Wcześni Słowianie nie mieli jednego, ściśle ustalonego kalendarza, który znajdowałby zastosowanie na ogromnych obszarach, jakie zasiedlali. Naukowcy znają łącznie setki słowiańskich nazw miesięcy, sięgających epoki średniowiecza lub wczesnych czasów...
Jak dotąd udało się odkryć ślady po sporo ponad stu piramidach wzniesionych w epoce starożytnej na obszarze odpowiadającym obecnemu Egiptowi. W większości były to konstrukcje o ograniczonej skali, pnące się w górę na kilkadziesiąt lub tylko...
We wczesnym średniowieczu na Słowiańszczyźnie nie znano jeszcze żadnych złóż srebra. Drogie kruszce docierały na ziemie Słowian tylko z zewnątrz. Przed XI stuleciem monet używano rzadko i głównie w dużych transakcjach. Poddawano je też osobliwej...
Kultura Słowian z wczesnego średniowiecza była w bardzo dużym stopniu samowystarczalna. Osadnicy potrafili radzić sobie w codziennym życiu bez wsparcia z zewnątrz i bez dalekosiężnych kontaktów ze światem. Nie robili tego jednak wyłącznie w ramach...
Sławny kompleks piramid w Gizie był, przynajmniej w swojej głównej części, przedsięwzięciem rodzinnym. Potężne grobowce wystawili tam dla siebie kolejno faraon Chufu (Cheops), jego syn Chefren i wreszcie wnuk Mykerinos. W historii tego miejsca...
W 1305 roku, w następstwie przedwczesnej śmierci dwóch królów z dynastii Przemyślidów, po krakowski tron sięgnął, marzący o nim od lat, Władysław Łokietek. Pierwsza wizyta na Wawelu nie mogła jednak raczej napawać dynasty dumą i satysfakcją. Czy...
W nauce nie istnieje jeden spójny obraz pogańskich wierzeń dawnej Słowiańszczyzny. Co innego w powszechnej wyobraźni. Dla szerokiej publiki jest czymś oczywistym, że Słowianie czcili liczny panteon bóstw, odpowiadających za różne sfery życia, że...
We wczesnym średniowieczu wojny prowadzono nie tylko w celu zdobycia nowych terytoriów, ale także, a nawet przede wszystkim z myślą o zagarnięciu cennych łupów. Fakt, że Piastowie wyprawiali się na sąsiadów, by przejąć ich srebro oraz skarby jest...
Od przeszło stulecia panuje opinia, że naczelną przyczyną kryzysu i upadku demokracji szlacheckiej, a w konsekwencji też Rzeczpospolitej Obojga Narodów, była zasada jednomyślności. Nie jest to prawdą. Liberum veto, a więc uprawnienie każdego...
Kazimierz Jagiellończyk nie zapisał się w polskiej tradycji równie wyraźnie, co jego ojciec, Władysław Jagiełło – i to mimo, że rządził niemal pół wieku, pognębił Krzyżaków, odbił Pomorze Gdańskie i położył podwaliny pod ustrój Rzeczpospolitej...
Słowianie z wczesnego średniowiecza są zwykle, bez głębszego zastanowienia i wprost odruchowo, nazywani ludem. Ewentualnie, gdy potrzeba większego formalizmu, mówi się o nich jako o grupie etnicznej. Należy jednak mieć świadomość, że niemal żadna ze...
Za sprawą Bolesława Chrobrego państwo dynastii Piastów, przynajmniej od czasów zjazdu gnieźnieńskiego nazywane Polską, objęło aż ćwierć miliona kilometrów kwadratowych. Do tak wielkiej powierzchni nie uda się powrócić przez kolejne cztery stulecia...
W czasach średniowiecznych oraz nowożytnych wierzono, że porządek i spokój da się zagwarantować tylko dzięki bezwzględnej surowości kar. Tak rozumowano w każdym razie w miastach, w odniesieniu do plebejuszy, nie zaś przedstawicieli szlachty...
Proste, ciasne i ciemne. Takie były typowe domostwa Słowian żyjących przeszło 1000 lat temu na ziemiach polskich i nie tylko. Typowa chata z najwcześniejszego średniowiecza miała zaledwie kilkanaście metrów kwadratowych. Była zagłębiona w ziemi i...
Piramidy w Gizie, ze sławną piramidą Cheopsa na czele, budziły zawsze tak wielką fascynację, że nie sposób stwierdzić kto jako pierwszy podjął się ich badania. Trudno nawet orzec kto był z całą pewnością najwcześniejszym Europejczykiem, który zajął...
Zamek na Wawelu nie został zdobyty siłą przez zewnętrznego agresora ani za czasów dynastii Piastów, ani w epoce Jagiellonów. Po raz pierwszy stało się to dopiero w stuleciu XVII. Pomimo nikłych szans obrońcy stawili niezwykle zaciekły opór.
Jak dotąd archeolodzy nigdzie nie natrafili na ślady obór albo stajni budowanych na wsiach przez pierwszych Słowian. Kości zwierzęce, odkopywane na miejscu niegdysiejszych pieców i palenisk nie pozostawiają jednak wątpliwości co do tego, że...
W większości przypadków nie da się jednoznacznie stwierdzić w jakim celu Słowianie wznosili swoje grody. Warownie nie były z reguły stale zamieszkiwane, wbrew częstym wyobrażeniom nie stanowiły też na ogół zalążków miast. Po co więc je wznoszono...
Za długich rządów Kazimierza Wielkiego doszło do gruntownej rozbudowy rezydencji monarszej na Wawelu. Murowany zamek górny, istniejący już wcześniej, od schyłku XIII stulecia, zapełnił się nowymi gmachami, które stopniowo otoczyły cały dziedziniec...
Badacze średniowiecza poświęcili wiele uwagi, by ocenić czy przodkowie historycznego księcia Mieszka I byli postaciami prawdziwymi czy legendarnymi. Dyskusja dotyczy przede wszystkim trzech wodzów wzmiankowanych w kronice Galla Anonima: Siemowita...
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.