To pytanie, nad którym historycy głowią się od całych pokoleń. Jak państwo, które jeszcze w pierwszej połowie XVII stulecia uchodziło za jedno z największych mocarstw na kontynencie już wiek później stało się popychadłem sąsiadów, by następnie...
Posąg wyłowiony w 1848 roku z koryta rzeki Zbrucz na Podolu stał się symbolem słowiańskich wierzeń, a nawet wczesnych Słowian ogółem. Pochodzenie figury jest jednak dalece kontrowersyjne. Sceptyczni badacze zwracają uwagę, że nie da się nawet...
Około 500 roku p.n.e. niewiele jeszcze zapowiadało przyszłą potęgę starożytnego Rzymu. Miasto, w którym, jeśli wierzyć tradycji, dopiero co zaprowadzono rządy republikańskie, kontrolowało ledwie skrawek środkowej części Italii. Silnych i...
Zakon Złotego Runa w niczym nie przypominał innych zakonów rycerskich średniowiecznej Europy. Nie powstał w okresie wypraw krzyżowych do Ziemi Świętej. Nie założono go też po to, by mieczem krzewić chrześcijaństwo na wschodzie kontynentu. Inicjatywa...
Wewnątrz największej piramidy w Gizie nie odnaleziono tego, na co liczyli egiptolodzy. Nie udało się odkryć ani mumii faraona, ani wspaniałych skarbów ze złota lub innych cennych materiałów. Monumentalna konstrukcja okazała się w większości pusta...
Niemcy nie zbudowali getta warszawskiego. Mury, które zamknęły niemal pół miliona ludzi na obszarze zaledwie 300 hektarów, kazano wznosić przyszłym więźniom odizolowanej dzielnicy. Budowę podjął Judenrat, administracja żydowska – na rozkaz władz...
Sposób, w jaki zbudowano największe piramidy starożytnego Egiptu wciąż rodzi pytania. Zdaniem archeologów najwyższe konstrukcje antycznego świata wymagały gigantycznych ramp i pomysłowych drewnianych żurawi. Ale są też badacze, którzy uważają, że...
Podstawowa formacja zbrojna starożytnej Grecji na dobre wpisała się dzieje antyku. To dzięki mistrzowskiemu wykorzystaniu szeregów hoplitów Aleksander Wielki podbił kraje wschodu. Wcześniej zaś falanga pozwoliła odeprzeć perskich najeźdźców. Grecki...
Polskie dzieci zesłane na Syberię podczas II wojny światowej czekała bezwzględna szkoła przetrwania. Na nieludzkiej ziemi musiały ekspresowo przyswoić sobie nowe reguły życia. Jeśli tego nie zrobiły, nie miały szans doczekać wolności.
W wielkiej piramidzie w Gizie – najbardziej imponującej budowli w starożytnym Egipcie i największej konstrukcji wzniesionej ręką człowieka aż do XIV wieku n.e. – zlokalizowano komorę grobową faraona Cheopsa (Chufu). Nie udało się natomiast odnaleźć...
Polacy wywiezieni na Syberię podczas II wojny światowej z rozmiłowaniem wspominali kuchnię rodzinnych stron. Wieczorami, w półmroku i dotkliwym chłodzie, w smutnych chatynkach, opowiadano sobie wzajemnie o blinach, barszczu i pierogach. Wśród...
Tylko raz zdarzyło się, że najwyższe odznaczenie czerwonego imperium, tytuł Bohatera Związku Sowieckiego, przyznano Polce. Była to zarazem jedyna kobieta bez sowieckiego obywatelstwa, którą wyróżniono w taki sposób. Aniela Krzywoń z medalu nie miała...
Epoka wikingów dobiegła końca na początku XI stulecia. Skandynawscy rabusie przestali plądrować wybrzeża Europy i Wysp Brytyjskich, ale sam proceder, któremu oddawali się przez poprzednie wieki, wcale nie zniknął. Mało kto zdaje sobie dzisiaj sprawę...
Dla nikogo nie ulega wątpliwości, że oddanie Kozaczyzny pod kontrolę Rosji było rozwiązaniem koszmarnym nie tylko z perspektywy Rzeczpospolitej, ale też samych Kozaków. O Bohdanie Chmielnickim i brzemiennej w skutkach decyzji, jaką podjął w 1654...
„Europejskie rządy opierają się na miastach, natomiast rządy w Chinach opierają się na wsi. Na tym zasadza się fundamentalna różnica między nimi” – pisał na początku XX stulecia wybitny historyk i myśliciel z Państwa Środka Liang Qichao. Według...
Brytyjski historyk Richard Butterwick, obecnie posługujący się nazwiskiem Butterwick-Pawlikowski, ocenia XVIII-wieczną Rzeczpospolitą i jej perspektywy o wiele bardziej optymistycznie niż większość badaczy nad Wisłą. Także jego opinie o tym, co...
W czasach Rzeczpospolitej Obojga Narodów państwo ani nie usiłowało, ani tym bardziej nie było w stanie ingerować w wewnętrzne życie Kościoła. Rzecz wyglądała raczej odwrotnie. Duchowni zajmowali kluczowe urzędy i kontrolowali znaczną część senatu...
Temat podejścia polskiego pospólstwa do cara Aleksandra II Romanowa jest jednocześnie niezręczny i przemilczany. Bo jak tu pisać o tym, że nasi chłopi traktowali rosyjskiego samodzierżcę niczym świętego, stawiali na jego cześć kapliczki i...
Oficjalny cel czwartej wyprawy krzyżowej był taki sam, jak wszystkich wcześniejszych. Chodziło o wzmocnienie państw krucjatowych w Ziemi Świętej i odbicie Jerozolimy z rąk muzułmanów. Krzyżowcy mieli zejść na ląd w Egipcie i tam związać siły...
O spotkaniu, które odbyło się w stolicy Islandii w roku 1986 rzadko wspominają nawet znawcy zimnej wojny. Nie była to pierwsza bezpośrednia rozmowa pomiędzy przywódcami Stanów Zjednoczonych i Związku Sowieckiego. Nie przyniosła poza tym formalnych...
