„Gwałt zadawany siłą musi być siłą odparty” grzmiał podczas krakowskiego zjazdu legionistów w sierpniu 1939 roku marszałek Edward Śmigły-Rydz. Hasło od razu trafiło na plakaty propagandowe. Nie ono pierwsze.
Eskalacja roszczeń III Rzeszy wobec Polski sprawiła, że sanacyjne władze znacznie wzmogły własną agitację. Robiono wszystko, by nie tylko uspokoić społeczeństwo, ale też – zapalić ludzi do przewidywanej walki.
Na masową skalę organizowano defilady, wiece, przemówienia. Ale też: drukowano ogrom plakatów propagandowych. Oto kilka najciekawszych i najbardziej znanych spośród nich.
Reklama
Silni, zwarci, gotowi
„Silni – Zwarci – Gotowi”. Najsłynniejsze hasło propagandowe przedwojennej Polski. Tutaj na plakacie zachęcającym do wykupowania Pożyczki Obrony Przeciwlotniczej. Była to pożyczka wewnętrzna w formie 5-procentowych obligacji. Jednocześnie z POP wypuszczono 3-procentowe bony Obrony Przeciwlotniczej. Zebrane środki miały posłużyć na dozbrojenie armii.
Osoby, które wpłacały poniżej 100 zł otrzymywały bony, zaś ci którzy przeznaczyli na ten cel 100 i więcej złotych mogli liczyć na obligacje. Wpłaty teoretycznie były dobrowolne, jednak odgórnie ustalono stawki, jakie poszczególne grupy zawodowe były zobowiązane uiścić.
<strong>Przeczytaj też:</strong> Uczestniczyłem w masowej egzekucji. Wstrząsające wspomnienia nazistowskiego policjantaTakie podejście oraz coraz wyraźniejsze zagrożenie ze strony Niemiec sprawiły, że pożyczka okazała się wielkim sukcesem. Przyniosła ponad 400 milionów ówczesnych złotych. Czyli równowartość ponad 68 ton czystego złota po ówczesnym kursie wymiany Banku Polskiego!
Nie damy się odepchnąć od Bałtyku
Organizowane przez Ligię Morską i Kolonialną w latach 30. Dni Morza były wydarzeniem, o którym szeroko rozpisywała się prasa. Imprezy z nimi związane organizowano w całym kraju. Uczestniczyły w nich setki tysięcy ludzi.
Plakat z 1939 roku jednoznacznie odnosił się do niemieckich roszczeń dotyczących Gdańska oraz tak zwanego „korytarza polskiego”, oddzielającego Prusy Wschodnie od Rzeszy.
Reklama
Silne lotnictwo zwycięży każdego wroga
Kolejny plakat zachęcający wiosną 1939 roku do wpłacania pieniędzy na Pożyczkę Obrony Przeciwlotniczej. Tym razem jednak już bez husarskich skrzydeł, za to z iście proroczym hasłem.
W nadchodzącym konflikcie lotnictwo miało odegrać kluczową rolę. Kto panował w powietrzu ten mógł liczyć na wygraną. Boleśnie przekonali się o tym kilka miesięcy później nasi żołnierze nieustannie atakowani przez Luftwaffe.
<strong>Przeczytaj też:</strong> Hitler liczył, że inwazja na Polskę to będzie spacerek. Te liczby dowodzą, jak koszmarnie się pomyliłGwałt zadany siłą, musi być siłą odparty
„Gwałt zadawany siłą musi być siłą odparty”. Słowa te wypowiedział 6 sierpnia 1939 roku marszałek Edward Śmigły-Rydz podczas uroczystości 25-lecia Czynu Legionowego w Krakowie. Jak donosiła prasa zgromadzone tłumy odkrzyknęły: „Pod Twymi rozkazami!”.
Szkoda tylko, że miesiąc później Naczelny Wódz wydawał spóźnione i co gorsza często sprzeczne rozkazy walczącym z niemiecką inwazją jednostkom. A cały jego plan obrony przez brunatnym najazdem określano jako „oderwany od rzeczywistości” i oparty na myśleniu życzeniowym.
Pożyczka Obrony Przeciwlotniczej
Pożyczka Obrony Przeciwlotniczej po raz trzeci. Tutaj grafika zdecydowanie poniosła fantazja.
Widać polskie samoloty oraz… działa bardzo przypominające słynne niemieckie osiemdziesiątki ósemki. A może nawet i ciężkie 105-milimetrowe armaty przeciwlotnicze, którymi oczywiście nie dysponowaliśmy.
Znowu silni i znowu zwarci. Gotowi też
W Wojsku Polskim na wyposażeniu większości jednostek przeciwlotniczych znajdowały się za to bardzo skuteczne 40-milimetrowe armaty Boforsa. Dokładnie takie, jak na powyższym plakacie.
We wrześniu 1939 roku mieliśmy ich jednak zaledwie około 350. Było to zdecydowanie za mało, aby zniwelować przewagę Luftwaffe.
Zwarci i zjednoczeni zwyciężymy wroga
Plakat rozwieszany na ulicach polskich miast po ogłoszeniu powszechnej mobilizacji. Miał zagrzewać społeczeństwo do walki z niemieckim najeźdźcą.
Reklama
Wara!
Na koniec zaś bezdyskusyjnie najsłynniejszy plakat propagandowy z 1939 roku. A może i całego dwudziestolecie międzywojennego. Można go znaleźć w niemal każdym podręczniku do historii.
1 komentarz