Na początku XVI wieku dynastia Jagiellonów znajdowała się u szczytu potęgi. Jej przedstawiciele zasiadali nie tylko na tronie Polski i Litwy, ale również Czech oraz Węgier. Zdecydowanie nie było to w smak cesarzowi Maksymilianowi I z dynastii...
Jan Zamoyski pod koniec XVI wieku był najpotężniejszym polskim magnatem. Kanclerz wielki koronny i hetman wielki koronny swój ogromny majątek i wpływy zawdzięczał królowi Stefanowi Batoremu. Współpraca obu mężów stanu układała się doskonale...
Potop szwedzki był prawdziwą katastrofą dla Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wojna z lat 1655-1660 przyniosła Koronie niespotykane nigdy wcześniej straty demograficzne, jak również gospodarcze. O przyczynach konfliktu, który obrócił kraj w ruinę...
Piotr Włostowic był najważniejszym urzędnikiem na dworze księcia Bolesława Krzywoustego oraz wykonawcą jego ostatniej woli politycznej. Potężny palatyn popadł jednak w konflikt z pierworodnym synem księcia z dynastii Piastów, Władysławem II...
Książę Henryk IV Probus, co z łaciny na polski tłumaczy się Prawy, wywodzący się z dynastii Piastów, był dzieckiem swej epoki. Jako książę wrocławski wychował się na styku kultur łacińskiej, niemieckiej i polskiej. Jak głosi łaciński napis na...
Książę z dynastii Piastów złożył Krzyżakom niespodziewaną propozycję. Plan zagrażał istnieniu Polski
W 1392 roku książę opolski Władysław udał się do Prus na rozmowy z wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego Konradem Wallenrodem. Książę z dynastii Piastów za określoną kwotę zastawił wtedy ziemię dobrzyńską, a na koniec pertraktacji we wrześniu...
Jan II Kazimierz Waza powszechnie wymieniany jest wśród najgorszych władców Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Już w czasach rządów monarchy jego łacińskie inicjały (ICR) tłumaczono jako Initium Calamitatis Regni: Początek klęski królestwa. Król nie...
Obecnie mało kto pamięta o rozegranej w dniach 22–23 listopada 1619 roku bitwie pod Humiennem. Batalia, która nazywana bywa pierwszą odsieczą wiedeńską, miała ogromne znacznie dla przebiegu wojny trzydziestoletniej. O tym, jak owiani złą sławą...
Relacje Władysława Jagiełły i jego stryjecznego brata Witolda Kiejstutowicza były niezwykle burzliwe. Doszło nawet do tego, że w 1390 roku książę sprzymierzył się z Krzyżakami, stanowiącymi stałe zagrożenie dla Polski i Litwy. O tym dlaczego tak się...
Historia Kozaków nierozerwalnie związana jest z wyprawami łupieżczymi i wojną. Mimo że w pierwszych dekadach XVII wieku na Dzikich Polach żyło ich jedynie kilkadziesiąt tysięcy, to stanowili siłę militarną, z którą musiały liczyć się zarówno...
Zwierzchni książę Polski Kazimierz II Sprawiedliwy zmarł nagle 4 maja 1194 roku. Zgon nastąpił podczas uczty. Według słów kronikarza władca „wychyliwszy maleńki kubek na ziemię się osunął i ducha wyzionął”. Okoliczności, w jakich 56-letni Piast...
Michał Korybut Wiśniowiecki zasiadał na polskim tronie nieco ponad trzy lata. Kiedy 10 listopada 1673 roku wyzionął ducha był zaledwie 33-latkiem. Śmierć w tak młodym wieku sprawiła, że od razu pojawiły się plotki na temat otrucia. O tym, co mogło...
5 września 1580 roku załoga Wielkich Łuk skapitulowała przed wojskami Stefan Batorego. Hetman Jan Zamoyski za wszelką cenę nie chciał dopuścić do tego, aby spragnione łupów żołdactwo dokonało masakry mieszkańców twierdzy. Jego wysiłki spełzły jednak...
Po spektakularnym zwycięstwie pod Kłuszynem wojska hetmana Stanisława Żółkiewskiego 9 października 1610 roku wkroczyły do Moskwy. Tak rozpoczęła się trwająca dwa lata polsko-litewska okupacja rosyjskiej stolicy. O jej przebiegu pisze Jerzy Besala w...
W 1567 roku Zygmunt August zgromadził kilkudziesięciotysięczną armię, która miała ruszyć na Moskwę. Przez kilka miesięcy czekała ona na rozkaz do ataku. Król jednak nigdy go nie wydał. Powodem było wykrycie spisku mającego doprowadzić do obalenia...
Małżeństwo księcia wielkopolskiego Przemysła II i Ludgardy trwało 10 lat. W tym czasie para nie doczekała się potomstwa. Nagle, w grudniu 1283 roku, licząca nieco ponad 20 lat władczyni zmarła w niewyjaśnionych okolicznościach. Czy została...
Jeremi Wiśniowiecki zmarł 20 sierpnia 1651 roku, mając zaledwie 39 lat. Pogromca Kozaków wyzionął ducha po trwających blisko tydzień męczarniach. Od razu pojawiły się podejrzenia, że mógł zostać otruty. Czy są na to jakieś dowody?
15 listopada 1620 roku niezrównoważony psychicznie szlachcic Michał Piekarski dokonał zamachu na króla Zygmunta III Wazę. Władca został tylko niegroźnie ranny i przebaczył napastnikowi. Sąd senatorsko-poselski był jednak nieubłagany. Piekarskiego...
