Jan Leszczyński (ur. 1905) był jednym z ostatnich, najdłużej żyjących przyjaciół Stanisława Ignacego Witkiewicza, a więc sławnego Witkacego. Jeszcze u schyłku XX stulecia dotarła do niego Joanna Siedlecka, autorka książki Mahatma Witkac. Chciała...
W systemie prawnym, jaki obowiązywał w przedwojennej Polsce istniał mechanizm dający wymiarowi sprawiedliwości przerażającą władzę względem obywatela. Rzekomo dla ograniczenia fali przestępczości zalewającej kraj już w 1918 roku wprowadzono procesy...
Książka Joanny Siedleckiej pt. Mahatma Witkac była w roku 1993, gdy ukazała się po raz pierwszy, prawdziwą sensacją w świecie literackim. Autorka w toku skrupulatnej pracy dotarła do ogromnej liczby wciąż żyjących osób, które znały, pamiętały i...
W obecnym polskim systemie prawnym nie ma instytucji sędziego śledczego, która nadal funkcjonuje w kilku krajach europejskich. Urząd ten istniał jednak w II Rzeczpospolitej i nieraz był wykorzystywany w dętych sprawach, w których usilnie umniejszano...
Sporysz przez wieki stanowił zmorę rolników uprawiających zboże. Spożycie nasion roślin zaatakowanych przez pasożytniczego grzyba niosło z sobą szereg konsekwencji, takich jak halucynacje, przykurcze mięśni a nawet martwica tkanek. W latach 20. i 30...
Wspomnienia zapomnianej modelki Witkacego. Zobaczył ją w kawiarni i stwierdził, że musi ją namalować
Stanisław Witkiewicz, lepiej znany jako Witkacy, chętnie malował znajomych, bliskie sobie osoby. Zdarzało się też jednak, że zobaczył kogoś zupełnie obcego i postanawiał, że koniecznie musi przenieść jego sylwetkę na płótno. Tak właśnie było z...
O matkach wielkich artystów pisze się o wiele rzadziej niż o nich samych. A jednak to one nieraz odpowiadały za ich sukcesy i ponosiły cenę ich drogi do sławy. Matka Witkacego nie tylko dała synowi pole do rozwoju, ale też łożyła na wiecznie...
Gdy w 1924 roku we Lwowie doszło do nieudanego ataku na prezydencki samochód, policja zrobiła wszystko, by zrzucić winę na społeczność żydowską. Nie akceptowano żadnych kontrargumentów. Przekonał się o tym Mykoła Mykietyn, który przekazał władzom...
Stanisław Witkiewicz miał 38 lat kiedy ożenił się z wnuczką Juliusza Kossaka, Jadwigą Unrug. Niewiele jednak zabrakło, a Witkacy stanąłby na ślubnym kobiercu już 10 lat wcześniej. Ostatecznie do małżeństwa z Anną Oderfeld nie doszło. O tym kim była...
W 1924 roku, podczas wizyty prezydenta Stanisława Wojciechowskiego we Lwowie, w stronę jego samochodu rzucono bombę. Ta nie wybuchła, a kulisy ataku nigdy nie zostały rzetelnie wyjaśnione. Władze szybko aresztowały młodego członka społeczności...
5 września 1924 roku we Lwowie doszło do zamachu na prezydenta Stanisława Wojciechowskiego. W kierunku powozu, którym poruszała się głowa państwa ktoś rzucił bombę. Obyło się bez ofiar, policja zaś szybko zatrzymała podejrzanego. Był nim miejscowy...
W artykule opublikowanym przez Center for American Progress w 2015 roku napisano, że „Biuro ds. Alkoholu, Tytoniu, Broni Palnej oraz Materiałów Wybuchowych, czyli ATF, to wypadek przy pracy”. Jest w tym stwierdzeniu trochę przesady ale nie za dużo.
Jadwiga Smosarska zrobiła oszałamiającą karierę. Aktorka nie tylko została nad Wisłą największą gwiazdą przedwojennego kina, ale również regularnie występowała na deskach teatrów. Mimo kilku ofert nigdy jednak nie zagrała w żadnej zagranicznej...
Jadwiga Smosarska była niekwestionowaną gwiazdą przedwojennego polskiego kina. Karierę rozpoczęła jeszcze w dobie filmów niemych i kontynuowała ją aż do wybuchu wojny. Aktorka miała również szczęście w życiu osobistym. Z mężem Zygmuntem...
Występowała w filmach tylko jednego reżysera – Leonarda Buczkowskiego, którego była nie tylko muzą, ale i życiową partnerką. Wzbudzała jednak sympatię kinomanów i kinomanek, a dziennikarze chętnie pytali ją nie tylko o kolejne plany zawodowe, ale i...
Alma Kar, muza producenta Stefana Gulanickiego, była jedną z najbardziej zagadkowych postaci polskiego kina lat 30. Pod tym tajemniczym pseudonimem skrywała się córka prawosławnego duchownego, która marzyła o wielkiej aktorskiej karierze.
Przez dwadzieścia lat była gwiazdą polskiego kina, a każdy film z jej udziałem cieszył się ogromną popularnością. Choć marzeniem Jadwigi Smosarskiej był teatr, nigdy nie zdołała zdobyć na scenie takiej pozycji, jaką miała na ekranie. O tym jak...
Zdjęcie Dorothea Lange Matka migrantka stało się symbolem losu, jaki spotkał setki tysięcy Amerykanów w trakcie Wielkiego Kryzysu. Podobnie jak jego bohaterka, poszukując pracy ludzie musieli opuścić swoje domy i ruszyć w drogę. Lange zapisała się w...
Materiał rozszczepialny wykorzystany w obydwu bombach atomowych zrzuconych na japońskie miasta pochodził z tego samego miejsca. Zarówno uran użyty w ładunku, który zrównał z ziemią Hiroszimę, jak i w tym, który zrzucono na Nagasaki, pozyskano w...
Miłość odgrywała ogromną rolę w życiu Jana Brzechwy. Autor Akademii Pana Kleksa był niezwykle kochliwym człowiekiem. Brak wierności doprowadził do rozpadu dwóch pierwszych małżeństw poety. Dopiero, gdy stanął trzeci raz przed ołtarzem wszystko się...
W pierwszej połowie lat 20. XX wieku Stefan Żeromski był uważany obok Władysława Reymonta za najwybitniejszego żyjącego polskiego pisarza. O poważaniu, jakim cieszył się autor Ludzi bezdomnych najlepiej świadczyło to, że w 1924 roku przyznano mu...
Ryszard Kapuściński był prawdziwym mistrzem reportażu. Jego książki doczekały się tłumaczenia na około 40 języków i trafiły do rąk milionów czytelników na całym świecie. Nazwisko autora takich bestsellerów jak Cesarz czy Szachinszach wymieniano...
„Pół żartem, pół serio, zauważy, kto zechce, że Wielkopolska, od wieków po łacinie zwana Magna Polonia, wielkość swą ma już w nazwie” – przekonuje profesor Marek Hendrykowski z UAM w Poznaniu, odwołując się do historii społecznej aktywności pod...
Po roku 1918 chłopi mieszkający w wioskach na Pomorzu stanęli przed epokowym dylematem. W dużym stopniu to od ich postawy miało zależeć w jakim kraju będą żyć oni oraz ich potomkowie. Wielu po fakcie bardzo jednak żałowało tego, po jakiej stronie...
Podczas II wojny światowej około trzy miliony obywateli II Rzeczpospolitej trafiło na roboty do Niemiec. Przytłaczającą większość z nich stanowili chłopi. Szacuje się, że ponad 95% Polaków wywiezionych do pracy znalazło się tam pod przymusem...
Życiorys jednego z największych pisarzy rosyjskich XX wieku, Borysa Pasternaka, to doskonały przykład na to, jak władze ZSRS traktowały niechętnych im literatów. Autor Doktora Żywago zapłacił wysoką cenę za swoją postawę. O tym co spotkało...
W 1913 roku na terenie całej Rosji hucznie obchodzono 300-lecie objęcia władzy w kraju przez dynastię Romanowów. Zaledwie cztery lata później Mikołaj II został zmuszony do abdykacji. O tym, jak wyglądały okoliczności oddania przez niego tronu pisał...
Stanisław Przybyszewski doczekał się łącznie sześciorga dzieci z trzema różnymi partnerkami. O autorze Manifestu Młodej Polski zdecydowanie nie można powiedzieć, że był dobrym ojcem. Wręcz przeciwnie. Boleśnie przekonała się o tym najmłodsza z córek...
Jan Jur-Gorzechowski był wielką miłością Zofii Nałkowskiej. Pisarka całkowicie straciła głowę dla bohatera polskiego ruchu niepodległościowego. Autorka Granicy szybko jednaj pożałowała ślubu z drugim mężem. Oficer miał bowiem jasny obraz tego jakie...
Guernica to bez wątpienia najsłynniejszy obraz Pabla Picassa. Dzieło namalowane wiosną 1937 roku jest dzisiaj symbolem sprzeciwu wobec okropności wojny. Początkowo jednak mało kto docenił płótno przestawiające dramat, jaki spotkał mieszkańców...
