Początek rządów Elżbiety I Tudor. Tak oceniano angielską królową zaraz po tym, jak zasiadła na tronie

Strona główna » Nowożytność » Początek rządów Elżbiety I Tudor. Tak oceniano angielską królową zaraz po tym, jak zasiadła na tronie

W chwili swojej koronacji Elżbieta I Tudor miała nieco ponad 25 lat. Zastąpiwszy na tronie swą przyrodnią siostrę, Marię, nowa królowa zupełnie zmieniła kurs angielskiej polityki. Zamiast szukać sojuszu z Hiszpanią postawiła na niezależność. Jej postawa bardzo niepokoiła hiszpańskiego ambasadora w Londynie. Oto co dyplomata pisał w poufnym liście do króla Filipa II.

Jedyna córka Henryka VIII i Anny Boleyn miała niezwykle trudne dzieciństwo i młodość. Nic nie zapowiadało, że w przyszłości Elżbieta Tudor przejmie kontrolę nad Anglia. Schorowana królowa Maria Tudor zdecydowała jednak, że właśnie ona, nie zaś spokrewniona z dynastią królowa Szkotów Maria Stuart, zasiądzie na tronie.


Reklama


Potrafiła porwać tłumy

Trwające pięć lat rządy Marii zapisały się w historii Anglii, jako okres prześladowań protestantów i próby powrotu na łono Kościoła katolickiego. Dlatego, gdy Elżbieta I Tudor wstępowała na tron kraj był bardzo mocno podzielony, a przed młodą władczynią stało trudne zadanie zapanowania nad rywalizującymi frakcjami.

Laurence Bergreen w książce pt. W poszukiwaniu imperium podkreśla, że monarchini „już podczas swej koronacji 15 stycznia 1559 roku pokazała, że umie porwać tłumy”. Mimo że sama była protestantką, to zadbała, aby „ceremonia odbyła się pod auspicjami Kościoła rzymskokatolickiego i była ostatnią tego rodzaju poprowadzoną po łacinie”.

Portret królowej Elżbiety I wykonany w warsztacie Stevena van der Meulena (domena publiczna).
Portret królowej Elżbiety I wykonany w warsztacie Stevena van der Meulena (domena publiczna).

Chcąc pokazać, że jest w pełni Angielką „a nie pół-Hiszpanką jak jej przyrodnia siostra, Maria”, monarchini zakazała udziału w hucznych uroczystościach zagranicznym kupcom. Już na tym etapie Elżbieta I Tudor zdawała sobie doskonale sprawę z tego, że utrzymanie się przy władzy zależy nie tylko od relacji z Kościołem, ale przede wszystkim od poparcia ludu.

„Przywiązuje wielką wagę do ludu”

Zachowanie monarchini, w przyszłości okrzykniętej Elżbietą Wielką, bardzo niepokoiło hiszpańskiego ambasadora w Londynie Gómeza Suáreza de Figueroę, hrabiego de Feria. W liście wysłanym do swego mocodawcy i męża zmarłej Marii Tudor, króla Filipa II, dyplomata pisał, że nowa angielska królowa:


Reklama


Jest próżną i sprytną niewiastą. Musiała pobierać wszechstronne nauki o sposobach prowadzenia spraw państwa przez jej ojca i bardzo się obawiam, że nie będzie zbyt życzliwie usposobiona do spraw religii.

Widzę bowiem, że skłania się do rządzenia poprzez mężczyzn, których uważa się za heretyków, a kobiety, które ją otaczają, jak mi mówiono, są nimi na pewno.

Gómez Suárez de Figueroa (domena publiczna).
Gómez Suárez de Figueroa (domena publiczna).

Dalej dyplomata dodawał na temat Elżbiety I Tudor, że „jest bardzo oburzona tym, co jej zrobiono podczas panowania Marii. Przywiązuje wielką wagę do ludu i nie ma wątpliwości, że jest on po jej stronie”.

Gómez Suárez de Figueroa odnosił się tutaj do krótkotrwałego uwięzienia przyszłej królowej w Tower. Doszło do tego w 1554 roku po nieudanym powstaniu Wyatta, które miało udaremnić ślub Marii i Filipa.

Jako że młodsza córka Henryka VIII była zamieszana w bunt, groziło jej wtedy nawet ścięcie. Ostatecznie jednak „Krwawa Maria” nie wyraziła zgody na usunięcie najbliższej krewniaczki i Elżbieta Tudor została ukarana tylko aresztem domowym.


Reklama


Złe wieści dla Filipa i Hiszpanii

Pisząc o postawie Elżbiety I Tudor hiszpański wysłannik donosił ponadto swemu Panu, że królowa:

Deklaruje, że to ludowi zawdzięcza swoją obecną pozycję, i nigdy nie przyzna, że Wasza Królewska Mość albo szlachta w jej królestwie miała w tym jakiś udział, choć, jak sama mówi, wszyscy wysłali jej zapewnienia o lojalności. Prawdę mówiąc, nie ma w całym królestwie heretyka lub zdrajcy, który z radością nie powstałby z grobu i nie stanąłby u jej boku.

Portret koronacyjny Elżbiety Wielkiej (domena publiczna).
Portret koronacyjny Elżbiety Wielkiej (domena publiczna).

Cały wywód Gómez Suárez de Figueroa wieńczył smutną dla Filipa i Hiszpanii konkluzją, że nowa angielska władczyni „zdecydowanie nie pozwoli nikomu sobą rządzić”. Przewidywanie dyplomaty okazały się słuszne.

Elżbieta Wielka, ceniąc swą niezależność, nigdy nie wyszła za mąż. Monarchini otoczyła się jednak gronem zaufanych doradców, dzięki czemu w krótkim czasie udało się jej zjednoczyć społeczeństwo. Trwające ponad 44 lata rządy królowej sprawiły zaś, że Anglia stała się prawdziwym mocarstwem.

Bibliografia

  • Laurence Bergreen, W poszukiwaniu imperium, Dom Wydawniczy Rebis 2022).
Autor
Daniel Musiał

Reklama

Wielka historia, czyli…

Niesamowite opowieści, unikalne ilustracje, niewiarygodne fakty. Codzienna dawka historii.

Dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Rafał Kuzak

Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.

Wielkie historie w twojej skrzynce

Zapisz się, by dostawać najciekawsze informacje z przeszłości. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.