„Tesla wprowadził dwie innowacje, które zmieniły gospodarkę” – podkreśla historyk techniki W. Bernard Carlson. Obie do dzisiaj mają olbrzymie znaczenie.
Nikola Tesla przeszedł nie tylko do historii, ale wręcz do legendy jako pomysłodawca niezwykłych maszyn, podających w wątpliwość wszystko, co wiemy o zasadach rządzących wszechświatem. To nie przypadek. Sławny wynalazca serbskiego pochodzenia miał naturę showmana.
Reklama
Niezwykłe, nieprawdopodobne i… niezrealizowane
Przez całe życie formułował buńczuczne tezy i z talentem skupiał na sobie uwagę żądnych sensacji dziennikarzy. Już u schyłku XIX wieku zapowiadał, że jego wynalazki położą kres wszelkim konfliktom zbrojnym. To samo powtarzał tak przed pierwszą, jak i drugą wojną światową.
Broń cząsteczkowa, którą rzekomo zaprojektował Nikola Tesla do dzisiaj budzi ogromne emocje, podobnie jak proponowany przez niego system bezprzewodowego przesyłu energii. Wspomina się też często o tym, że wielki inżynier zamierzał obalić teorię względności Einsteina i… o przeróżnych innych odkryciach oraz wynalazkach, które nigdy nie doczekały się realizacji.
Co naprawdę osiągnął Nikola Tesla?
W gąszczu niezwykłych czy wręcz nieprawdopodobnych pomysłów zupełnie giną prawdziwe, namacalne osiągnięcia Nikoli Tesli. Zadziwiająco rzadko wspomina się o tym, co naprawdę serbski geniusz zrobił dla nauki i jak zmienił naszą rzeczywistość.
„Tesla wprowadził dwie innowacje, które zmieniły amerykańską gospodarkę na przełomie wieków XIX i XX” – podkreśla W. Bernard Carlson w książce Tesla. Geniusz na skraju szaleństwa.
Reklama
Elektryczność według Tesli
Pierwszym przełomowym wynalazkiem był silnik prądu przemiennego, zaprezentowany pod koniec lat 80. XIX stulecia. Prąd przemienny, choć zażarcie zwalczany przez Thomasa Edisona, okazał się kamieniem milowym, bez którego nie dałoby się stworzyć prawdziwie masowych systemów przesyłu energii.
Rozwiązanie techniczne Tesli pozwoliło „sięgnąć po ekonomię skali” i obniżyć ceny prądu. Znaczenie miała też dodatkowa innowacja. Jak podkreśla W. Bernard Carlson, Tesla stał także za pomysłem prądu wielofazowego. „Rozprowadzając prąd przemienny w dwóch lub trzech fazach firmy usługowe odkryły, że mogą sprawnie przesyłać prąd na większe odległości” – podkreśla historyk techniki.
Silnik serbskiego wynalazcy „położył podwaliny pod to, jak dzisiaj produkujemy i zużywamy prąd”. W końcu do naszych XXI-wiecznych domów dociera właśnie prąd przemienny, nie zaś stały.
„Kluczowe metody i urządzenia”
Nikola Tesla był także jednym z pionierów radia. „Należy pamiętać, że stworzenie radia rozgłoszeniowego wymagało wkładu wielu wynalazców” – słusznie zaznacza Carlson. Poza najlepiej znanym Guglielmo Marconim, w tej grupie innowatorów znajdowali się też Lee de Forest, John Stone Stone, Edwin H. Armstrong czy wreszcie – Nikola Tesla.
Autor książki Tesla. Geniusz na skraju szaleństwa tak opisuje jego wkład w przełomową technologię:
Po pierwsze to on obmyślił kluczowe metody i urządzenia – znaczenie uziemienia nadajników i odbiorników, regulowania pojemności i induktancji do strojenia urządzeń, a także cewkę Tesli, którą zapożyczyli lub zaadaptowali inni pionierzy. (…)
Po drugie Tesla odegrał ważną rolę w powstaniu radia, ponieważ zainspirował – a nawet sprowokował – swoich rywali do działania. Był jednym z pierwszych wynalazców, którzy zaczęli badać fale elektromagnetyczne. Jak podkreślał współczesny mu John Stone Stone, Tesla „w latach 1891-1893 uczynił więcej niż ktokolwiek inny dla wzbudzenia zainteresowania i inteligentnego zrozumienia tych zjawisk”.
Wyścig umysłów
Inni inżynierowie bacznie obserwowali innowacje Tesli bądź dokładali starań, by… obejść jego patenty, wprowadzając kolejne udoskonalenia. Wyścig umysłów przyspieszył postęp. I choć radio dzisiaj może wydawać się niektórym technologią przestarzałą i drugorzędną, to rozwiązania Tesli z nim związane są w użytku także w obszarach najbardziej innowacyjnych.
Reklama
„Radia, telewizory i telefony komórkowe używają różnych odmian pomysłów Tesli na strojenie obwodów tak, by rezonowały z odpowiednimi częstotliwościami” – podkreśla W. Bernard Carlson.
Bibliografia
- Carlson W. Bernard, Tesla. Geniusz na skraju szaleństwa, Wydawnictwo Poznańskie 2020.
Geniusz na skraju szaleństwa
1 komentarz