Kiedy egipski archeolog Zakaria Goneim trafił na pozostałości nieukończonej piramidy faraona Sechemcheta był przekonany, że odkrył coś niezwykłego. Ogłosił, że w komorze grobowej znajdował się zapieczętowany sarkofag władcy. Nigdy wcześniej w piramidzie nie odnaleziono mumii starożytnego monarchy, oświadczenie wzbudziło więc ogromne zainteresowanie mediów. Co jednak ujrzeli zebrani, gdy wreszcie otwarto sarkofag?
Sechemchet był synem i następcą budowniczego pierwszej egipskiej piramidy, faraona Dżosera. Wiadomo bardzo niewiele na temat jego trwającego zaledwie 6 lat panowania.
Reklama
Starsza o 100 lat od piramidy Cheopsa
Egiptolodzy długo nie potrafili nawet zlokalizować grobowca władcy z III dynastii, rządzącego jakieś 100 lat przed Cheopsem. Zmieniło się to dopiero za sprawą Zakarii Goneima, który od 1951 roku prowadził wykopaliska na północny zachód od piramidy schodkowej.
W trakcie trwających trzy lata prac trafił wreszcie na zasypane piaskiem pozostałości nigdy nieukończonej piramidy Sechemcheta. Egiptolodzy szacują, że gdyby nie przedwczesna śmierć władcy jego grobowiec mierzyłby około 70 metrów wysokości. Byłby zatem o blisko 10 metrów wyższy od piramidy schodkowej.
Ostatecznie ukończono jedynie pierwszy etap ambitnego projektu i grobowiec wznosił się zaledwie siedem metrów nad powierzchnię królewskiej nekropolii w Sakkarze. Kiedy po długich poszukiwaniach Goneim trafił w końcu na korytarz prowadzący do komory grobowej był przekonany, że udało mu się dokonać przełomowego odkrycia.
Nienaruszony sarkofag?
Jak czytamy w książce Szymona Zdziebłowskiego pt. Wielka Piramida egipski archeolog trafił między innymi na „złotą biżuterię – 21 bransolet i kilkaset paciorków”. Z kolei w samej komorze grobowej „wykutej 30 metrów poniżej poziomu pustyni, stał piękny sarkofag wykonany z jednego kawałka egipskiego alabastru”.
Reklama
Nie miał tradycyjnej pokrywy (tak jak w przypadku dzisiejszych trumien), tylko ruchomą kamienną zasuwę w jednym z boków. Goneim był podekscytowany, bo zamknięcie było pokryte warstwą gipsu w miejscu, w którym stykało się z bryłą sarkofagu. Liczył zatem, że w środku znajdzie zmumifikowane ciało władcy.
W żadnej z odkrytych wcześniej piramid nie trafiono na zachowane szczątki faraona. Nie może więc dziwić, że twierdzenia archeologa, jakoby on i jego ludzie byli „pierwszymi, którzy weszli do komnaty sarkofagowej od czasu, gdy jej twórcy ją opuścili” wywołały ogromne zainteresowanie mediów.
Zawiedziony nadzieje
Gdy wreszcie rankiem 26 czerwca 1954 roku miano otworzyć sarkofag na miejsce zaproszono licznych dziennikarzy oraz przedstawicieli egipskich władz oraz świata nauki. Archeolog zadbał o odpowiednią oprawę całego wydarzenia. Zgodnie z tym, co piszą John Ashton oraz David Down w książce Unwrapping the Pharaohs:
Światła zostały strategicznie rozmieszczone, a kamery przygotowane. Zakaria uklęknął i zaczął odłupywać tynk uszczelniający zasuwę. Gdy w końcu mu się to udało, dał sygnał do naciągnięcia lin. Powoli, ale pewnie zasuwa zaczęła się podnosić, a Zakaria wytężył wzrok, aby zobaczyć po raz pierwszy mumię w środku.
Reklama
Przez kilka sekund panowała oszałamiająca cisza, a potem Zakaria wygłosił zdumiewające oświadczenie: sarkofag był pusty. Niedowierzający gapie tłoczyli się i pochylali, aby zobaczyć to na własne oczy.
Obrabowany już w starożytności
Czy brak ciała w rzekomo zapieczętowanym od tysiącleci sarkofagu oznaczał, że nigdy nie pochowano w nim faraona? Większość archeologów uważa, że wcale nie musiało tak być.
Ich zdaniem Goneim po prostu się pomylił i mumia władcy została zniszczona przez rabusiów już w starożytności. To co odkrywca piramidy Sechemcheta wziął za pieczęć zabezpieczającą zasuwę sarkofagu było zaś po prostu mieszanką pyłu i gruzu.
Fiasko związane z otwarciem sarkofagu stanowiło ogromny cios dla reputacji egipskiego archeologa. Jego historia miała tragiczny finał. Pięć lat później rzucił się w nurt Nilu po tym, jak niesłusznie oskarżono go o kradzież starożytnych artefaktów.
Bibliografia
- John Ashton, David Down, Unwrapping the Pharaohs: How Egyptian Archaeology Confirms the Biblical Timeline, Master Books 2006.
- Joyce Tyldesley, Pyramids. The Real Story behind Egypt’s most Ancient Monuments, Penguin Books 2003.
- Szymon Zdziebłowski, Wielka Piramida. Tajemnice cudu starożytności, Wydawnictwo Poznańskie 2023.
