W sobotę 14 lutego 1942 roku gen. Stefan Rowecki otrzymał rozkaz wydany przez gen. Władysława Sikorskiego. Jego punkt pierwszy brzmiał: „Znoszę dla użytku zewnętrznego nazwę Związek Walki Zbrojnej. Wszyscy żołnierze w czynnej służbie wojskowej w...
Mieczysław Fogg był jedną z największych gwiazd estrady przedwojennej Polski. W pierwszych latach okupacji łączył działalność konspiracyjną z występami artystycznymi, ale latem 1942 roku Armia Krajowa ostrzegła go, że Niemcy uznali go za...
Janny i Lien Brilleslijpe trafiły do Auschwitz-Birkenau w ostatnim transporcie, jaki wysłano z Holandii do piekła na ziemi. Po blisko trzydniowej podróży w bydlęcym wagonie w nocy z 5 na 6 września 1944 roku siostry w końcu dotarły na miejsce...
Trwająca od 17 do 26 września 1944 roku operacja Market Garden była największą akcją wojsk powietrzno-desantowych podczas II wojny światowej. Mimo zaangażowania znacznych sił i wsparcia holenderskiego ruchu oporu ostatecznie nie udało się przejąć...
Inżynier Antoni Kocjan był jednym z najlepszych konstruktorów szybowców w międzywojennej Europie. W czasie okupacji szybko związał się podziemiem niepodległościowym. Jako szef Referatu Lotniczego i Pancernego Armii Krajowej bardzo przyczynił się do...
Podczas okupacji Kraków został wybrany na stolicę Generalnego Gubernatorstwa. Dążąc do sparaliżowania działalności polskiego podziemia Niemcy zorganizowali tam ogromną siatkę donosicieli. Oto ilu konfidentów pracowało dla gestapo i jak Armia Krajowa...
Więzienie na Pawiaku stało się symbolem niemieckich represji na obywatelach okupowanej Polski. W czasie II wojny światowej trafiło tam ponad 90 tysięcy ludzi. Połowie z nich nie było dane doczekać wyzwolenia. Wśród licznych oprawców znęcających się...
Pochodzące z Holandii Janny i Lien Brilleslijpe trafiły do Auschwitz-Birkenau we wrześniu 1944 roku. Dwa miesiące później zostały przewiezione do obozu Bergen-Belsen. W tym samym transporcie znalazły się również Anne Frank i jej starsza siostra...
Rozpoczęta 17 września 1944 roku operacja Market Garden była największą akcją powietrzno-desantową II wojny światowej. Alianccy spadochroniarze zostali zrzuceni na niemieckie tyły w Holandii w celu przechwycenia i utrzymania przepraw mostowych nad...
W okresie międzywojennym około 10% ludności Rzeczpospolitej, czyli niemal 3,5 mln osób, stanowili Żydzi. Polityka ludobójstwa prowadzona przez III Rzeszę na ziemiach okupowanych doprowadziła do radykalnej zmiany w strukturze narodowościowej państwa...
3 września 1944 roku z obozu przejściowego Westerbork wyruszył do Auschwitz-Birkenau ostatni transport holenderskich Żydów. Wśród 1019 nieszczęśników stłoczonych w bydlęcych wagonach znajdowały się również Janny i Lien Brilleslijpe. O tym, jak...
17 września 1944 roku tysiące angielskich i amerykańskich spadochroniarzy zostało zrzuconych nad Holandią. Tak zaczęła się największa operacja z udziałem wojsk powietrznodesantowych w czasie II wojny światowej, której nadano kryptonim „Market...
Tajny niemiecki plan wobec brytyjskiej rodziny królewskiej. Taki los szykowano Windsorom w 1940 roku
Opracowując plan inwazji na Wielka Brytanię w 1940 roku Niemcy nie ograniczali się tylko do przygotowań ściśle militarnych. Doktorowi Ottonowi Begusowi polecono opracowanie operacji, której celem była brytyjska rodzina królewska. O tym, jaki los...
Nie wiedziała, że pomagając żydowskiemu lekarzowi ratuje swojego przyszłego męża. „Jakoś tak wyszło”
Maria Błyszczuk z województwa tarnopolskiego przed wojną była nauczycielką. Gdy jej rodzinne strony zostały zajęte przez Armię Czerwoną, zmuszono ją jednak do podjęcia innej pracy. Magistrat, obsadzony przez komunistów, wyznaczył ją na pielęgniarkę...
Podpisany w nocy z 2 na 3 października 1944 roku „Układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie” kończył trwające 63 dni powstanie. Dowództwo Armii Krajowej bardzo długo zwlekało z decyzją o kapitulacji stolicy. Dzisiaj mało kto pamięta o tym...
Sowiecka wierchuszka polityczna i wojskowa uważała polskie podziemie za wroga i niebezpieczną konkurencję. Oto, co stało się ze strukturami i oddziałami Armii Krajowej na wschodzie w 1944 roku – po wkroczeniu Armii Czerwonej w dawne granice II...
Polskie podziemie niepodległościowe przez cały okres II wojny światowej borykało się z brakiem broni. Jednak niedobory w uzbrojeniu zaczęto odczuwać szczególnie mocno od jesieni 1942 roku, kiedy to nastąpiła zmiana koncepcji prowadzenia walki z...
Henryk Grabowski wychował się na warszawskim Powiślu, blisko granic miejskiej zabudowy, gdzie krajobraz ruchliwej stolicy ustępował miejsca wiejskim zagrodom i spłachetkom pól uprawnych. Jego matka zajmowała się handlem, a on przejął po niej...
31 lipca 1944 roku około godziny 18 Komendant Główny Armii Krajowej gen. Tadeusz Komorowski „Bór” wydał rozkaz o rozpoczęciu 1 sierpnia o 17.00 powstania w Warszawie. Jeszcze w pierwszej połowie lipca kierownictwo Armii Krajowej nie zakładało...
Według założeń Związek Walki Zbrojnej, jako fundament Państwa Podziemnego, miał „stworzyć ośrodki czynnego oporu narodowego, przeciwdziałającego załamaniu się sił moralnych polskiego społeczeństwa”, a także „współdziałać w odbudowie Państwa na...
Latem 1939 roku Maria Błyszczuk wróciła do rodzinnego Czortkowa (województwo tarnopolskie) z Olszewicy, gdzie otrzymała swoją pierwszą posadę nauczycielki. Było piękne, upalne lato, ale w gorącym powietrzu wisiała groźba nadchodzącej wojny i ludzie...
Podczas wojny Zdzisław Mańkowski walczył nie tylko o własne przetrwanie, ale też o to, by ocalić żydowskie rodziny, którym zapewniał schronienie. Latem 1944 roku miał pod swoją pieczą już tylko przedwojennego boksera Stanisława Rotholca. I wtedy do...
Zdzisław Mańkowski, odznaczony tytułem Sprawiedliwego wśród Narodów Świata, podczas wojny pomagał ratować rodziny żydowskie, zorganizował dla nich specjalną kryjówkę i z narażeniem życia mieszkał razem z nimi. Stracił brata, schwytanego przez...
Han van Meegeren malował obrazy, które nawet najbardziej uznani eksperci uwierzytelniali, jako nieznane dotąd płótna Jana Vermeera. Sprzedając podróbki XVII-wiecznego niderlandzkiego mistrza fałszerz dorobił się prawdziwej fortuny. W 1945 roku...
Specjaliści z Muzeum Pamięci Holocaustu w Waszyngtonie szacują, że władze III Rzeszy oraz ich sojusznicy stworzyli łącznie 44 000 obozów i innych miejsc o charakterze więziennym, w których zamykano przeciwników reżimu i przedstawicieli grup...
Kiedy jesienią 1944 roku Niemcy dowiedzieli się, że węgierski dyktator Miklós Horthy rozpoczął tajne rozmowy pokojowe z Sowietami za wszelką cenę zamierzali go powstrzymać. Zapadła decyzja o przeprowadzeniu akcji, której celem było udaremnienie...
Niemcy nie zbudowali getta warszawskiego. Mury, które zamknęły niemal pół miliona ludzi na obszarze zaledwie 300 hektarów, kazano wznosić przyszłym więźniom odizolowanej dzielnicy. Budowę podjął Judenrat, administracja żydowska – na rozkaz władz...
Niemiecka ofensywa w Ardenach, rozpoczęta 16 grudnia 1944 roku, była desperacką próbą zadania Amerykanom i Brytyjczykom tak dużych strat, aby oba państwa zgodziły się na podpisanie pokoju. O powodzeniu całej akcji miały zdecydować zaskoczenie oraz...
Wojska niemiecko-rumuńskie rozpoczęły oblężenie Sewastopola na Krymie pod koniec października 1941 roku. Twierdzę obsadzoną przez 115 tysięcy sowieckich żołnierzy oraz marynarzy udało się zdobyć dopiero 4 lipca 1942 roku, po trwającym ponad miesiąc...
Przeprowadzona 12 września 1943 roku operacja Eiche to jedna z najgłośniejszych akcji sił specjalnych II wojny światowej. Kilkuset niemieckich spadochroniarzy oraz komandosów otrzymało zadanie uwolnienia obalonego włoskiego dyktatora. Udało się tego...
