Ośrodek w Waco opanowany przez płomienie. Fotografia z 19 kwietnia 1993 roku

Proces jednej z najbardziej niesławnych sekt w najnowszej historii Ameryki. Czy ponieśli prawdziwe konsekwencje?

Strona główna » Historia najnowsza » Proces jednej z najbardziej niesławnych sekt w najnowszej historii Ameryki. Czy ponieśli prawdziwe konsekwencje?

Na przełomie zimy i wiosny 1993 roku w Teksasie doszło do jednego z najgorszych incydentów na tle religijnym w najnowszej historii Ameryki. Gałąź Dawidowa, sekta kierowana przez radykała Davida Koresha, zgromadziła ogromny arsenał, a gdy siły federalne rozpoczęły rajd na jej ośrodek w Waco, wyznawcy stawili zbrojny opór. Skutkiem oblężenia trwającego 51 dni była śmierć 86 osób, w tym 82 dawidian i 4 agentów ATF.

Tragiczny bilans wzrastał już od pierwszego dnia rajdu, 28 lutego 1993 roku. Najgorszy był jednak dzień ostatni, 19 kwietnia, gdy w kompleksie wybuchł niszczycielski pożar. Było wówczas 76 ofiar śmiertelnych.


Reklama


Okoliczności tego zdarzenia do dzisiaj budzą kontrowersje. Władze przyjęły w każdym razie, że ogień rozmyślnie podłożyli sami dawidianie, na polecenie przywódcy sekty Davida Koresha. Sam ten mężczyzna, ostatecznie odpowiedzialny za wszystko co zdarzyło się wówczas w Waco, zginął 19 kwietnia. Część członków organizacji udało się jednak aresztować i postawić przed sądem.

„Wszyscy utrzymywali, że działali w samoobronie”

Proces przed ławą przysięgłych ruszył 6 sierpnia 1993. Oskarżonych było jedenastu: Norman Allison, Renos Avraam, Brad Branch, Jaime Castillo, Graeme Craddock, Clive Doyle, Livingstone Fatan, Paul Fatta, Bob Kendrick, Ruth Riddle i Kevin Whitecliff.

Ośrodek dawidian w Waco podczas szturmu przeprowadzonego przez ATF
Pożar ośrodka dawidian w Waco podczas szturmu przeprowadzonego przez ATF i FBI (domena publiczna).

Jeszcze jedna dawidianka, Kathy Schroeder, nie podzieliła ich losu, zgodziła się bowiem zostać świadkiem koronnym. Dopiero później trafiła na trzy lata do więzienia.

Zarzuty były różne – najcięższe dotyczyły morderstwa i współudziału w morderstwie agentów federalnych.  

„Proces w San Antonio rozpoczął się 10 stycznia 1994 roku” – opowiada Jeff Guinn na kartach książki Tragedia w Waco. David Koresh i tajemnica jego sekty. – „Rozprawie przewodniczył sędzia okręgowy Walter Smith. Każdy oskarżony i oskarżona mieli własnego adwokata. Wszyscy obrońcy utrzymywali, że 28 lutego 1993 roku ich klienci bali się o życie i działali w samoobronie”.


Reklama


Sędzia Smith poinstruował prawników, aby wedle uznania rozważyli zabójstwo w afekcie, a nie morderstwo, określając ten lżejszy zarzut jako zabójstwo „w wyniku gwałtownej reakcji wywołanej adekwatną prowokacją”.

26 lutego ława przysięgłych uniewinniła wszystkich jedenaścioro oskarżonych od zarzutu współudziału w morderstwie agentów federalnych. Przysięgli uznali siedmioro z nich za winnych pomocnictwa i podżegania do zabójstwa, pięcioro posiadania broni w chwili popełnienia czynu gwałtownego, a dwoje dodatkowo złamania prawa o posiadaniu broni.

W czerwcu, zanim Smith ustalił wyroki, przewodnicząca ławy przysięgłych Sarah Bain przysłała mu list z uwagą, że wyrok nawet pięciu lat więzienia byłby zbyt surowy.

Ośrodek w Waco opanowany przez płomienie. Fotografia z 19 kwietnia 1993 roku
Ośrodek w Waco opanowany przez płomienie. Fotografia z 19 kwietnia 1993 roku (domena publiczna).

Radykalna decyzja sędziego

Bulwersujący wyrok przysięgłych, ściągający z oskarżonych odpowiedzialność za współudział w morderstwie, został 17 czerwca uchylony przez sędziego. Walter Smith samodzielnie zdecydował, że pięciu z oskarżonych trafi do więzienia na aż 40 lat. Inni otrzymali wyroki od kilku do dwudziestu lat odsiadki. I ta decyzja nie utrzymała się jednak w mocy.

„Avraam, Branch, Castillo, Fagan i Whitecliff odwołali się od wyroków” – wyjaśnia autor książki Tragedia w Waco. – „W 2000 roku Sąd Najwyższy Stanów Zjednoczonych orzekł, że kary nałożone przez sędziego Smitha są zbyt surowe 18 . Wówczas Smith zmniejszył pięciu mężczyznom wyrok do piętnastu lat więzienia. Avraam, Branch, Castillo, Whitecliff, Craddock i Fatta wyszli z więzienia w 2006 roku. Fagan zakończył odbywanie kary w 2007 roku”.

Bibliografia

Powyższy tekst powstał na podstawie książki Jeffa Guinna pt. Tragedia w Waco. David Koresh i tajemnica jego sekty (Wydawnictwo Poznańskie 2024).

Autor
Grzegorz Kantecki

Reklama

Wielka historia, czyli…

Niesamowite opowieści, unikalne ilustracje, niewiarygodne fakty. Codzienna dawka historii.

Dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Kamil Janicki

Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka toŚredniowiecze w liczbach (2024).

Rafał Kuzak

Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.

Wielkie historie w twojej skrzynce

Zapisz się, by dostawać najciekawsze informacje z przeszłości. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.