Mieszko I (ok. 935-992) – pierwszy chrześcijański książę z dynastii Piastów, nazywany też pierwszym historycznym władcą Polski. Według relacji Anonima zwanego Gallem był synem księcia Siemomysła. Wśród historyków nie ma zgody co do tego, kiedy się urodził. Najczęściej wskazuje się na połowę lat 30. X wieku. Przed rokiem 960 Mieszko I przejął władzę w Wielkopolsce.
Prowadził trudne boje z Lutykami i Wolinianami, w toku których zawarł sojusz z księciem Pragi. W 965 roku poślubił czeską księżniczkę Dobrawę, a w 966 roku przyjął chrzest. Za jego rządów doszło do ogromnego rozwoju terytorialnego państwa Piastów. Mieszko I przyłączył m.in. Małopolskę, Śląsk, znaczną część Pomorza.
Reklama
Choć znany ze zwycięstwa pod Cedynią w 972 roku, Mieszko I przez większość swojego panowania współpracował z dworem cesarskim. Był określany mianem przyjaciela imperatora Ottona I i zadzierzgnął relacje z młodym Ottonem III. Na początku lat 80. X wieku poślubił saską możnowładczynię, Odę Dytrykównę. Przed śmiercią oddał swoje państwo pod opiekę Stolicy Apostolskiej, co miało zapewne związek ze sprawą dziedziczenia i z planowanym podziałem kraju między synów z dwóch związków księcia. Odpis tego aktu jest znany jako Dagome Iudex.
Mieszko I zmarł w 992 roku, z przyczyn naturalnych. Zdaniem części specjalistów jeszcze przed jego śmiercią państwo Piastów zaczęto określać mianem Polski. Po trzyletnim okresie wielowładzy kontrolę nad ojcowizną przejął Bolesław Chrobry.
Ciekawostki o Mieszku I
- Dokładna data chrztu Mieszka I nadal budzi kontrowersje. Oficjalna rocznica jest obchodzona 14 kwietnia. Wiele przemawia jednak za tym, że do ceremonii doszło w Boże Narodzenie.
- Syn księcia, Bolesław Chrobry, dołożył starań, by zakryć osiągnięcia Mieszka i samego siebie przestawić jako chrystianizatora Polski. W dużym stopniu odniósł sukces.
- Anonim zwany Gallem twierdził, że Mieszko I miał siedem żon. Liczba uchodzi za symboliczną, ale samo istnienie książęcego haremu to niemal pewnik.
- Według znawcy średniowiecznego uzbrojenia, Michała Bogackiego, w czasach Mieszka I w Polsce niemal nie używano mieczy. Historyk sugeruje, że nad Wisłą mogło nie być ani jednego kowala zdolnego je wykuwać.
Reklama
Książki o Mieszku I
Klasyczną biografię księcia wydał Jerzy Strzelczyk (najnowsze wydanie: Mieszko Pierwszy. Chrzest i początki Polski, Wydawnictwo Poznańskie 2012). Kulisy rządów Mieszka I, a zwłaszcza jego życie prywatne i sprawy małżeńskie szeroko opisuje Kamil Janicki w książce Żelazne damy. Kobiety, które zbudowały Polskę (Znak 2015).