Są takie dzieła sztuki, na które niemal nikt nie zwraca uwagi. Czasem to obiekty, z którymi dzień w dzień stykają się, choćby bezwiednie, setki, jeśli nie tysiące ludzi. Trudno o lepszy przykład niż godła zabytkowych krakowskich kamienic.
Tradycyjne chaty polskich chłopów nie miały oczywiście takich elewacji, jakie pokrywają ściany współczesnych domów. Nie znano styropianu, tynku ani farb. Poza tym zaś kwestia wyglądu zewnętrznego budynku wiązała się nie tylko z termiką, ale i z...
Trudno sobie wyobrazić dwie bardziej odmienne postacie polskiej literatury niż Czesław Miłosz i Sergiusz Piasecki. Polski Litwin, wymuskany poeta, subtelny intelektualista i syn zrusyfikowanego szlachcica, który do polskiego powieściopisarstwa...
Na temat chłopskiej higieny, zwłaszcza osobistej komentatorzy sprzed 100 czy 150 lat wypowiadali się na ogół krótko i niemal zawsze dosadnie. Twierdzono, że takowa zasadniczo nie istniała. Chociażby Jan Bystroń, jeden z prekursorów polskiej...
Czarny czwartek na amerykańskiej giełdzie. Jak doszło do największego krachu w dziejach Wall Street?
24 października 1929 roku przeszedł do historii jako czarny czwartek na Wall Street. Był to początek największego krachu w dziejach amerykańskiej giełdy. W jego wyniku setki tysięcy drobnych inwestorów straciły dorobek całego życia. Wkrótce...
Hanka Ordonówna była niekwestionowaną gwiazdą przedwojennej estrady. Wykonywane przez nią przeboje śpiewała cała Polska. Słynna artystka zawróciła też w głowie niejednemu mężczyźnie. Wśród jej adoratorów znalazł się i hrabia Michał Tyszkiewicz...
Na dawnej wsi świece były przedmiotami kosztownymi i otoczonymi masą przesądów, zniechęcających do używania ich na co dzień, w zwyczajnych warunkach. Polscy chłopi bardzo rzadko sięgali też po lampki olejne, kaganki. Jak zatem radzili sobie do...
Tradycyjną wiejską chatę można było wznieść na różne sposoby, a gusta wyraźnie różniły się między regionami, osadami czy nawet… sąsiadami, budującymi się po dwóch stronach płotu. Pewne kwestie pozostawały jednak stałe, jak kraj długi i szeroki. Na...
„Ja zdecydowanie uważam, że w polskiej opowieści o nas samych jest tego za dużo. To znaczy, za dużo jest mówienia o tym, że byliśmy ofiarami, że byliśmy poddani opresji. To oczywiście bardzo często prawda. Ale to jest tylko część prawdy”. Między...
Biały Dom jest jednym z najważniejszych symboli Stanów Zjednoczonych. Budowa siedziby prezydentów USA rozpoczęła się w 1792 roku jednak wraz z rozrastaniem się administracji dobudowywano kolejne skrzydła. O tym jak wyglądały dzieje gmachu przy 1600...
Jan Leszczyński (ur. 1905) był jednym z ostatnich, najdłużej żyjących przyjaciół Stanisława Ignacego Witkiewicza, a więc sławnego Witkacego. Jeszcze u schyłku XX stulecia dotarła do niego Joanna Siedlecka, autorka książki Mahatma Witkac. Chciała...
W systemie prawnym, jaki obowiązywał w przedwojennej Polsce istniał mechanizm dający wymiarowi sprawiedliwości przerażającą władzę względem obywatela. Rzekomo dla ograniczenia fali przestępczości zalewającej kraj już w 1918 roku wprowadzono procesy...
Książka Joanny Siedleckiej pt. Mahatma Witkac była w roku 1993, gdy ukazała się po raz pierwszy, prawdziwą sensacją w świecie literackim. Autorka w toku skrupulatnej pracy dotarła do ogromnej liczby wciąż żyjących osób, które znały, pamiętały i...
W obecnym polskim systemie prawnym nie ma instytucji sędziego śledczego, która nadal funkcjonuje w kilku krajach europejskich. Urząd ten istniał jednak w II Rzeczpospolitej i nieraz był wykorzystywany w dętych sprawach, w których usilnie umniejszano...
Sporysz przez wieki stanowił zmorę rolników uprawiających zboże. Spożycie nasion roślin zaatakowanych przez pasożytniczego grzyba niosło z sobą szereg konsekwencji, takich jak halucynacje, przykurcze mięśni a nawet martwica tkanek. W latach 20. i 30...
Wspomnienia zapomnianej modelki Witkacego. Zobaczył ją w kawiarni i stwierdził, że musi ją namalować
Stanisław Witkiewicz, lepiej znany jako Witkacy, chętnie malował znajomych, bliskie sobie osoby. Zdarzało się też jednak, że zobaczył kogoś zupełnie obcego i postanawiał, że koniecznie musi przenieść jego sylwetkę na płótno. Tak właśnie było z...
O matkach wielkich artystów pisze się o wiele rzadziej niż o nich samych. A jednak to one nieraz odpowiadały za ich sukcesy i ponosiły cenę ich drogi do sławy. Matka Witkacego nie tylko dała synowi pole do rozwoju, ale też łożyła na wiecznie...
Gdy w 1924 roku we Lwowie doszło do nieudanego ataku na prezydencki samochód, policja zrobiła wszystko, by zrzucić winę na społeczność żydowską. Nie akceptowano żadnych kontrargumentów. Przekonał się o tym Mykoła Mykietyn, który przekazał władzom...
Stanisław Witkiewicz miał 38 lat kiedy ożenił się z wnuczką Juliusza Kossaka, Jadwigą Unrug. Niewiele jednak zabrakło, a Witkacy stanąłby na ślubnym kobiercu już 10 lat wcześniej. Ostatecznie do małżeństwa z Anną Oderfeld nie doszło. O tym kim była...
W 1924 roku, podczas wizyty prezydenta Stanisława Wojciechowskiego we Lwowie, w stronę jego samochodu rzucono bombę. Ta nie wybuchła, a kulisy ataku nigdy nie zostały rzetelnie wyjaśnione. Władze szybko aresztowały młodego członka społeczności...
5 września 1924 roku we Lwowie doszło do zamachu na prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. W kierunku powozu, którym poruszała się głowa państwa ktoś rzucił bombę. Obyło się bez ofiar, policja zaś szybko zatrzymała podejrzanego. Był nim miejscowy...
W artykule opublikowanym przez Center for American Progress w 2015 roku napisano, że „Biuro ds. Alkoholu, Tytoniu, Broni Palnej oraz Materiałów Wybuchowych, czyli ATF, to wypadek przy pracy”. Jest w tym stwierdzeniu trochę przesady ale nie za dużo.
Jadwiga Smosarska zrobiła oszałamiającą karierę. Aktorka nie tylko została nad Wisłą największą gwiazdą przedwojennego kina, ale również regularnie występowała na deskach teatrów. Mimo kilku ofert nigdy jednak nie zagrała w żadnej zagranicznej...
Jadwiga Smosarska była niekwestionowaną gwiazdą przedwojennego polskiego kina. Karierę rozpoczęła jeszcze w dobie filmów niemych i kontynuowała ją aż do wybuchu wojny. Aktorka miała również szczęście w życiu osobistym. Z mężem Zygmuntem...
Występowała w filmach tylko jednego reżysera – Leonarda Buczkowskiego, którego była nie tylko muzą, ale i życiową partnerką. Wzbudzała jednak sympatię kinomanów i kinomanek, a dziennikarze chętnie pytali ją nie tylko o kolejne plany zawodowe, ale i...
Alma Kar, muza producenta Stefana Gulanickiego, była jedną z najbardziej zagadkowych postaci polskiego kina lat 30. Pod tym tajemniczym pseudonimem skrywała się córka prawosławnego duchownego, która marzyła o wielkiej aktorskiej karierze.
Przez dwadzieścia lat była gwiazdą polskiego kina, a każdy film z jej udziałem cieszył się ogromną popularnością. Choć marzeniem Jadwigi Smosarskiej był teatr, nigdy nie zdołała zdobyć na scenie takiej pozycji, jaką miała na ekranie. O tym jak...
Zdjęcie Dorothea Lange Matka migrantka stało się symbolem losu, jaki spotkał setki tysięcy Amerykanów w trakcie Wielkiego Kryzysu. Podobnie jak jego bohaterka, poszukując pracy ludzie musieli opuścić swoje domy i ruszyć w drogę. Lange zapisała się w...
Materiał rozszczepialny wykorzystany w obydwu bombach atomowych zrzuconych na japońskie miasta pochodził z tego samego miejsca. Zarówno uran użyty w ładunku, który zrównał z ziemią Hiroszimę, jak i w tym, który zrzucono na Nagasaki, pozyskano w...
Miłość odgrywała ogromną rolę w życiu Jana Brzechwy. Autor Akademii Pana Kleksa był niezwykle kochliwym człowiekiem. Brak wierności doprowadził do rozpadu dwóch pierwszych małżeństw poety. Dopiero, gdy stanął trzeci raz przed ołtarzem wszystko się...
