Jazda stanowiła w początkach XVI stulecia trzon polskiego wojska. Nie była to jednak jeszcze kawaleria taka, jaką znamy z kolejnych dekad. Husaria dopiero się rodziła. Dlaczego ją powołano? Skąd wzięto wzór? I dlaczego tak długo w walce utrzymywano...
Unia polsko-litewska, rządzona przez ostatnich Jagiellonów należała do największych organizmów politycznych na kontynencie. Za powierzchnią, liczbą ludności i rozwojem gospodarczym nie szły jednak możliwości finansowe. Wojsko sprzed 500 lat –...
Nowożytni królowie i królowe nie mieli prywatnego życia. Każdy moment ich dnia był elementem publicznego spektaklu rozgrywanego na oczach setek dworzan i służących. Nawet z pozoru najbardziej intymne chwile urastały do rangi wydarzeń publicznych. I...
Piotr I Wielki przeszedł do historii, jako reformator i twórca potęgi nowożytnej Rosji. Z determinacją cara w dążeniu do unowocześniania państwa mogły się równać tylko jego bezwzględność i okrucieństwo. Władca nie tolerował sprzeciwu i nie miał...
Świat zmienił się nie do poznania już z chwilą, gdy pierwsze europejskie ekspedycje dotarły do Nowego Świata. Największy przełom nastąpił jednak później. Grabież trwająca od XVI stulecia wstrząsnęła posadami gospodarki, doprowadziła do...
W wieku XVII bogaci chłopi pańszczyźniani niemal się nie zdarzali. Po potopie szwedzkim i w tragicznej dla najniższych warstw społeczeństwa epoce saskiej nie spotykało się ich w ogóle. Ale renesans – złote czasy handlu zbożowego – był...
Do miana „odkrywcy” Ameryki pretenduje wielu podróżników. Na długiej liście żeglarzy z Europy, Afryki i Azji nie mogło rzecz jasna zabraknąć również Polaka. Już w XVI wieku pojawiła się wersja, wedle której pochodzący znad Wisły Jan z...
Katarzyna II Wielka rządziła niepodzielnie Rosją przez ponad 34 lata. Śmierć carycy 6 listopada 1796 roku stanowiła koniec epoki. Wokół jej zgonu narosło wiele mitów. Według często powtarzanej plotki miała umrzeć w trakcie stosunku z koniem. Inna...
Wiek XVIII w dziejach Prus był stuleciem „długim”. Od śmierci pierwszego suwerennego księcia pruskiego Fryderyka Wilhelma Hohenzollerna (1688) do starcia z Napoleonem (1806) Prusy narodziły się niejako podwójnie: jako zunifikowane wewnętrznie...
„Angielska Ameryka była nieproporcjonalnie afrykańska” – podkreśla Jill Lepore w książce My, Naród. Jaka była skala angielskiego handlu niewolnikami? Jak uzasadniano ten nieludzki proceder?
Podręczniki gospodarcze – adresowane do szlachty i chętnie czytane – pisano od XVI wieku. W połowie tego stulecia ukazał się polski przekład książki o rolnictwie włoskiego pisarza Krescentyna. Na lokalnym rynku potrzebne jednak były dzieła, które...
Od czasów księcia Witolda Kiejstutowicza aż po lata międzywojnia zamieszkiwali zwłaszcza na Wileńszczyźnie. Byli ludem nielicznym, posiadającym unikalną religię, własny język i kulturę. Dzisiaj jest ich w Polsce mniej niż czterystu.
10 kwietnia 1525 Albrecht Hohenzollern złożył na krakowskim Rynku hołd lenny królowi Zygmuntowi Staremu. Po długich negocjacjach podpisano układ, który kończył historię państwa krzyżackiego. Na jego miejscu powstały świeckie Prusy Książęce z...
Sytuacja Polski zmieniła się radykalnie w roku 1370, wraz ze śmiercią ostatniego monarchy z rodzimej dynastii, Kazimierza Wielkiego. Już u schyłku średniowiecza – nie zaś, jak zwykło się powtarzać, po roku 1572 – tron polski stał się elekcyjny. Z...
Trzynaście angielskich kolonii w Ameryce Północnej, zamieszkanych przez łącznie 2,5 miliona osób, rzuciło rękawicę jednemu z najpotężniejszych imperiów świata, dysponującemu największą marynarką wojenną. Jakim cudem Amerykanie wygrali swoją wojnę o...
Elżbieta I Tudor miała wiele powodów do dumy. Na pewno jednak nie mogła pod koniec życia pochwalić się pięknym uśmiechem. Stan jej uzębienia był wprost tragiczny. Niektórzy nazywają Królową Dziewicę wręcz „męczennicą ropotoku”.
Agafia Gruszecka (1663–1681) nie miała ambicji politycznych, lecz charakteryzowała się silną osobowością i była wykształcona o wiele bardziej niż inne współczesne jej kobiety, dzięki czemu wzbudzała sensację w ówczesnej Moskwie i weszła do historii...
W filmach sprawę niemal zawsze załatwia osinowy kołek. Nasi przodkowie byli o wiele bardziej pomysłowi. Przedstawiamy sposoby, do których naprawdę się uciekano – przez setki lat w całej wschodniej i południowej Europie.
Bezpośrednia przyczyna pierwszego buntu kozackiego tkwiła w prywatnym sporze o majątek Rokitna pomiędzy jednym z atamanów kozackich, Krzysztofem Kosińskim, a przedstawicielem wielkich rodów ruskich – księciem Januszem Ostrogskim. Na osobisty...
Epidemia czarnej śmierci zmieniła średniowieczną Europę nie do poznania. Stary porządek rzeczy został zburzony tak doszczętnie, że wiele przemian wciąż umyka uwadze historyków. Szczególne znaczenie mogła mieć decyzja z pozoru zupełnie drobna.
Rewolucja przemysłowa zupełnie odmieniła oblicze najpierw Europy, a następnie całego globu. Wiele państw miało potencjał ku temu, aby stać się kolebką industrializacji. Dlaczego przewrót przemysłowy rozpoczął się w Anglii?
Przybycie Europejczyków do Nowego Świata przyniosło nie tylko katastrofę biologiczną, ale też ekologiczną. Zachwiało prawidłami polityki oraz gospodarki.
Ojciec święty Sykstus IV, wybrany na tron piotrowy w 1471 roku, zapisał się w dziejach jako wielki patron sztuk, człowiek kultury, wybitny mecenas. Nawet ci, którzy nie wiedzą nic o nim samym, doskonale znają najsłynniejsze z przedsięwzięć Sykstusa:...
Córka biednego chłopa władczynią jednego z największych światowych imperiów? Chociaż wydaje się to zupełnie nieprawdopodobne, właśnie taką drogę przeszła Marta Skowrońska. Co więcej, przyszła caryca Katarzyna I miała najprawdopodobniej polskie...
Za sprawą dziewiętnastowiecznych malarzy husaria nierozerwalnie kojarzy nam się ze skrzydłami. Czy jednak najlepsza kawaleria na kontynencie faktycznie używała ich w czasie walki? A może skrzydła były jedynie dekoracją? Historycy od lat toczą...
Są wydarzenia, które wprost z kart historii docierają do naszej wyobraźni, przywołując obrazy pozwalające fantazjować z otwartymi oczami. Do takich zaliczam legendarny Jedwabny Szlak, przecinający całą Azję, od Chin po Europę.
Groźba konfliktu, jakiego kraj jeszcze nie widział. Dwóch potężnych sąsiadów zagrażających istnieniu polskiej państwowości. I ultimatum jednego z nich, by za ogromną cenę sprzymierzyć się przeciw drugiemu. Nie, to nie historia polskich relacji z...
26 kwietnia 1478 roku na zawsze zapisał się w historii Włoch. W „krwawą niedzielę” na zlecenie papieża Sykstusa VI doszło do zamachu na rządzących Florencją braci: Wawrzyńca i Juliana Medyceuszy. Ojciec święty nie mógł być zadowolony z jego...
Powstania kozackie niepokoiły Rzeczpospolitą już od lat 90. XVI wieku. W połowie kolejnego stulecia Kozacy pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego przejęli pełną kontrolę nad Ukrainą, budując niezależne państwo. Co było źródłem ich buntów? Dlaczego...
Mało kto używa na co dzień swojego drugiego imienia. Większość Polaków ma je jednak wpisane w dowodzie. Od jak dawna panuje zwyczaj nadawania dzieciom więcej niż jednego imienia? I ile imion nosili nasi przodkowie 100, 200 albo 500 lat temu?
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Damy polskiego imperium, Pierwsze damy II Rzeczpospolitej, Epoka milczenia czy Damy złotego wieku. Jego najnowsza pozycja to Seryjni mordercy II RP (2020).
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski, mitów i przekłamań. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej. Zajmuje się również fotoedycją książek historycznych, przygotowywaniem indeksów i weryfikacją merytoryczną publikacji.
Historyczka i pisarka. Autorka książek poświęconych zaradności polskich kobiet w najtrudniejszych okresach naszych dziejów. W 2015 roku wydała „Okupację od kuchni”, a w 2017 – „Dwudziestolecie od kuchni”. Napisała też „Piękno bez konserwantów” (2016). Obecnie jest dziennikarką Interii.
Drodzy Czytelnicy! Nasza strona (jak niemal wszystkie inne) wykorzystuje pliki cookies i podobne technologie, między innymi po to, by dostosowywać treści reklamowe do zainteresowań i preferencji użytkowników. Aby to robić, potrzebujemy Waszej zgody.
Klikając przycisk "Przejdź do serwisu" lub zamykając to okno za pomocą przycisku "x" wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Ingens Media Sp. z o.o. oraz naszych zaufanych partnerów, twoich danych osobowych zapisanych w plikach cookies i innych podobnych technologiach w celu marketingowym, obejmującym w szczególności wyświetlanie spersonalizowanych reklam.
Zgoda nie jest obowiązkowa. Możesz też w dowolnym momencie ją cofnąć. Szczegóły dotyczące naszej polityki prywatności, zakresu zgód, a także wycofania i niewyrażenia zgody znajdziesz w naszej polityce prywatności. Tam też znajdziesz informacje na temat zasad przetwarzania danych oraz twoich uprawnień z tym związanych.
Poprzez korzystanie z serwisu bez zmieniania ustawień prywatności w twojej przeglądarce internetowej wyrażasz zgodę na przechowywanie w Twoim urządzeniu końcowym plików cookies i innych podobnych technologii służących do dopasowywania.