej, co zostało zrównoważone utratą lojalności wobec lokalnych tradycji.
Reklama
Praca zmianowa rozłożyła ciężar pracy i umożliwiła gruntowny podział bogactwa faraona w formie przydziałów żywnościowych, zapewniając jednocześnie, że niemal każda rodzina w Egipcie była bezpośrednio lub pośrednio zaangażowana w budowę piramid.
Klucz do budowy Wielkiej Piramidy
Zdaniem doktora Lehnera wzniesienie Wielkiej Piramidy było możliwe nie dzięki wykorzystaniu nowych narzędzi czy technologii. Kluczowa okazała się doskonała organizacja pozwalająca planować i koordynować prace, która nawet dzisiaj musiałaby budzić podziw. Według archeologa we znoszenie grobowca Cheopsa zaangażowało się całe społeczeństwo, co skutecznie budowało świadomość narodową.
Bibliografia
- Joyce Tyldesley, Private Lives of the Pharaohs: Unlocking the Secrets of Egyptian Royalty, TV Books 2001.
- Joyce Tyldesley, Pyramids. The Real Story behind Egypt’s most Ancient Monuments, Penguin Books 2003.
