Odkrycie w listopadzie 1922 roku przez Howarda Cartera grobowca faraona Tutenchamona wzbudziło sensację na całym świecie. Po raz pierwszy udało się trafić na niesplądrowane przez rabusiów miejsce spoczynku władcy starożytnego Egiptu. Oto najpiękniejsze i najcenniejsze z przedmiotów odnalezionych przez brytyjskiego archeologa.
Rozpoczynając w 1917 roku wykopaliska w Dolinie Królów Carter dokładnie wiedział czego szuka. Inni archeologowie, prowadzący wcześniej wykopaliska w tym samym rejonie natrafiali już bowiem na przedmioty z wyrytym imieniem faraona Tutenchamona.
Reklama
Sponsorowany przez lorda Carnarvona Brytyjczyk potrzebował jednak aż pięciu lat, aby ustalić dokładną lokalizację grobowca władcy się z XVIII dynastii, który panował najprawdopodobniej w latach 1333-1323 p.n.e.
Odkrycie grobowca
Kiedy na początku listopada 1922 roku Carter wreszcie trafił na miejsce spoczynku młodziutkiego monarchy – umierając nie miał nawet ukończonych 20 lat – zapewnił sobie stałe miejsce w historii egiptologii. Po otwarciu 26 listopada drzwi grobowca okazało się bowiem, że już w przedsionku znajdowały się niespotykane do tej pory skarby.
Co prawda całe tysiąclecia przed Carterem do wnętrza grobowca dostali się antyczni rabusie (być może nawet dwukrotnie), ale nie zdołali wynieść zgromadzonych tam bogactw. Po wielu miesiącach katalogowania okazało się, że starożytni Egipcjanie zgromadzili w czterech pomieszczeniach ponad pięć tysięcy bezcennych artefaktów!
Najważniejsze jednak było to, że sarkofag zawierający mumię faraona pozostał nietknięty przez ponad 3200 lat. Oto najpiękniejsze i najcenniejsze przedmioty, jakie odnaleziono w grobowcu Tutenchamona.
Reklama
Na początek historyczne zdjęcia wykonane w grobowcu przez Harry’ego Burtona.
Przedsionek grobowca
Południowa część przedsionka. Widoczne między innymi łoże z podobizną bogini Toeris oraz części rozłożonych pozłacanych rydwanów.
Dziura przebita przez starożytnych rabusiów z przedsionka do komory bocznej. Zdaniem Cartera próby grabieży dokonano już kilka lat po pochówku faraona, ale rabusie zostali przyłapani na gorącym uczynku.
Środkowa część przedsionka. Centralne miejsce zajmuje łoże z podobizną bogini Hathor.
Północna część przedsionka.
Komora grobowa i skarbiec
Posągi pilnujące zamurowanego wejścia z przedsionka do komory grobowej Tutenchamona. Jej otwarcia dokonano 16 lutego 1923 roku.
Reklama
Wejście do mierzącej zaledwie 25,6 metra kwadratowego komory grobowej. Na zdjęciu widać pierwszą z czterech pozłacanych kaplic, w której spoczywał sarkofag faraona.
Howard Carter odtwarza moment otwarcia ostatniej kaplicy z sarkofagiem Tutenchamona. Zdjęcie pozowane z 1924 roku.
Wejście do skarbca, umieszczone we wschodniej ścianie komory grobowej. Na pierwszym planie figura boga Anubisa na przenośnej kapliczce. W tle kaplica ze skrzynią kanopską, w której złożono w specjalnych naczyniach, usunięte podczas mumifikacji wnętrzności faraona.
Wnętrze skarbca. Widoczny między innymi złocony łeb krowy symbolizującej boginię Hathor.
Reklama
Sarkofag
Carter badający mumię faraona. Ciało władcy złożone było w trzech trumnach, które znajdowały się w bazaltowym sarkofagu. Zdjęcie wykonane w 1925 roku.
A teraz współczesne zdjęcia artefaktów z grobowca, które można podziwiać w Muzeum Egipskim w Kairze
Złota trumna i maska
Pierwsza z czterech pozłacanych kaplic, w których spoczywał sarkofag Tutenchamona. Wykonano ją z drewna cedrowego oraz dębiny i pokryto złotą folią (CC BY-SA 2.5).
Trzecia trumna, wykonana ze złota, w której spoczywało ciało Tutenchamona (Gary Todd/domena publiczna).
Ważąca ponad dziesięć kilogramów złota maska Tutenchamona (Roland Unger/CC BY-SA 3.0).
Pozłacana kapliczka, w której przechowywano skrzynię kanopską. Na każdym jej boku umieszczono posążek bogini Izydy (Prof. Mortel/CC BY 2.0).
Reklama
Alabastrowa skrzynia kanopska z alabastrowymi urnami, w których złożono zabalsamowane wnętrzności faraona (Gary Todd/domena publiczna).
Urny kanopskie (Radosław Botev/CC BY 3.0 PL).
Złoty tron oraz inne meble
Pięknie zdobiony tron faraona. Wykonano go z drewna obitego złotą blachą. Dodatkowo inkrustowano polichromowanym fajansem, pastą szklaną oraz kamieniami szlachetnymi. Na oparciu widoczny władca wraz z małżonką (Jl FilpoC/CC BY-SA 4.0).
Ceremonialny tron faraona (Gary Todd/domena publiczna).
Krzesło, z którego według Cartera faraon korzystał jako dziecko. Wykonano je z hebanu oraz kości słoniowej.
Reklama
Pozłacane łoże faraona (Ovedc/CC BY-SA 4.0).
Skrzynie, naczynia i rydwan
Pięknie malowana skrzynia. Na tym boku przedstawiono Tutenchamona pokonującego wrogów ze wschodu (Prof. Mortel/CC BY 2.0)
A tutaj faraon gromi przeciwników z południa (Prof. Mortel/CC BY 2.0)
Skrzynia, która znajdowała się pierwotnie w południowej części przedsionka (John Campana/CC BY 2.0).
Alabastrowy model łodzi Djehouty oraz naczynie na wonności (Ovedc/CC BY-SA 4.0).
Reklama
Wykonany z alabastru „puchar życzeń” w kształcie kwiatu lotosu (Chatsam/CC BY-SA 3.0).
Jeden z czterech rydwanów odnalezionych w grobowcu (Rüdiger Stehn/CC BY 2.0).
Biżuteria i ozdoby
Pektorał z wyobrażeniem skarabeusza podtrzymującego barkę księżycową, ze stającymi na niej symbolami Słońca i Księżyca (Roland Unger/CC BY-SA 3.0).
Złoty pektorał w kształcie sokoła (Amanda Slater/CC BY-SA 2.0).
Pektorały ze skarabeuszem oraz Okiem Horusa (Jon Bodsworth/domena publiczna).
Tutanchamon: Ostatnia wystawa
Bibliografia
- Howard Carter, Arthur C. Mace, Odkrycie grobowca Tutanchamona, Amber 1997,
- Daniel Meyerson, W Dolinie Królów. Howard Carter i odkrycie grobowca Tutanchamona, Prószyński i S-ka 2015.
