Międzywojnie

Rosalie, urodzona w roku 1907, pochodziła z dobrze sytuowanej chłopskiej rodziny z Kaszub, konkretnie z Łebcza położonego nieopodal Pucka. Jako 30-latka zamieniła wiejskie, rolnicze życie na egzystencję żony rybaka. O tym, jak niemal przed wiekiem...

Złamanie pod koniec 1932 roku kodu Enigmy stanowiło jeden z największych sukcesów polskiego wywiadu w okresie międzywojennym. Przez lata był to zarazem najpilniej strzeżony sekret, a władze w Warszawie nie informowały o dokonaniu nawet najbliższych...

Policja w przedwojennej Polsce stale zmagała się z brakami kadrowymi i niedoborem funduszy. Warunki były siermiężne, a wykształcenie i przygotowanie funkcjonariuszy często wprost żenująco niskie. Nic więc dziwnego, że uciekano się do metod pracy i...

Przedwojenna Polska była krajem biednym. Sieć dróg bitych i infrastruktura samochodowa do końca epoki pozostały słabo rozwinięte, czego konsekwencją był niski stopień zmotoryzowania. Z tego powodu także modernizacja wojska była nader utrudniona...

Pracownicy firm biurowych epoki międzywojennej nie musieli jeszcze obawiać się, że zostaną zastąpieni przez sztuczną inteligencję. Nie zalewały ich też fale e-maili, a szefowie nie oczekiwali, że przez całą dobę będę w zasięgu telefonu komórkowego...

Niewiele jest równie uporczywych mitów na temat przedwojennych Niemiec, co ten dotyczący autostrad, autobahnów. W powszechnej opinii sieć nowoczesnych dróg, stanowiąca szczytowy przykład infrastruktury z okresu międzywojnia, zaczęła powstawać...

Gdybyś mógł przenieść się do przedwojennej Polski i zamieszkać w dowolnym miejscu, jaką lokalizację byś wybrał? Odpowiedź nie jest wcale oczywista. Zwłaszcza, jeśli miałbyś żyć jak statystyczny Polak sprzed stulecia, a nie zamożny bankier czy...

Kiedy królowa Elżbieta II przychodziła na świat nic nie zapowiadało, że zasiądzie na tronie. Córka księcia i księżnej Yorku zajmowała dopiero trzecie miejsce w kolejce do korony, mogła więc przez pierwsze lata cieszyć się radosnym dzieciństwem...

Kino ekspresowo podbiło serca i umysły mieszkańców Europy. Do pierwszej publicznej projekcji krótkiego filmu braci Lumière doszło 28 grudnia 1895 roku w Paryżu. Nieco ponad dwie dekady później, po zakończeniu pierwszej wojny światowej, kinoteatry...

Liderka ruchu komunistycznego w Niemczech Róża Luksemburg zapowiadała zaraz po zakończeniu pierwszej wojny światowej: „Socjalizm nie oznacza zasiadania w parlamencie i uchwalania ustaw, dla nas socjalizm oznacza pokonanie klas panujących z całą...

Stacjonujące w Kowlu oddziały Armii Czerwonej zupełnie nie spodziewały się ataku. Kiedy do położonego daleko za liniami frontu miasta wjechały 13 września samochody pancerne oraz ciężarówki wypełnione polską piechotą zaskoczenie było całkowite.

2 października 1933 roku Krakowem wstrząsnęła brutalna zbrodnia. Zamordowano jednocześnie trzy osoby: listonosza Walentego Przebindę i starsze małżeństwo Süskindów zamieszkałe przy ulicy Pańskiej 11. Ciężko raniona została także córka tej pary, ale...

Życie większości mieszkańców przedwojennych niemieckich miast, z Berlinem na czele, niewiele miało wspólnego z nowoczesnością czy nawet – z ludzką godnością. W czasach Republiki Weimarskiej nędza, bród i ciasnota były zupełnie powszechne. Jak...

W latach 20. XX wieku niemiecki system monetarny przeszedł kryzys na niewyobrażalną skalę. U jego szczytu, w roku 1923, inflacja galopowała w tempie 30 000 procent miesięcznie. Lawinowy wzrost cen niszczył klasę średnią. Cyniczni finansiści...

Żaden zakład medyczny w przedwojennej Polsce nie był wspominany przez prasę brukową równie często, co Szpital dla Umysłowo Chorych w Tworkach – dzielnicy Pruszkowa. Właśnie tam wysyłano warszawskich przestępców, w celu ustalenia ich...

W sierpniu 1920 roku Armia Czerwona dotarła na przedpola Warszawy. Sowieccy dowódcy byli pewni, że tylko dni dzielą ich od zajęcia polskiej stolicy i wygrania całej wojny. 16 sierpnia rozpoczęło się jednak kontruderzenie znad Wieprza, które zupełnie...

Republika Weimarska stała się sztandarowym przykładem państwa ogarniętego kryzysem inflacyjnym. Niekontrolowany dodruk pieniędzy i dwa zapomniane czynniki polityczne sprawiły, że w szczytowym momencie, w 1923 roku, ceny rosły o 30 000 procent...

Merian C. Cooper był jednym z najważniejszych reżyserów i producentów Złotej Ery Hollywood. W Polsce twórcę „King Konga” z 1933 roku znano jednak na długo zanim zrobił karierę w branży filmowej. Jego podniebne wyczyny zapewniły mu bowiem...

Obecnie Kornel Makuszyński kojarzy się głównie z postacią Koziołka Matołka. W dwudziestoleciu międzywojennym uchodził jednak za prawdziwego króla Midasa polskiej literatury. Niezależnie, jaką jej dziedziną się zajmował, osiągał ogromny sukces, za...

W latach 30. XX wieku wysiłki polskiego wywiadu skupiały się głównie na Niemczech. Agenci pracujący dla II Oddziału Sztabu Głównego zdobyli w tym czasie wiele cennych informacji. Aż 60% z nich pochodziło z Ekspozytury nr 3 w Bydgoszczy, którą...

W przedwojennej Polsce około 70% poborowych pochodziło ze wsi. W większości przypadków chłopscy synowie nie wynieśli z rodzinnego domu zamiłowania do czystości. 90 lat temu w wielu rejonach kraju nadal hołdowano zwyczajowi kąpania się zaledwie dwa...

Wiktor Katlewski ps. „Wiktor” był bez wątpienia jednym z najcenniejszych nabytków polskiego wywiadu w Niemczech. Zwerbowany w połowie lat 30. XX wieku przez Ekspozyturę nr 3 w Bydgoszczy aż do wybuchu II wojny światowej dostarczał niezwykle...

Przyszła królowa brytyjska Elżbieta II poznała księcia Filipa, gdy miała zaledwie 13 lat. O pięć lat starszy daleki kuzyn zrobił na niej ogromne wrażenie. Nastolatka od pierwszego wejrzenia zakochała się w arystokracie, nazywając go swoim „księciem...

Złamanie kodu Enigmy było jednym z największych sukcesów przedwojennego polskiego wywiadu. Nikomu przed wybuchem II wojny światowej nie powiodła się ta sztuka. O tym, jak Marianowi Rejewskiemu, Jerzemu Różyckiemu i Henrykowi Zygalskiemu udało się...

Nieludzki system obozów koncentracyjnych zaczął powstawać natychmiast po tym, jak partia nazistowska ugruntowała swoją władzę na skutek sfałszowanych wyborów z marca 1933 roku. Natychmiast też zaczęto sięgać w nim po terror, tortury i perfidną...