W 1610 roku Francja znalazła się na szalenie niebezpiecznym zakręcie dziejów. Król Henryk IV Burbon, znany ze stwierdzenia, że „Paryż wart jest mszy”, zginął w zamachu z ręki katolickiego fundamentalisty. Władzę oddano w ręce kobiety, którą monarcha...
Pod koniec 1761 roku, walczące z potężną międzynarodową koalicją, Prusy znalazły się na skraju całkowitej klęski. Nieoczekiwanie jednak sytuacja odwróciła się o 180 stopni i wydarzył się tak zwany „cud domu brandenburskiego”. Oto jak do tego doszło.
XIX-wieczny poeta Jan Nepomucen Kamiński w swoim znanym dwuwierszu napisał o Mikołaju Koperniku: „Wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię, polskie wydało go plemię”. Ale co tak naprawdę wiemy o pochodzeniu słynnego astronoma? Czy rzeczywiście był Polakiem?
Bezpotomny zgon 7 stycznia 1598 roku cara Fiodora I oznaczał wygaśnięcie moskiewskiej linii Rurykowiczów. Po śmierci młodszego syna Iwana IV Groźnego rozpoczęła się wieloletnia, krwawa walka o władzę, która przeszła do historii jako wielka smuta...
Jan Kochanowski zapisał się w narodowej tradycji jako wyrafinowany poeta, patriota, obrońca moralności. To obraz uproszczony czy nawet zakłamany. XVI-wieczny wieszcz potrafił się zabawić, lubił niedwuznaczne żarty, a niekiedy był tak dosadny… że...
Potajemny związek Zygmunta Augusta z litewską magnatką Barbarą Radziwiłłówną przeszedł do legendy. Do dzisiaj stanowi najbardziej znany przykład wielkiej miłości na szczytach władzy w Polsce. Piękny mit, powielany przez powieści, seriale i...
7 października 1571 doszło do jednej z największych bitew morskich w historii Europy. Pod Lepanto spotkały się floty Imperium Osmańskiego i Ligi Świętej. Siły obu walczących stron były wyrównane, jednak starcie zakończyło się całkowitą klęską...
Jak na jednego z najważniejszych literatów w polskich dziejach, Jan Kochanowski jest postacią wyjątkowo tajemniczą. Zachowały się tylko strzępy informacji o jego życiu. Także śmierć poety budzi pytania. Chyba najwięcej kontrowersji wiąże się jednak...
Nie licząc królów, trudno wskazać bardziej znanego Polaka XVI stulecia niż Mikołaj Rej. Każdy uczy się przecież w szkole jego przełomowych słów: „Polacy nie gęsi, iż swój język mają”. Szlachecki poeta był jednak nie tylko prekursorem użycia...
Po zdobyciu 20 maja 1631 roku Magdeburga dowódca habsburskich wojsk twierdził, że „przepadło ponad dwadzieścia tysięcy dusz. Z pewnością nie widziano straszniejszego dzieła i boskiej kary od czasu zniszczenia Jerozolimy”. Los jaki spotkał...
Po spektakularnym zwycięstwie pod Kłuszynem wojska hetmana Stanisława Żółkiewskiego 9 października 1610 roku wkroczyły do Moskwy. Tak rozpoczęła się trwająca dwa lata polsko-litewska okupacja rosyjskiej stolicy. O jej przebiegu pisze Jerzy Besala w...
Wymarsz strzelców, lepiej znany obecnie jako Straż nocna Rembrandta, to jedno z największych arcydzieł światowego malarstwa. Obraz jednak aż trzykrotnie padał ofiarą aktów wandalizmu, które groziły jego zniszczeniem. Jak do tego doszło?
Carska Rosja była dosłownie przeżarta korupcją. Łapówki brali niemal wszyscy. Począwszy od nauczyciel i urzędników najniższego szczebla, skończywszy na ministrach w Petersburgu. Nawet drakońskie kary nie doprowadziły do zwalczenia procederu. Wręcz...
Nikt nie wierzył, że Zygmunt August stoi nad grobem. A w każdym razie nikt poza nim samym. W 1571 roku król ukończył 51 rok życia. Nie był może już mężczyzną w sile wieku, ale nie uchodził też za starca. Dziwiono się więc, że gotuje się na rychły...
Zanim wojska dowodzone przez Jana Tarnowskiego rozpoczęły szturmowanie Staroduba hetman wielki koronny wezwał obrońców do kapitulacji. Zagroził im straszliwymi konsekwencjami, jeżeli nie przystaną na postawione warunki. Moskale nie zamierzali jednak...
Karol Habsburg zasiadł na hiszpańskim tronie w 1516 roku. Trzy lata później został również władcą Świętego Cesarstwa Rzymskiego. Był pierwszym monarchą w historii, nad którego ziemiami słońce nigdy nie zachodziło. Oto jak wyglądały jego...
U szczytu swojej potęgi Ching Shih miała pod rozkazami kilkadziesiąt tysięcy piratów. Dowodzona przez nią armada była tak ogromna, że nawet cesarska flota nie była w stanie jej pokonać. Oto jak wyglądała kariera chińskiej królowej piratów.
Przez stulecia Chanat Krymski stanowił poważne zagrożenie dla Moskwy. Po wojnach z Turcją Katarzynie Wielkiej udało się jednak osadzić na tronie w Bakczysaraju własnego kandydata. Kilka lat później, dzięki intrygom i łapówkom, władczyni doprowadziła...
Wydaje ci się, że bezczeszczenie ludzkich zwłok i wykorzystywanie ich w praktykach medycznych to relikt bardzo odległych czasów? Myślisz, że medyczny kanibalizm zdarzał się tylko z dala od Europy? Nic bardziej mylnego.
Potop szwedzki z lat 1655-1660 przyniósł najeźdźcom ogromne łupy, ale nie sukcesy polityczne. Karol Gustaw był zmuszony wycofać się znad Wisły. Także Siedmiogrodzianie i Rosjanie nie osiągnęli swoich celów. Tylko jeden władca okazał się faktycznym...
W połowie XIX wieku w całej Rosji mieszkało około miliona osób mogących poszczycić się szlachectwem. Gdy przyjrzymy się jednak bliżej tej warstwie społecznej okaże się, że przytłaczająca większość dworian klepała biedę, żyjąc często w niewiele...
„Kiedy mówimy o Francuzach, Anglikach, Hiszpanach, rozumiemy przez to wszystkich mieszkańców tych państw” – pisał francuski podróżnik Hubert Vautrin, który odwiedził Rzeczpospolitą w drugiej połowie XVIII wieku. Kwestia, z pozoru oczywista, wymagała...
W 1567 roku Zygmunt August zgromadził kilkudziesięciotysięczną armię, która miała ruszyć na Moskwę. Przez kilka miesięcy czekała ona na rozkaz do ataku. Król jednak nigdy go nie wydał. Powodem było wykrycie spisku mającego doprowadzić do obalenia...
Pokłon pasterzy ze św. Franciszkiem i Wawrzyńcem pędzla Caravaggia wyceniany jest obecnie na około 20 milionów dolarów. Obrazu jednak nit nie widział od października 1969 roku, kiedy został skradziony z kaplicy w Palermo. Co stało się z dziełem...
Rozległe posiadłości ziemskie, setki tysięcy poddanych, a nawet prywatne wojsko często nie mniejsze niż armia Rzeczypospolitej. Najpotężniejsi magnaci z Kresów byli tak bogaci, że zyskali miano „królewiąt”. Wielkość ich majątków zapierała dech w...
Jakie było największe dziejowe osiągnięcie polskich chłopów? Co wnieśli oni w losy państwa i narodu? Wpływowy XIX-wieczny historyk Michał Bobrzyński nie miał wątpliwości. Wskazał konkretne zjawisko, o którym dzisiaj zapomina nawet wielu znawców...
Maria I Tudor zasiadała na tronie zaledwie pięć lat. Panowanie córki Henryka VIII zapisało się jednak w historii Anglii jako okres krwawych prześladowań religijnych. Królowa, która była zagorzałą katoliczką, chciała za wszelką cenę doprowadzić do...
Szarżujący w zwartym szyku husarze siali postrach w szeregach wroga przez blisko 200 lat. Poza doskonałym wyszkoleniem przewagę na polu bitwy zapewniała im cudowna broń. Dzięki niezwykle długim kopiom skrzydlaci jeźdźcy mogli przełamywać zwarte...
Na przełomie XVII i XVIII wieku państwo Hohenzollernów awansowało do ścisłej czołówki najpotężniejszych europejskich mocarstw. Nigdy by do tego nie doszło, gdyby władza nad Brandenburgią oraz Prusami nie została połączona w jednym ręku. Śmiertelnie...
W całej historii Polski trudno wskazać więcej niż garść równie kompromitujących i ponurych porażek. O tym, co nastąpiło pod Piławcami w dniach 20-23 września 1648 roku pisze się „bitwa”. Ale chyba jest to słowo na wyrost.
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Damy polskiego imperium, Pierwsze damy II Rzeczpospolitej, Epoka milczenia czy Seryjni mordercy II RP. Jego najnowsza pozycja to Damy Władysława Jagiełły (2021).
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski, mitów i przekłamań. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej. Zajmuje się również fotoedycją książek historycznych, przygotowywaniem indeksów i weryfikacją merytoryczną publikacji.
Drodzy Czytelnicy! Nasza strona (jak niemal wszystkie inne) wykorzystuje pliki cookies i podobne technologie, między innymi po to, by dostosowywać treści reklamowe do zainteresowań i preferencji użytkowników. Aby to robić, potrzebujemy Waszej zgody.
Klikając przycisk "Przejdź do serwisu" lub zamykając to okno za pomocą przycisku "x" wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Ingens Media Sp. z o.o. oraz naszych zaufanych partnerów, twoich danych osobowych zapisanych w plikach cookies i innych podobnych technologiach w celu marketingowym, obejmującym w szczególności wyświetlanie spersonalizowanych reklam.
Zgoda nie jest obowiązkowa. Możesz też w dowolnym momencie ją cofnąć. Szczegóły dotyczące naszej polityki prywatności, zakresu zgód, a także wycofania i niewyrażenia zgody znajdziesz w naszej polityce prywatności. Tam też znajdziesz informacje na temat zasad przetwarzania danych oraz twoich uprawnień z tym związanych.
Poprzez korzystanie z serwisu bez zmieniania ustawień prywatności w twojej przeglądarce internetowej wyrażasz zgodę na przechowywanie w Twoim urządzeniu końcowym plików cookies i innych podobnych technologii służących do dopasowywania.