Niemiecka polityka terroru opierała się na zasadzie odpowiedzialności zbiorowej. W świetle hitlerowskich zarządzeń najmniejszy akt nieposłuszeństwa względem okupanta, najlżejsze nawet wykroczenia, pociągały za sobą rozstrzeliwanie zakładników.
„Musiałyśmy wszystkie iść do »sauny« i rozebrać się. Mengele wskazywał w tej selekcji dosłownie tysiące, tysiące kobiet i opróżnił pół Auschwitz. Selekcja trwała cały dzień” – tak ostatnią selekcję przeprowadzoną w obozie przez anioła śmierci...
Lekki krążownik liniowy HMS Courageous został zwodowany jeszcze w trakcie I wojny światowej. W latach 20. okręt został jednak przebudowany na lotniskowiec. We wrześniu 1939 roku powierzono mu zadanie zwalczania niemieckich okrętów podwodnych. Ale...
„Od czasu do czasu widywałam go w getcie, dokąd on często przyjeżdżał. Był to jeden z najkrwawszych oprawców. Widziałam sama jak strzelał on z dwóch rewolwerów, które stale nosił gotowe do strzału w rękach” – tak trzy lata po zakończeniu wojny Pola...
Aleksander Sołżenicyn kompletnie nie spodziewał się aresztowania, do którego doszło 9 lutego 1945 roku. Przyszły noblista, służący wówczas w Armii Czerwonej był przekonany, że udało mu się przechytrzyć wojskową cenzurę. Nie mógł się bardziej pomylić...
Pancernik Bismarck, zwodowany w lutym 1939 roku, był dumą Kriegsmarine. Okręt został jednak zatopiony już w czasie swojego pierwszego patrolu bojowego. Był to punkt zwrotny w prowadzonej przez Niemcy wojnie na morzu.
Prusy Wschodnie były pierwszym obszarem państwa niemieckiego, na jaki dotarły oddziały Armii Czerwonej, prące w kierunku Berlina. Krasnoarmiejcy nie mieli tam litości ani dla wrogich żołnierzy, ani dla ludności cywilnej, ani nawet dla kilkuletnich...
Josef Mengele podczas swoich zbrodniczych, pseudonaukowych eksperymentów przeprowadzanych na więźniach Auschwitz-Birkenau, szczególnie interesował się bliźniętami. Wśród ofiar jego obsesji znalazły się również dzieci Hani Schick. Tak po blisko 30...
Wilhelm Koppe, wyższy dowódca SS i policji w Kraju Warty, a następnie Generalnym Gubernatorstwie odpowiadał za śmierć setek tysięcy obywateli okupowanej Polski. Był jednym z największych niemieckich zbrodniarzy II wojny światowej. I nigdy nie...
Gdyby sporządzić ranking najczęściej tłumaczonych polskich autorów, bez wątpienia pierwsze miejsce zająłby Henryk Sienkiewicz. Natomiast na drugim stopniu podium stanąłby Antoni Ferdynand Ossendowski. Mimo to pozostaje on stosunkowo mało znany, gdyż...
„Spadłem na dno nieprawości, gdzie milczy głos sumienia i gdzie panują nieuczciwość i hańba. Jestem niegodnym synem swojej matki i bratem swojej siostry” – zanotował w grudniu 1941 roku nastoletni Jura Riabinkin. Jego relacja to wyjątkowe świadectwo...
Prusy Wschodnie, najdalej wysunięta na wschód prowincja Trzeciej Rzeszy, liczyły w 1939 roku 2,3 miliona mieszkańców. Do jesieni 1944 roku nie mieli oni bezpośredniej styczności z wojną. I nie spodziewali się, że ich region stanie się pierwszym...
Latający w barwach Dywizjonu 303 Czech Josef František potrzebował zaledwie miesiąca, aby zestrzelić aż 17 niemieckich samolotów. Podczas bitwy o Anglię żaden inny pilot polskiej formacji nie mógł się poszczycić takim wynikiem. Jego taktyka budziła...
Francuskie straty w 1940 roku. Te liczby sprawią, że zupełnie inaczej spojrzysz na ich wojnę obronną
Według popularnego mitu w obliczu niemieckie agresji wiosną 1940 roku żołnierze znad Sekwany w ogóle nie przejawiali woli walki i niemal od razu się poddawali. Straty, jakie od 10 maja do 25 czerwca 1940 roku poniosła francuska armia zdecydowanie...
Hitler początkowo zakładał, że inwazja na kraje zachodu rozpocznie się już jesienią 1939 roku. Ostatecznie musiał przełożyć ją o pół roku. Wielka ofensywa ruszyła 10 maja 1940 roku. Wystarczył zaledwie jeden dzień, a los Belgii i Holandii został...
Według zachowanych dokumentów przez cztery i pół roku z Auschwitz-Birkenau próbowało zbiec ponad 900 osób. W dziejach obozu zdarzyły się ponadto trzy zbiorowe ucieczki. Za każdym razem, gdy ktoś wyrwał się z piekła na ziemi Niemcy stosowali zasadę...
Pisząc o przyczynach francuskiej klęski poniesionej podczas wojny z Niemcami w 1940 roku wymienia się często nietrafioną inwestycję, jaką rzekomo była budowa umocnień zwanych linią Maginota. Krytycy tego projektu podkreślają, że ogromne środki...
Kiedy na progu domu rodziny Kuligów pojawił się uciekinier z Auschwitz ci bez zawahania udzielili mu schronienia. Jan Nowaczek zatrzymał się u nich ledwie kilka godzin, ale gdy po paru miesiącach mężczyzna wpadł w ręce okupanta i w wyniku tortur...
22 września 1944 roku dowództwo Armii Krajowej poważnie rozważało ogłoszenie ogólnej kapitulacji. Losy powstania od dawna były przesądzone. Na Solcu wciąż broniła się jednak załoga ostatniego przyczółka. Według Adama Borkiewicza jej bój był...
Po podpisaniu 30 lipca 1941 roku układu Sikorski-Majski setki tysięcy Polaków wywiezionych na Syberię mogły opuścić łagry i tak zwane specposiołki, gdzie przez ostatnie kilkanaście miesięcy Sowieci zmuszali ich do niewolniczej pracy. Nawet jednak po...
Auschwitz, otwarte w czerwcu 1940 roku, było początkowo obozem koncentracyjnym przeznaczonym głównie dla Polaków. Po kilkunastu miesiącach Niemcy przekształcili jednak kompleks w największą fabrykę śmierci w historii. Ilu nieszczęśników tam straciło...
Nie znamy dokładnie czasu, w którym Józef Stalin dowiedział się o polskim powstaniu w Warszawie. Ale odpowiednio interpretując wydawane przez stronę sowiecką rozkazy i działania Armii Czerwonej można wysnuć kilka hipotez.
3 maja 1945 roku doszło do jednej z najtragiczniejszych pomyłek II wojny światowej. Tego dnia samoloty RAF-u zaatakowały niemieckie statki cumujące na redzie portu w Kilonii. Brytyjczycy nie mieli pojęcia, że na pokładzie SS „Cap Arcona” i SS...
W dwudziestoleciu międzywojennym kryptolodzy zapracowali sobie na miano prawdziwych bohaterów Wojska Polskiego. To ich wysiłek walnie przyczynił się do zwycięstwa nad bolszewikami w 1920 roku oraz do uzyskania kluczowego atutu w konfrontacji z III...
„Od czasu do czasu wypuszczano nas na świeże powietrze i by pobrać wrzątek, ale normalnie dusiliśmy się w ciasnocie, gorącu i brudzie, pojawiły się pierwsze wszy” – wspominała po latach Ada Sikorska. Jej relacja jest tylko jedną z wielu...
Potyczka z niemieckimi czołgami, wspieranymi przez piechotę, była pierwszym poważnym sukcesem powstańców na Górnym Czerniakowie. Bój poprawił morale żołnierzy, pozwolił zdobyć broń i zaopatrzenie, zachęcił też rzesze cywilów do wsparcia dalszej...
Waffen-SS dopuściło się na froncie zachodnim szeregu zbrodni wojennych na alianckich jeńcach. Najgłośniejszą z nich była masakra dokonana 17 grudnia 1944 roku przez żołnierzy grupy bojowej Peiper. Niedaleko belgijskiego Malmedy zamordowali oni z...
W chwili wybuchu Powstania Warszawskiego Piotr Zbigniew Łubieński miał zaledwie 17 lat. Przez cały okres walk służył w batalionie „Karpaty” pułku „Baszta”. Kiedy powstanie upadło był jednym z 60 tysięcy mieszkańców stolicy, których Niemcy wywieźli...
4 czerwca 1944 roku grupa poszukiwawczo-uderzeniowa Task Group 21.12 opanowała niemiecki okręt podwodny U-505. Była to pierwsza jednostka wroga przejęta przez Amerykanów na pełnym morzu od blisko 130 lat. O tym, jakie niemieckie tajemnice udało się...
Droga Polaków deportowanych przez NKWD na Syberię była prawdziwą gehenną. W trakcie wielotygodniowej podróży głód, pragnienie oraz mróz zebrały potworne żniwo. W bydlęcych wagonach zmarły tysiące nieszczęśników. Nastoletni wówczas Edward Kurkowski...
