Pierwsza egipska piramida w historii pod wieloma względami imponuje nawet bardziej niż sławne konstrukcje z późniejszego okresu. Tak zwana piramida schodkowa Dżosera powstała około 2650 roku p.n.e., stulecie przed wielką piramidą Cheopsa w Gizie...
Ustrój Sparty był ewenementem na tle całej starożytnej Grecji. Jego wyjątkowość wynikała z procesów, które doprowadziły do powstania najbardziej zmilitaryzowanego państwa-miasta antycznej Hellady. O tym, jak wyglądały jego początki pisze Thomas R...
W wielkiej piramidzie w Gizie – najbardziej imponującej budowli w starożytnym Egipcie i największej konstrukcji wzniesionej ręką człowieka aż do XIV wieku n.e. – zlokalizowano komorę grobową faraona Cheopsa (Chufu). Nie udało się natomiast odnaleźć...
Chryzyp z Soloi, żyjący w III wieku p.n.e., jest zaliczany do grona najważniejszych stoików. To właśnie ten uczony, związany ze starożytnymi Atenami, ujął koncepcję tłumienia emocji w spójny system filozoficzny. Miał jednak pożegnać się ze światem w...
Uwagę współczesnych turystów, którzy przybywają na płaskowyż Giza, automatycznie przyciągają trzy wielkie piramidy. To nie zmieniło się od tysiącleci, chociaż dziś budowle te wyglądają zdecydowanie mniej okazale niż jeszcze 1000 czy 2000 lat temu...
W czasach rządów Oktawiana Augusta starożytny Rzym liczył ponad milion mieszkańców. Żadne inne miasto przez kolejne 1700 lat nie zbliżyło się do tego wyniku. Życie w przeludnionej antycznej metropolii wiązało się z wieloma wyzwaniami. O tym jak dwa...
Przytłaczająca większość wolnych mieszkańców starożytnej Grecji zaliczała się do biedoty. Byli to ludzie zmuszeni liczyć się z każdym wydawanym obolem. Profesor Robert Garland w książce pt. Jak przeżyć w starożytnej Grecji podkreśla jednak, że nawet...
Zapadnie, doły naszpikowane ostrzami, skomplikowane labirynty, toksyczne substancje – takie elementy zabezpieczeń mumii w piramidach egipskich przed niepowołanymi gośćmi pojawiają się w niektórych filmach fabularnych, nawet w takich określanych...
W dziejach starożytnej Grecji niewiele kobiet dorównywało sławą Artemizji. Jej wyczyny podczas stoczonej w 480 roku p.n.e. bitwy morskiej pod Salaminą wychwalał sam Herodot. Słynny dziejopis podkreślał zasługi władczyni Karii, mimo że ta walczyła po...
Ile w starożytnej Grecji oraz Rzymie zarabiał prosty robotnik, a ile lekarz czy prawnik? Na jaką pensję mógł liczyć antyczny nauczyciel? Jakie dochody czerpali posiadacze ziemscy? Na te oraz wiele innych pytań dotyczących zarobków mieszkańców...
Największa z egipskich piramid, wzniesiona cztery i pół tysiąca lat temu dla faraona Chufu (Cheopsa) niezmiennie rozpala emocje. Czy pierwotnie znajdowały się w niej niezmierzone skarby? A może wyobrażamy je sobie tylko dlatego, że źle rozumiemy...
Armia stanowiła siłę i dumę starożytnej Sparty. Właściwie całe życie obywateli peloponeskiego państwa-miasta było podporządkowane służbie wojskowej. Dzięki temu Lacedemończycy dysponowali najlepszymi siłami lądowymi w całej Helladzie. O tym, jak...
Odkrycie w listopadzie 1922 roku przez Howarda Cartera grobowca faraona Tutenchamona wzbudziło sensację na całym świecie. Po raz pierwszy udało się trafić na niesplądrowane przez rabusiów miejsce spoczynku władcy starożytnego Egiptu. Oto...
Wielki Sfinks, wzniesiony zaraz obok monumentalnych piramid w Gizie, długo nie miał sobie równych. Przez tysiąc lat w Egipcie nie wykonano tak ogromnej rzeźby. Jej przeznaczenie wciąż budzi wątpliwości, a fakt, że Sfinksa odkopano zaledwie 100 lat...
W opowieściach o początkach kultury chińskiej fakty mieszają się z legendami. Tych drugich jest zresztą o wiele więcej niż pierwszych. Oto jak w mitach Państwa Środka przedstawia się założycieli cesarstwa i półboskich bohaterów, przy których nawet...
W dzisiejszej Polsce, zamieszkanej przez mniej niż 40 milionów ludzi, występuje ponad 320 000 różnych nazwisk. W Chinach, gdzie populacja przekroczyła już 1,4 miliarda oficjalne rejestry notują 5600 nazwisk. Ale w szerokim użyciu jest zaledwie...
Starożytni Rzymianie mieli jasno sprecyzowane zdanie na temat podziału ról w społeczeństwie. Zgodnie z patriarchalnymi zasadami, mężczyźni rządzili krajem oraz decydowali o życiu swych rodzin. W praktyce jednak sytuacja wcale nie prezentowała się...
Kultura dawnych Chin, ale też znacznie szerzej rozumiana kultura konfucjańska Azji Wschodniej, była w ogromnym stopniu wiejska i chłopska. Życie na prowincji rozwijało się jednak zupełnie inaczej niż w świecie Zachodu. A wzorce pamiętające epokę...
„Europejskie rządy opierają się na miastach, natomiast rządy w Chinach opierają się na wsi. Na tym zasadza się fundamentalna różnica między nimi” – pisał na początku XX stulecia wybitny historyk i myśliciel z Państwa Środka Liang Qichao. Według...
Pismo chińskie było jednym z podstawowych czynników, który przez wieki spajał „kraje konfucjańskie” we wspólny obszar kulturowy. Wielu badaczy, jak Cheng Te-k’un, archeolog i historyk chiński pracujący przez wiele lat w Cambridge, słusznie twierdzi...
W wyniku trwających od 58 do 51 roku p.n.e. wojen galijskich Juliusz Cezar podbił olbrzymie obszary położone na północ i zachód od Alp. Pretekst do rozpoczęcia inwazji dali Cezarowi sami Galowie, którzy poprosili go o wsparcie w walce z Helwetami, a...
Prapoczątki chińskiej cywilizacji sięgają wprost niewyobrażalnie odległych czasów. Charakterystyczna architektura, sztuka fortyfikacyjna, produkcja jedwabiu, nawet pismo – wszystko to miało swoje pierwociny już w epoce kamienia. Oto jak o pierwszej...
W chwili śmierci Sokrates miał 70 lat. Ojciec europejskiej filozofii nie zmarł jednak z przyczyn naturalnych. O tym, jakie głosił idee i dlaczego zapłacił za nie życiem pisze Thomas R. Martin w książce pt. Starożytna Grecja. Od prehistorii do czasów...
Obecnie dieta śródziemnomorska ma wielu zwolenników. Uważana jest za jedną z najzdrowszych, na dodatek serwowane w niej potrawy są zwykle bardzo smaczne. Większość z nas miałaby jednak ogromne problemy z przyzwyczajeniem się do tego, co jedli...
Amfiteatr Flawiuszów, dzisiaj lepiej znany jako Koloseum, był najwyższą, ale na pewno nie największą, ani tym bardziej najpojemniejszą budowlą starożytnego Rzymu. Pod wieloma względami wyprzedzał go Circus Maximus, a więc „Cyrk największy”. Słusznie...
Rozpoczynając w styczniu 49 roku p.n.e. wojnę domową Juliusz Cezar dysponował znacznie mniejszymi siłami niż Gnejusz Pompejusz. Nie minęły jednak dwa lata, a jego wróg już nie żył. Gdy Cezar się o tym dowiedział miał podobno zapłakać. Ale żal z...
Latem 1799 roku, w trakcie kampanii egipskiej Napoleona, zapadła decyzja o rozbudowie jednego z wielu fortów, jakie Francuzi zajęli lub wznieśli w delcie Nilu. Fortyfikacje znajdowały się nieopodal portowego miasta Raszid, przez okupantów nazywanego...
Upadek republiki rzymskiej. Dlaczego zbuntowany Juliusz Cezar z taką łatwością zajął Wieczne Miasto?
Przekraczając rankiem 10 stycznia 49 roku p.n.e. Rubikon i tym samym rozpoczynając wojnę domową Juliusz Cezar dysponował niewielkimi siłami zbrojnymi. Mimo to błyskawicznie zajmował kolejne miasta w Italii. Po wkroczeniu do Rzymu w jego ręce wpadły...
Początkowo rzymska armia opierała się na pospolitym ruszeniu, w którym zobowiązani byli uczestniczyć wszyscy obywatele mogący wykazać się odpowiednim cenzusem majątkowym. Wszystko uległo zmianie w 104 roku p.n.e. za sprawą konsula Gajusza Mariusza...
Patriarchat był normą dla starożytnych Greków. Bardzo mocno odbijało się to na relacjach damsko-męskich. Społeczeństwo opierało się bowiem na podwójnych standardach. O tym, jak Hellenowie traktowali swoje żony pisze profesor Robert Garland w książce...
