Muzułmańska Hiszpania była najczystszym miejscem Europy we wczesnym średniowieczu. Inaczej niż w świecie chrześcijańskim, w islamie dbałość o higienę osobistą stanowiła ważny religijny nakaz. Trudno więc się dziwić, że pewien komentator z IX wieku...
Jeżeli nie były akurat brzemienne lub nie karmiły piersią niemowlęcia, to kąpały się przynajmniej dwanaście razy w roku. Tak nakazywała im religia. Zachował się jednak tekst, którego autor utyskiwał, że kobiety uczyniły mycie się „regularną...
Począwszy od ostatnich dekad XVI wieku aż po koniec XVII stulecia zachodnioeuropejscy lekarze kategorycznie odradzali swoim pacjentom zażywania kąpieli. Uważano, że mycie się w stojącej wodzie ma tragiczne skutki dla zdrowia. W efekcie mieszkańcy...
Upadek cesarstwa rzymskiego zdecydowanie niekorzystnie odbił się na czystości mieszkańców wczesnośredniowiecznej Europy. Zachowane źródła pozwalają stosunkowo najwięcej powiedzieć o stanie higieny osobistej mnichów. O tym jak często braciszkowie się...
W krajach słowiańskich łaźnie nigdy nie wyszły z użycia. W zachodniej Europie poszły jednak w zapomnienie wraz z upadkiem Cesarstwa Rzymskiego. Ich powrót stanowił fundamentalną zmianę. Nie tylko w zakresie higieny, ale też… swobody obyczajów.
Starożytni Grecy myli się z tych samych powodów, co my: żeby poczuć się lepiej i zwiększyć swą atrakcyjność. Kąpali się też i z przyczyn zdrowotnych, ponieważ moczenie się w wodzie stanowiło jeden z podstawowych zabiegów leczniczych w ograniczonym...
Dla pustelników i świętych z pierwszych wieków Kościoła brud był oznaką pobożności, a dbałość o higienę – grzechem. W pełnym średniowieczu mieszkańcy Zachodu nie mieli już równie dogmatycznego podejścia do spraw czystości. Zwłaszcza częste...