Przez całe tysiąclecia poród był jednym z najbardziej ryzykownych momentów w życiu kobiety. Brak wystarczającej wiedzy medycznej oraz higieny przekładał się na zatrważająco wysoką śmiertelność wśród ciężarnych oraz noworodków. O tym, jak rzecz...
Rzymskie prawo zapewniało ojcom władzę absolutną nad swoimi dziećmi. W teorii mogli oni decydować o ich życiu, a nawet śmierci bez względu na wiek potomstwa. O tym, jak rzecz wyglądała w praktyce pisze Thomas R. Martin w książce pt. Starożytny Rzym...
Jednym z elementów codziennego życia w starożytnym Egipcie znacznie różniących się od świata współczesnego była rachuba czasu. Ludzie odmierzali czas na podstawie zmiany pozycji słońca za dnia i gwiazd w nocy. Większość współczesnych ludzi zatraciła...
W szczytowym momencie rozkwitu społeczność obywatelska starożytnych Aten składała się z 30–50 tysięcy wolnych mężczyzn, których oboje rodzice urodzili się jako wolni Ateńczycy. Nazywano ich demos, czyli lud. O obowiązkach związanych się z...
Arystofanes w jednej ze swoich komedii pisał, że nawet skromny sprzedawca kiełbas, najmniejszy z maluczkich, powinien umieć czytać i pisać. Chociaż nie wiemy jakim dokładnie sposobem ktoś wywodzący się z nizin społecznych miał nauczyć się abecadła...
Stoczona we wrześniu 490 roku p.n.e. bitwa pod Maratonem była jedną z najważniejszych batalii starożytności. Naprzeciwko siebie stanęli Persowie oraz Ateńczycy, których wspierało kilkuset Platejczyków. Na pole bitwy nie dotarły za to obiecane...
Starożytne Ateny kojarzą się nierozerwalnie z monumentalnymi świątyniami oraz amfiteatrami, których ruiny przetrwały do naszych czasów. Jak jednak wyglądały domy zwykłych Ateńczyków? Mówiąc krótko: zdecydowanie nie chcielibyście w nich mieszkać.
W szkole uczono nas, że starożytne Ateny były kolebką demokracji oraz domem najważniejszych filozofów w historii. Ale jak naprawdę wyglądało to antyczne miasto i ilu właściwie miało mieszkańców? Między innymi na te pytania odpowiada profesor Robert...
Dzisiaj praca zarobkowa uchodzi za naturalny, nieodzowny element życia. Wolni obywatele starożytnych Aten postrzegali ją jednak zupełnie inaczej. Każdego, kto był zmuszony zarabiać na życie traktowano z pogardą i wstrętem.
Piramidy były olbrzymimi budowlami, które każdy mógł zobaczyć. Stanowiły budzące podziw świadectwa siły króla, a zarazem były wyrazem mocy boga słońca. Musiało jednak minąć sto lat, zanim budowniczowie zatrudniani przez faraonów wymyślili, jak...
Starożytni Rzymianie stworzyli mieszankę wybuchową. Zamieszkiwali największe, najbrudniejsze i najgęściej zaludnione miasta w dotychczasowej historii zachodniej cywilizacji. Zarazem mieli bardzo ograniczone i często kompletnie mylne rozumienie...
Tworzący w VII wieku p.n.e. Tyrteusz twierdził, że heloci pracowali „tak jak osły, co z trudem ciężar ogromny dźwigają, kiedy to pańskim rozkazem, bolesnym, zmuszani przynoszą wszystkich plonów, co ziemia orna wydaje, połowę”. Los potomków...
Imperium Rzymskie nie dysponowało służbami śledczymi ani policją porządkową. Potencjalnych przestępców odstraszała tylko wizja kary. Co czekałoby was, gdybyście dopuścili się zbrodni w Wiecznym Mieście?
Starożytni Rzymianie doskonale rozumieli znaczenie edukacji. Zdolność czytania i pisania była często warunkiem kariery politycznej, a analfabeci nie mogli marzyć o pełnym udziale w życiu elit wiecznego miasta. Oświata nie uchodziła jednak za zadanie...
Amfiteatr Flawiuszów — robiący większe wrażenie niż piramidy egipskie, niż mury babilońskie, a nawet świątynia w Efezie — stanowi punkt obowiązkowy do zwiedzenia. Miejsce to zainaugurował w 80 roku n.e. starszy brat cesarza, Tytus, a budowa teatru...
„Jeśli wyobrażacie sobie ogromną willę z mozaikami na podłodze, freskami na ścianach i prawdopodobnie jakąś fajną fontanną, powinniście nieco zmodyfikować oczekiwania” – pisze o poszukiwaniu nieruchomości w Wiecznym Mieście epoki wczesnego cesarstwa...
W szczytowym momencie granice Cesarstwa Rzymskiego rozciągły się od Azji Mniejszej aż po Brytanię. Budowa olbrzymiego imperium zajęła mieszkańcom miasta nad Tybrem całe stulecia. O tym, jak wyglądały początki ich ekspansji pisze Thomas R. Martin w...
Prawdopodobnie łatwiej wyliczyć produkty spożywcze, których Rzymianie nie mieli, niż takie, które posiadali. Oto lista: zero pomidorów, zero makaronu, zero czekolady, zero ziemniaków. Możecie zacząć już narzekać na życie pozbawione spaghetti...
Najstarsze celowo preparowane egipskie mumie pochodzą sprzed około 4600 lat. Początkowo złożonemu i niezwykle kosztownemu procesowi mumifikacji poddawano tylko zwłoki członków rodziny królewskiej. Dopiero od czasów 18. dynastii (ok. 1550-1292 p.n.e...
Zasiadając w 336 roku p.n.e. na macedońskim tronie Aleksander miał zaledwie 20 lat. W czasie swego 13-letniego panowania niemal nieustanie prowadził wojny, które doprowadziły do powstania jednego z najpotężniejszych imperiów w historii. O tym, jak...
W przeciwieństwie do innych wczesnych imperiów rejonu śródziemnomorskiego, starożytny Egipt u szczytu swojej potęgi, około 1350 roku p.n.e., nie posiadał żadnego odgórnego zbioru praw i kar. Jak wyjaśnia Charlotte na kartach książki Jak przeżyć w...
Pierwsze monety zaczęto wybijać w starożytnym Egipcie dopiero około 360 roku p.n.e. Przez wcześniejsze tysiąclecia panował handel wymienny. Oto jak go prowadzono, ile kosztowały najważniejsze towary i jak kształtowały się zarobki zwyczajnych...
Jak wyglądała wizyta u lekarza w starożytnym Egipcie? Jakie terapie zalecali specjaliści, a jakie lekarstwa można było sporządzić we własnym zakresie? W sytuację pacjenta szukającego pomocy w czasach Nowego Państwa, około 3300 lat temu, wczuwa się...
Zdobycie pracy w Egipcie za czasów XVIII dynastii – a więc u szczytu potęgi Nowego Królestwa – nie było łatwą sprawą. Większość zajęć przechodziło z ojca na syna, a te szczególnie cenione wymagały odpowiednich koneksji lub wykształcenia. Osoba...
Ile pomieszczeń miał typowy dom w starożytnym Egipcie? Do czego służyły i jak były wyposażone poszczególne pokoje? Czym siedlisko zwyczajnej rodziny różniło się od willi bogacza? Historyczka Charlotte Booth opisuje życie Egipcjan na przykładzie Teb...
W rzymskim sposobie prowadzenia wojny zbrodnie nie były anomalią, ale regułą. Od dowódców wprost wymagano bezwzględnego masakrowania przeciwników. W czasach republikańskich tylko wódz, pod którego komendą zabito 5000 żołnierzy nieprzyjaciela mógł...
Erozja Cesarstwa Rzymskiego trwała całe stulecia. Ostateczne załamanie się jego zachodniej części było jednak procesem szybkim i dramatycznym. O tym jak przebiegał jeden z największych kryzysów w dziejach ludzkości pisze Niall Ferguson w książce...
Przekraczając na początku 49 roku p.n.e. Rubikon Juliusz Cezar miał wypowiedzieć słynną sentencję „Kości zostały rzucone”. Przez kolejne cztery lata prowadził krwawe walki, które zaprowadziły go na sam szczyt. Oto jak udało mu się przejął pełnię...
Starcie stoczone pod Kadesz w starożytnej Syrii pod wieloma względami było wyjątkowe. Dowodził w nim jeden z najsłynniejszych władców epoki, a sama bitwa „pobiła” szereg dziejowych rekordów. Mimo to dzisiaj znają ją głównie specjaliści.
Mało który mit związany ze sferą intymną jest przyjmowany z podobną akceptacją i bez namysłu. Nawet ludzie uważający się za postępowych i wyzwolonych wierzą w teorię według której seks „wysysa” siły z mężczyzny, osłabia go, odbija się na jego...
