Najbardziej bezwzględne żony dyktatorów. Za nic miały cierpienia milionów ludzi

Strona główna » Historia najnowsza » Najbardziej bezwzględne żony dyktatorów. Za nic miały cierpienia milionów ludzi

Gdy miliony cierpiały pod butem ich mężczyzn, te kobiety bawiły się, wydawały fortunę lub przekonywały świat, że wszystko jest w jak najlepszym porządku. Nie tylko wiernie stały u boku dyktatorów, ale i same były gotowe tytłać ręce we krwi. Przedstawiamy zestawienie najbardziej bezwzględnych kobiet despotów.

1. Imelda Marcos. Kuloodporne staniki i marzenia o Empire State Building

Imelda Romualdez pochodziła z biednej filipińskiej rodziny. Była jednym z jedenaściorga dzieci pracującego na prowincji adwokata, który na co dzień nie mógł zapewnić swemu potomstwu żadnych wyszukanych posiłków, czy pięknych strojów.


Reklama


Mięso w jej domu było luksusem. Imelda miała jednak kapitał, który postanowiła wykorzystać: wyjątkową urodę. Śliczna dziewczyna uciekła do stolicy, gdzie wygrała konkurs piękności, wkręciła się na salony i zrealizowała swój podstawowy cel – w 1954 roku znalazła bogatego męża.

Jej drugą połówką okazał się robiący karierę polityczną Ferdinand Marcos. W tym czasie był zaręczony z inną królową piękności, jednak dla Imeldy nie była to żadna przeszkoda. Szybko zawróciła mu w głowie i pogrążyła konkurentkę. Dekadę po ślubie wybranek sprytnej panny Romualdez został prezydentem Filipin.

Państwo Marcos na zdjęciu wykonanym w 1979 roku (Al Ramones i Domie Quiazon/domena publiczna).
Państwo Marcos na zdjęciu wykonanym w 1979 roku (Al Ramones i Domie Quiazon/domena publiczna).

Najpierw zaczął reformować kraj, ale szybko znudził się działaniem na rzecz obywateli i wprowadził nieludzką dyktaturę. Imelda nie tylko była żoną, ale i polityczną partnerką Marcosa, a gdy ten zachorował, de facto sprawowała władzę nad krajem.

Imelda stała się znana przede wszystkim ze swojej absolutnej ekstrawagancji i rozrzutności. Zaczęła w pewnym momencie traktować dobra obywateli i skarb państwa jak majątek osobisty.

W czasie gdy miliony ludzi na Filipinach głodowały lub żyły w skrajnym ubóstwie, ona pławiła się w luksusach i wydawała fortunę. Podczas jednego z wypadów do USA zastanawiała się czy kupić Empire State Building za 750 milionów dolarów, jednak zrezygnowała, bo byłoby to zbyt ostentacyjne. Zamiast tego kupiła dwa budynki za… 111 milionów dolarów i dwie działki na Manhattanie.

W 1986 roku Filipińczycy powiedzieli dość szaleństwom Imeldy i machlojkom Ferdinanda. Marcosowie zostali obaleni i musieli uciekać. Dopiero wtedy mieszkańcy kraju dowiedzieli się, jaka była skala ich zbytku. Uciekający dyktator i jego żona zabrali ze sobą trzydzieści dwie sztuki bagażu wypchane klejnotami, gotówką, papierami wartościowymi i innymi dobrami. Niektóre sztuki biżuterii przeniosła przez kontrolę graniczną ich wnuczka.


Reklama


W kraju pozostała bajeczna kolekcja ubrań od najdroższych projektantów, która obejmowała między innymi tysiące par najdroższych butów oraz mnóstwo bielizny, od fatałaszków z sex shopu po kuloodporne staniki.

2. Jiang Qing. Błękitne Jabłuszko chińskiego despoty

Przyszła Pani Mao wstrzeliła się w moment. Wpływowy polityk miał już żonę i to mocno zaangażowaną w jego działalność. He Zizen brała wraz z nim udział w Długim Marszu (1934-1935), czyli przegrupowaniu chińskich sił komunistycznych, które pochłonęło połowę stanu osobowego wojska. Wtedy jednak została pechowo raniona w głowę w bombardowaniu.

Jiang Qing i Mao na zdjęciu z 1946 roku (domena publiczna).
Jiang Qing i Mao na zdjęciu z 1946 roku (domena publiczna).

Gdy He Zizen przebywała na leczeniu w Moskwie, Przewodniczący Mao poznał aktorkę Jiang Qing. Dla niej porzucił wieloletnią partnerkę i w 1939 roku wstąpił w nowy związek małżeński. Mimo silnego sprzeciwu partii pozostał w nim już do końca życia.

Jiang Qing zaczynała swoją drogę jako aktorka o pseudonimie Błękitne Jabłuszko. Gdy związała się z Mao Zedongiem, przyrzekła, że nie będzie mieszać się do polityki. Trzymała się tego postanowienia przez kilkadziesiąt lat, aż wreszcie w 1963 roku Przewodniczący – na tym etapie już nie żaden działacz polityczny, ale pełnoprawny, krwawy dyktator – przydzielił ją do Ministerstwa Kultury. Pani Mao szybko pokazała swoje prawdziwe oblicze.

Wielkie historie co kilka dni w twojej skrzynce! Wpisz swój adres e-mail, by otrzymywać newsletter. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.

Jiang Qing stała się twarzą sławetnej rewolucji kulturalnej, która w praktyce miała polegać na wyplenieniu wszelkich przejawów tradycyjnej kultury i zastąpieniu ich kultem Mao. Działalność nieludzkiej kobiety przynosiła straszliwe żniwo.

Tysiące osób zginęło, lub zostało uwięzionych, niszczono wielowiekowy chiński dorobek, zamykano uniwersytety, prześladowano profesorów. Młodzi komuniści wykonujący rozkazy Jiang napadli też na wsie, torturując i gwałcąc. Pod koniec życia Mao Zedonga to ona tak naprawdę sprawowała władzę. Gdy mąż zmarł, władzę przejęli jej przeciwnicy polityczni, Jiang Qing została skazana na karę śmierci.


Reklama


Nedżmije Hodża. Prawa ręka komunistycznego kacyka

Nedżmije chodziła do elitarnej szkoły dla dziewcząt, a w 1941 roku rozpoczęła pracę jako nauczycielka. Już wcześniej zetknęła się z komunistami i zaangażowała w działalność młodzieżówki Komunistycznej Partii Albanii.

Kierowała podziemną gazetą dla kobiet i zajmowała się propagandą. W 1945 roku wyszła za rządzącego krajem dyktatora Envera Hodżę. Ślub stał się dla niej furtką do kariery politycznej. Zasiadała w albańskim parlamencie aż do upadku reżimu.

Nedżmije Hodża. Zdjęcie wykonane w 1946 roku (domena publiczna).
Nedżmije Hodża. Zdjęcie wykonane w 1946 roku (domena publiczna).

Mąż Nedżmije skupiał w swoim ręku ogromną władzę. Rządy rozpoczął w roku 1944 od umacniania komunizmu i własnej pozycji oraz zagarnięcia majątku prawie wszystkich prywatnych przedsiębiorstw, także tych należących do obywateli innych państw.

Później przeszedł do tępienia wrogów, wśród których znaleźli się właściciele ziemscy, niechętni kolektywizacji chłopi oraz duchowni wszystkich wyznań. Hodża wprowadził także wzorowaną na chińskiej rewolucję kulturalną.


Reklama


Jego tajne służby były niczym nazistowskie gestapo, a masowe groby ofiar reżimu odkrywane są do tej pory. Nedżmije po latach wcale nie kryła się z tym, że była główną doradczynią męża. Pozostawała też stale aktywna w aparacie reżimu.

Gdy mąż izolował kraj, ona współuczestniczyła między innymi we wprowadzaniu prawa, które rozbiło wiele rodzin. Cudzoziemcy związani z Albańczykami byli uznawani za szpiegów. Małżeństwa takie zmuszano do rozwodu, a obywatela obcego państwa wyrzucano za granicę. Ludzi, którzy nie chcieli być rozdzieleni wsadzano do więzień.

Mąż Nedżmije Enver Hodża oraz Mao Zedong (domena publiczna).
Mąż Nedżmije Enver Hodża oraz Mao Zedong (domena publiczna).

Nedżmije za rządów męża pławiła się w luksusie, na co dzień korzystając z dóbr absolutnie niedostępnych dla zwykłych obywateli kraju.

Zmarła dopiero w roku 2020, do końca broniła reżimu, twierdząc, że prześladowania ofiar komunizmu, działalność tajnej policji i morderstwa to oczernianie i dyktator nie był odpowiedzialny za żadne zbrodnie.

Agathe Habyarimana. Nieosądzona zbrodniarka?

O Agathe Habyarimana mało kto słyszał. Ta Rwandyjka przez długi czas próbowała utrzymać fasadę zwyczajnej żony afrykańskiego kacyka. Starała się wmówić wszystkim, że choć faktycznie była pierwszą damą, żoną rządzącego Rwandą dyktatora Juvénala Habyarimana, to przez dwadzieścia lat zajmowała się wyłącznie domem i ogrodem.

6 kwietnia 1994 roku on zginął w zamachu. Ona przeżyła, wcześniej uprzedzona o planowanym ataku na prezydenta Kongo. Tyle tylko, że przez roztargnienie lub może celowo zapomniała przekazać informację Juvénalowi…

W dniu, w którym zginął prezydent, rozpoczęła się wielka masakra ludności z plemienia Tutsi, prowadzona na gigantyczną skalę przez ludzi z ludu Hutu oraz przez oddziały wojskowe. W przeciągu trzech miesięcy zginęło ponad milion ludzi. 9 kwietnia 1994 roku Agathe uciekła z Rwandy z pomocą francuskiego wojska i od tego czasu mieszkała we Francji, przedstawiając siebie jako ofiarę.

Agathe przez dwadzieścia lat była żoną rwandyjskiego dyktatora Juvénala Habyarimana (Templeton/domena publiczna).
Agathe przez dwadzieścia lat była żoną rwandyjskiego dyktatora Juvénala Habyarimana (Templeton/domena publiczna).

Dla Rwandyjczyków z plemienia Tutsi jest jednak wszystkim, tylko nie tym. Wbrew obrazowi, jaki próbuje wykreować Habyarimana, jej prawdziwa historia okazuje się niezwykle krwawa. Pierwsza dama oskarżana jest o to, że w rzeczywistości to ona wraz z krewniakami rządziła krajem.

Co więcej, Habyarimanę oskarża się o aktywny udział w planowaniu ludobójstwa Tutsi.


Reklama


W 2010 roku był pierwsza dama została we Francji aresztowana, jednak rok później zadecydowano, że nie zostanie wydana nowym władzom ojczyzny, choć nie groziła jej kara śmierci. Sama Habyarimana zarzekała się później w wywiadzie dla belgijskiego radia, że nie miała pojęcia o czystce etnicznej i dowiedziała się o niej dopiero… po przybyciu do Francji. Naoczni świadkowie twierdzą coś zupełnie innego.

Przeczytaj również o upadku Muammara Kaddafiego. Jak najdłużej rządzący afrykański dyktator utracił władzę?

Bibliografia

  1. Comerford D., Cover Up, CreateSpace 2014.
  2. Kajdański E., Chiny. Leksykon, Książka i Wiedza 2005.
  3. Terrill R., Madame Mao: The White Boned Demon, Stanford University Press 1999.
  4. Twagilimana A., Historical Dictionary of Rwanda, Scarecrow Press 2007.
  5. Women and Media in the Middle East: From Veiling to Blogging, red. N. Eltantawy, Taylor&Francis 2016.
  6. Żukiewicz P., Przywództwo labilne: Mechanizm powrotu do władzy w świetle teorii przywództwa politycznego, Centrum Analiz Systemów Politycznych, Wrocław-Poznań 2012.
Autor
Aleksandra Zaprutko-Janicka
1 komentarz

 

Dołącz do dyskusji

Jeśli nie chcesz, nie musisz podawać swojego adresu email, nazwy ani adresu strony www. Możesz komentować całkowicie anonimowo.


Reklama

Wielka historia, czyli…

Niesamowite opowieści, unikalne ilustracje, niewiarygodne fakty. Codzienna dawka historii.

Dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Rafał Kuzak

Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.

Wielkie historie w twojej skrzynce

Zapisz się, by dostawać najciekawsze informacje z przeszłości. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.