Wojsko Polskie odgrywało niezwykle istotną rolę w życiu społeczeństwa II Rzeczpospolitej. W latach 30. XX wieku rozpoczęto zakrojony na szeroką skalę proces jego modernizacji. Dotyczyło to również umundurowania. Dzięki naszej galerii zobaczycie, jak w kolorze prezentowali się ówcześni żołnierze.
W połowie lat 30. XX wieku nakładem Głównej Księgarni Wojskowej ukazał się album Umundurowanie Wojska, Marynarki i Przysposobienia Wojskowego w Polsce. Za opracowanie publikacji odpowiadał major dyplomowany Mieczysław Pęczkowski. Ilustracjami opatrzyli go zaś kapitan w stanie spoczynku Stanisław Bieńkowski oraz Stanisław Haykowski.
Reklama
Obecnie na księgarskie półki trafia wydany przez Bellonę reprint. Został on wzbogacony o esej napisany przez doktora Pawła Mikołaja Rozdżestwieńskiego, który omawia zmiany barwy i umundurowania Wojska Polskiego z lat 1936–1939.
Dodatkowo znalazły się tam liczne, koloryzowane przez Karola Przybysza-Malczewskiego, fotografie z epoki. Ukazują one najważniejsze zmiany w polskim ubiorze wojskowym. Wybraliśmy dla Was kilkanaście spośród nich. Autorem podpisów jest Paweł Mikołaj Rozdżestwieński.
Dowódcy
Marszałek Edward Śmigły-Rydz podczas wizyty na Zaolziu w 1938 roku. Marszałek w ubiorze służbowym, w płaszczu sukiennym i w pasie wprowadzonym w 1936 roku. Na rogatywce wz. 1935 nieregulaminowy orzełek, haftowany srebrnym bajorkiem.
Minister spraw wojskowych gen. dyw. Tadeusz Kasprzycki w nowym umundurowaniu i w rogatywce podczas rozmowy ze strzelcami z 84 Pułku Piechoty Strzelców Poleskich 26 września 1936 roku, po uroczystości wręczenia pułkowi nowego sztandaru. Strzelcy w umundurowaniu sukiennym wz. 1919, na kołnierzach widoczne oznaki, bazie poleskie, na naramiennikach numer porządkowy pułku „84”.
Reklama
Piechota
Prace nad unowocześnieniem umundurowania i oporządzenia trwały w Wojsku Polskim do wybuchu wojny. Żołnierze piechoty w 1938 roku testujący nowe oporządzenie – tornistry z odpinanymi szelkami. Nowe tornistry miały w przyszłości zastąpić tornister wz. 1933.
Celowniczy ckm wz. 1930 (u góry) i strzelec (u dołu) z formacji piechoty w umundurowaniu wz. 1919 i hełmach stalowych wz. 1931.
Przedwojenne zdjęcie szkoleniowe ukazujące obronę pododdziału piechoty. Strzelcy w umundurowaniu letnim lnianym, używanym między 15 kwietnia a 15 października podczas zajęć polowych.
Strzelcy podhalańscy w nowym polowym umundurowaniu sukiennym wz. 1936, spodniach wz. 1937 z owijkami, w pelerynach typu III i kapeluszach podhalańskich. Prawdopodobnie wiosna 1939 roku.
Reklama
Obsługi 40 mm armat przeciwlotniczych wz. 1936 nosiły na mundurach opończe oraz hełmy stalowe wz. 1931 z daszkami skierowanymi do tyłu. Takie noszenie hełmów ułatwiało korzystanie z przyrządów celowniczych. Ustawione w kozły 7,92×57 JS mm karabinki wz. 1929.
Kawaleria
Szwoleżerowie z 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich ze Starogardu Gdańskiego w umundurowaniu garnizonowym. Po ustaleniu pod koniec lat dwudziestych systemu barw formacji kawalerii (otoków, proporczyków i lampasów przy spodniach wieczorowych) rozpoczęto prace nad unowocześnieniem tej broni. Ich wynikiem były nowe szable wz. 1934, stalowe hełmy wz. 1915 czy nowe, lżejsze rzędy końskie i juczne.
Podoficer zawodowy 7 Pułku Ułanów Lubelskich im. gen. K. Sosnkowskiego w umundurowaniu polowym sukiennym – kurtka wz. 1936 i w hełmie stalowym wz. 1915. Uzbrojony jest w 7,92×57 JS mm karabinek wz. 1898 oraz francuską lancę wz. 1913.
Wojska pancerne
Pułkownik Stanisław Maczek podczas spotkania z oficerami 10 Brygady Kawalerii w 1938 roku. Widoczne charakterystyczne dla brygady bojowe nakrycia głowy – hełmy stalowe wz. 1916.
Wielkie historie co kilka dni w twojej skrzynce! Wpisz swój adres e-mail, by otrzymywać newsletter. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.
Płk Maczek ma na sobie kurtkę skórzaną wz. 1936 z charakterystycznym czarnym sukiennym kołnierzem i naramiennikami. W czasie II wojny światowej żołnierze 1 Dywizji Pancernej nosić będą czarny lewy naramiennik nawiązujący do tego typu ubioru.
W 1939 roku przygotowano projekt umundurowania broni pancernych dla żołnierzy służących w jednostkach pancernych i zmotoryzowanych. Na zdjęciu u góry: załoga motocykla z koszem Sokół 1000, umundurowana w opończe i hełmy stalowe wz. 1931.
Na zdjęciu u dołu: szeregowiec w kurtce sukiennej wz. 1936, spodniach wz. 1919 i butach saperkach. Wyposażenie (tornister, maska pgaz wz. 1932, chlebak wz. 1933, pas główny wz. 1931, ładownice skórzane, hełm wz. 1931) i sposób noszenia jak w formacjach piechoty.
Oficer broni pancernych w umundurowaniu polowym do służby poza pojazdem. Przed wybuchem wojny zaczęto zastępować stare hełmy pancerne wzorowane na francuskim hełmie wz. 1915 (z modyfikacjami), zastępując je haubami.
Lotnictwo
W 1936 roku wprowadzono nowe umundurowanie w lotnictwie, z kurtkami z klapami dla oficerów, chorążych i starszych podoficerów. Mundur od tej pory był barwy stalowoniebieskiej. Jednocześnie lotnicy otrzymali nowe nakrycie głowy z orzełkiem otoczonym skrzydłami husarskimi oraz dwurzędowy płaszcz dla oficerów.
Reklama
Prezydent RP Ignacy Mościcki przechodzi przed frontem kompanii honorowej 1 Pułku Lotniczego podczas uroczystości X-lecia PLL LOT na lotnisku mokotowskim w Warszawie, 15 czerwca 1938 roku.
Prezydentowi towarzyszy dowódca lotnictwa gen. bryg. Ludomił Rayski w generalskim mundurze lotniczym i z białą bronią – kordzikiem na rukach. Kompania honorowa uzbrojona jest w karabinki 7,92×57 JS mm wz. 1898 z bagnetami wz. 1927. Umundurowanie lotnicze szeregowych wz. 1936 – kurtki z kołnierzami zapinanymi na jedną haftkę.
Źródło
Zdjęcia oraz podpisy pochodzą z publikacji Umundurowanie Wojska Polskiego, jest to reprint albumu wydanego w 1935 roku.
Wzbogacono go o esej napisany przez doktora Pawła Mikołaja Rozdżestwieńskiego, który omawia zmiany barwy i umundurowania Wojska Polskiego z lat 1936–1939. Znalazły się tam również koloryzowane przez Karola Przybysza-Malczewskiego fotografie z epoki.
Reprint wydania z 1935 roku
