Wyobraź sobie wieczór w eleganckim salonie początku XX wieku. Przygaszone światło, delikatny zapach perfum i… dźwięki płynące z tajemniczego, drewnianego urządzenia. To właśnie patefon, który nie tylko odtwarzał muzykę, ale przede wszystkim tworzył niepowtarzalną atmosferę.
Patefon – wizytówka elegancji i innowacyjności początku XX wieku
Wynaleziony przez braci Emila i Charlesa Pathé w 1905 roku, patefon szybko zdobył serca melomanów na całym świecie. Urządzenie to zdobiło salony arystokratów, kawiarnie i restauracje, zapewniając niezapomniane doznania muzyczne. Nawet wybitny poeta, Boy-Żeleński, docenił jego walory, wspominając z zachwytem o operze „Traviata” w wykonaniu firmy Pathé.
Reklama
Płyta, korba i drzwiczki – urok analogowego słuchania
W przeciwieństwie do dzisiejszych urządzeń, gdzie muzyka jest zapisywana w plikach i odtwarzana za pomocą skomplikowanych układów elektronicznych, patefony działały na prostych zasadach mechanicznych. Płyta, korba i drzwiczki – to były wszystkie elementy, które potrzebne były do odtworzenia muzyki.
Urządzenie uruchamiane jest za pomocą korby, która nakręca sprężynę, wprawiając w ruch cały mechanizm gramofonu. Głośność regulowano za pomocą drzwiczek. Ich otwarcie lub zamknięcie pozwalało na precyzyjne dostosowanie natężenia dźwięku do preferencji słuchacza. Gdy drzwiczki były całkowicie otwarte, dźwięk mógł swobodnie wydostawać się z wnętrza patefonu, zapewniając maksymalną głośność. Zamykanie drzwiczek stopniowo tłumiło dźwięk, zmniejszając jego natężenie.
Jakie płyty można odtwarzać na patefonie?
Warto pamiętać, że na patefonie można odtwarzać jedynie tzw. płyty patefonowe. Na dyskach Pathe zarejestrowane są zarówno arcydzieła muzyki poważnej, jak i porywające rytmy jazzu, melancholijne melodie bluesa, skoczne utwory ragtime’owe, a także marsze wojskowe i nagrania orkiestr dętych.
Patefony – stylowe przedmioty, które zyskują na wartości
Wczesne modele patefonów, wyprodukowane na początku XX wieku, przypominały luksusowe meble. Ozdobione rzeźbieniami i ornamentami, stawały się centralnym punktem domowych salonów.
Reklama
Z biegiem czasu patefony ewoluowały, stając się coraz bardziej funkcjonalne i przystępne. Mniejsze, a tym samym lżejsze modele zdominowały rynek, oferując łatwość przenoszenia i przechowywania. Pojawiły się również kompaktowe patefony walizkowe, idealne na pikniki i wycieczki.
Oryginały vs. repliki – która inwestycja jest lepsza?
Inwestycja w oryginalny patefon to nie tylko zakup sprzętu audio, ale także lokowanie kapitału. Choć cena takich urządzeń może być wysoka, to ich wartość z czasem zazwyczaj rośnie. Repliki, choć atrakcyjne cenowo, nie mają takiego potencjału. Patefony, zwłaszcza te z początku XX wieku, to dziś prawdziwe skarby dla kolekcjonerów. Ich wartość z czasem rośnie, a niektóre modele osiągają zawrotne ceny na aukcjach.
Pielęgnacja i użytkowanie patefonu
Przed zakupem patefonu do swojej kolekcji, warto pamiętać o odpowiednim przechowywaniu. Te delikatne urządzenia z drewnianymi elementami nie powinny być narażane na działanie wilgoci. Przed odtworzeniem płyty, konieczna jest kalibracja patefonu i prawidłowe ustawienie igły. Dbałość o te szczegóły zapewni długi czas użytkowania i wysoką jakość dźwięku.
