Na całym kontynencie imię Jadwigi Andegaweńskiej mieszano z błotem. Przed papieskim trybunałem toczył się oficjalny proces w sprawie jej rzekomego cudzołóstwa. Nawet mąż, król Władysław II Jagiełło, nie dawał wiary wyjaśnieniom połowicy.
Z perspektywy wielkiej historii Jerzy Łubieński to postać nieistniejąca. W encyklopediach nie ma poświęconych mu haseł, w publikacjach na temat epoki praktycznie nie występuje. I to mimo, że należał do najbogatszych warszawiaków dwudziestolecia...
Studia nad budową polskich umocnień obronnych na Kresach rozpoczęto w 1928 roku, kiedy powstał Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych i ruszyły prace nad Planem Operacyjnym „Wschód”. Przyjęto wówczas założenie, że największym zagrożeniem dla...
Na życie cara Aleksandra II Romanowa dokonano aż sześciu nieudanych zamachów. Szczęście odwróciło się od monarchy 13 marca 1881 roku. Zabójcą samodzierżawcy Rosji okazał się młody Polak, Ignacy Hryniewiecki. Śmierć Aleksandra przyniosła jednak...
Z nowych badań coraz wyraźniej wynika, że nasi przodkowie zamieszkiwali nad Wisłą nawet nie od setek, ale od tysięcy lat. To jeszcze jednak nie oznacza, że byli oni Słowianami. W wielkiej dyskusji, która od prawie wieku wstrząsa polską nauką, wciąż...
„Żądamy kolonii dla Polski” – krzyczały plakaty. Organizacja wzywająca do zajęcia części Afryki skupiała milion członków. A jeden z faktycznie realizowanych projektów miał nawet pozwolić na… zrekrutowanie 100 000 afrykańskich...
Przełącznik na ścianie, który za jednym dotknięciem rozświetla pomieszczenie? Starożytni Rzymianie nie mogli nawet marzyć o podobnym luksusie. Nocne oświetlenie w epoce antyku było kosztowne, dokuczliwe, a do tego – bardzo niebezpieczne.
21-22 maja 1809 roku pod Wiedniem doszło do wielkiej bitwy francusko-austriackiej. Obie strony były bliskie zwycięstwa, żadnej nie udało się wygrać. Ale to Austriacy okrzyknęli się pierwszymi pogromcami Napoleona.
„Do dzisiaj pamiętam te ich zapite twarze, gwałcili ją i bili, a ci, co patrzyli, śmiali się i wykrzykiwali coś po rosyjsku” – wspominała 50 lat po wojnie Pelagia. Sama również padła ofiarą przemocy seksualnej ze strony czerwonoarmistów. Nad Wisłą...
W pewnym sensie to Polska była kolebką światowego przemysłu filmowego. A przynajmniej mogła nią być. W 1894 roku, niecały rok przed słynnymi braćmi Lumiére, wynalazcami kinematografu, własne urządzenie zaprezentował Kazimierz Prószyński.
W Austrii prześladowania Żydów wprowadzono gwałtownie, z dnia na dzień. Terror był nie do zniesienia. Większość członków społeczności żydowskiej z tego kraju zdołała jednak przetrwać Holokaust.
Na początku 1930 roku, gdy w Polsce dopiero zaczynano obawiać się zapaści gospodarczej, Główny Urząd Statystyczny podał, że stopa bezrobocia wynosi zaledwie 6,8%. Później nie wyrażano jej już w odsetkach, ale władze wciąż utrzymywały, że sytuacja...
Sytuacja Polski zmieniła się radykalnie w roku 1370, wraz ze śmiercią ostatniego monarchy z rodzimej dynastii, Kazimierza Wielkiego. Już u schyłku średniowiecza – nie zaś, jak zwykło się powtarzać, po roku 1572 – tron polski stał się elekcyjny. Z...
Trzynaście angielskich kolonii w Ameryce Północnej, zamieszkanych przez łącznie 2,5 miliona osób, rzuciło rękawicę jednemu z najpotężniejszych imperiów świata, dysponującemu największą marynarką wojenną. Jakim cudem Amerykanie wygrali swoją wojnę o...
Zdaniem Pliniusza Starszego, autora słynnej Historii naturalnej z I wieku n.e., Rzymianie okazali się w sprawie golenia o wiele bardziej „niemrawi” od innych nacji. Gdy „pozostałe narody już zgodziły się, że należy zatrudniać barberów”, w Wiecznym...
Elżbieta I Tudor miała wiele powodów do dumy. Na pewno jednak nie mogła pod koniec życia pochwalić się pięknym uśmiechem. Stan jej uzębienia był wprost tragiczny. Niektórzy nazywają Królową Dziewicę wręcz „męczennicą ropotoku”.
Przedwojenne bulwarówki co kilka miesięcy donosiły na pierwszych stronach o „strasznych”, „wielkich” czy „tragicznych” katastrofach pociągów Polskich Kolei Państwowych. O tych mniejszych, gdzie nikt nie ginął, zwykle wspominano tylko mimochodem pod...
Władza nad Rosją nie wystarczała do zaspokojenia ambicji Lenina. Strategicznym celem bolszewików było zaprowadzenie komunizmu w Europie, a następnie wzniecenie „światowego pożaru”. Czerwoni wierzyli, że wystarczy „podać dłoń” proletariatowi na...
Tuż przed wybuchem II wojny światowej w Polsce było niespełna 800 szkół średnich. Setki tysięcy dzieci nie chodziło do szkół i nawet sanacyjni politycy zwracali uwagę na plagę wtórnego analfabetyzmu. Taka była smutna prawda o stanie polskiej...
Erupcja wulkanu Tambora, do której doszło 10 kwietnia 1815 roku, była tak potężna, że słyszano ją w promieniu setek kilometrów. Wybuch kosztował życie blisko 120 tysięcy ludzi. Jego katastrofalne skutki odczuwano przez lata.
„Żołnierze, jak wściekłe wilki, rzucili się ku nam z podniesionymi karabinami” – opowiadał po latach Józef Piłsudski o tym, co spotkało go 2 listopada 1887 roku w Irkucku. Skutki obrażeń, jakich wtedy doznał odczuwał aż do śmierci.
W pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości samochody nad Wisłą były prawdziwą rzadkością. Jeszcze w 1924 roku po drogach, a raczej bezdrożach poruszało się ich zaledwie 8401. Nie brakowało jednak ludzi pragnących wprowadzić kraj w...
Jeśli mieszkacie na wsi lub na przedmieściach, na pewno doskonale znacie to „psychologiczne” zabezpieczenie. Na bramach i ogrodzeniach setek tysięcy polskich domów wiszą tabliczki informujące o „złym psie”. Mają ostrzegać gości, a przy okazji (lub...
„Są kompletnie zawszeni. Trupy leżą między żywymi. Chorują głównie na tyfus”. Tak w raporcie komisji wojskowej z grudnia 1920 roku opisano warunki, w jakich przetrzymywano czerwonoarmistów w Tucholi. Sytuacja wyglądała podobnie również w innych...
Niepozorny dziennik żydowskiej nastolatki z Holandii stał się jednym z najsławniejszych i najbardziej wpływowych świadectw Holocaustu. Nie od razu jednak doceniono jego wartość. Niewiele brakowało, a świat nigdy nie poznałby zapisek Anne Frank.
II Rzeczpospolita była pogrążona w niemal permanentnym kryzysie gospodarczym. Nic nie mogło się jednak równać z zapaścią z lat 1929–1935. Skalę nędzy, jakiej doświadczyli nasi pradziadkowie w trakcie wielkiego kryzysu, wręcz trudno sobie wyobrazić.
Bezpośrednia przyczyna pierwszego buntu kozackiego tkwiła w prywatnym sporze o majątek Rokitna pomiędzy jednym z atamanów kozackich, Krzysztofem Kosińskim, a przedstawicielem wielkich rodów ruskich – księciem Januszem Ostrogskim. Na osobisty...
Według Rocznika Statystyki RP w 1925 roku w całym kraju odnotowano ponad milion przestępstw (1 115 026). Jakich naruszeń prawa Polacy dopuszczali się najczęściej?
W II wieku p.n.e. słynny rzymski mówca i polityk Katon Starszy pouczał, że maż, który przyłapał swoją połowicę na zdradzie może „ją bezkarnie zabić bez wyroku sądu”. Sytuacja wyglądała jednak zupełnie inaczej w odwrotnej sytuacji.
Przebieg polskich granic pozostawał niepewny aż do 1924 roku. Przez niemal ¼ swojego istnienia II Rzeczpospolita była krajem bez ściśle ustalonego terytorium. Później też brakowało jasnej odpowiedzi na pytanie, jaka dokładnie jest powierzchnia kraju.
