Ostatnie morderstwo Burke'a na rysunku prasowym z epoki.

Najskuteczniejszy dostawca zwłok w mieście. Zabijał własnych lokatorów i sprzedawał ciała „na potrzeby nauki”

Strona główna » XIX wiek » Najskuteczniejszy dostawca zwłok w mieście. Zabijał własnych lokatorów i sprzedawał ciała „na potrzeby nauki”

Nierzadko zdarza się, że przepisy mające na celu zapobieżenie bezeceństwom i występkom tylko napędzają kołowrót zbrodni. Tak było w Wielkiej Brytanii, gdzie aż do lat 30. XIX wieku surowo zakazywano przeprowadzania sekcji zwłok na jakichkolwiek denatach poza mordercami skazanymi na karę śmierci.

W efekcie obowiązujących przepisów środowisko lekarskie stale narzekało na brak zwłok, potrzebnych do szkolenia nowych adeptów medycyny, do prowadzenia badań i do jakichkolwiek odkryć anatomicznych.


Reklama


Naukowcy, rozżaleni nierównym traktowaniem (bo przecież w innych krajach pozwalano kroić wszelkie anonimowe ciała, po które nikt się nie zgłosił!), uciekali się do metod pokątnych czy wręcz przestępczych.

Krwawe lekcje anatomii

Jak wyjaśnia Sanjib K. Ghosh w pracy Human cadaveric dissection. A historical account, „przypadki rabowania grobów, porywania zwłok a nawet morderstw powodowanych chęcią zdobycia materiału do sekcji, stały się alarmująco częste”.

Rekonstrukcja twarzy Williama Burke'a na podstawie zachowanej czaszki
Rekonstrukcja twarzy Williama Burke’a na podstawie zachowanej czaszki (Chris Rynn, lic. CC-BY-SA 4,0).

Właśnie na tym tle swoją działalność rozwinęło dwóch obrotnych Irlandczyków, osiadłych w Edynburgu.

W 1828 roku William Burke i William Hare zabili łącznie szesnaścioro kobiet i mężczyzn. Dokonawszy zbrodni sprzedawali zwłoki ofiar Robertowi Knoxowi – jednemu z najbardziej wpływowych specjalistów z zakresu anatomii w całym kraju.

Knox prowadził sekcje dwa razy dziennie. Ściągało na nie każdorazowo nawet czterystu adeptów medycyny i ciekawskich, doktor stale więc potrzebował nowych ciał. William Hare tymczasem był kamienicznikiem i swoją serię zabójstw – w której asystował zaprzyjaźniony z nim William Burke – zaczął od osłabionego chorobą lokatora domu.

Szkielet nadal na wystawie

Burke i Hare mieli w zwyczaju upijać swoje ofiary, a następnie dusić je, gdy były już zbyt zdezorientowane, by stawiać opór. Metodę prasa okrzyknęła mianem „burkingu”, od nazwiska jednego ze sprawców.


Reklama


Morderców schwytano dopiero po dziesięciu miesiącach, gdy przypadkiem nakryli ich… dopiero czekający na swoją kolejkę do śmierci lokatorzy Burke’a.

Kamienicznik został skazany na śmierć. Stracono go 28 stycznia 1829 roku, a jego ciało… oddano na potrzeby nauki. Zwłoki zostały poddane sekcji, natomiast szkielet Burke’a do dzisiaj jest eksponowany na wystawie Muzeum Anatomii Edynburskiej Szkoły Medycznej.

Ostatnie morderstwo Burke'a na rysunku prasowym z epoki.
Ostatnie morderstwo Burke’a na rysunku prasowym z epoki.

Gang naśladowców

O ponurym losie mordercy z ekscytacją rozpisywały się wszystkie bulwarówki, nie zdołały jednak odstraszyć potencjalnych naśladowców irlandzkiego tandemu. „Burking” szybko zyskał sobie popularność nie tylko w Szkocji, ale też w samy sercu Wielkiej Brytanii.

W Londynie zaczął nawet działać cały gang znany pod nazwą „London Burkers” (londyńskich burkerów) – ponownie ukutą od nazwiska najgłośniejszego z dostawców trupów.

Wielkie historie co kilka dni w twojej skrzynce! Wpisz swój adres e-mail, by otrzymywać newsletter. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.

Stołeczni burkerzy oferowali swoim bezdomnym i zabiedzonym ofiarom miejsce noclegu, a następnie otumaniali je rumem i nalewką z opium. Półprzytomnych nieszczęśników, przywiązanych do liny, wrzucali do studni, by ci sami utonęli. Ofiary były przynajmniej trzy.

Przywódców gangu, Johna Bishopa i Thomasa Williamsa, powieszono 5 grudnia 1831 roku, a ich egzekucji przyglądało się trzydzieści tysięcy londyńczyków. Ciała jeszcze tego samego dnia oddano w ręce chirurgów prowadzący tak zwany Teatr Anatomii przy Windmill Street. Tak, by żądne pomsty tłumy nadal mogły mieć z nich uciechę.


Reklama


Bibliografia

  1. S.K. Ghosh, Human cadaveric dissection: a historical account from ancient Greece to the modern era, „Anatomy & Cell Biology”, t. 48, nr 3 (2015).
  2. D. Gray, London’s Shadows. The Dark Side of the Victorian City, Continuum 2010.
  3. M. Newton, The Encyclopedia of Serial Killers, Facts on File 2006.
  4. H. Schechter, D. Everitt, The A to Z Ecyclopedia of Serial Killers, Pocket Books 1997.
Autor
Kamil Janicki

Reklama

Wielka historia, czyli…

Niesamowite opowieści, unikalne ilustracje, niewiarygodne fakty. Codzienna dawka historii.

Dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Rafał Kuzak

Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.

Wielkie historie w twojej skrzynce

Zapisz się, by dostawać najciekawsze informacje z przeszłości. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.