Hordy komunistycznych zombie. Krew i pożoga. Zrujnowane wsie oraz bolszewik-jaskiniowiec. Te plakaty miały zmobilizować mieszkańców II RP do walki z nacierającą Armią Czerwoną.
Późną wiosną i latem 1920 roku, gdy bolszewickie armie parły na zachód, spychając polskie wojska do głębokiej defensywy, kluczowe stało się powołanie pod broń jak największej liczby rekrutów.
Reklama
W krytycznej sytuacji sięgnięto między innymi po plakaty propagandowe, wzywające do walki z wrogiem. Ich wartość artystyczna była bardzo różna, ale na pewno spełniły swoje zadanie. Wybraliśmy dla was dwadzieścia najciekawszych.
Bij bolszewika
Chyba najbardziej znany plakat z czasów wojny polsko-bolszewickiej. Jego przekaz nie pozostawiał żadnych wątpliwości. Tak samo, jak kontrast między dorodnym ułanem, a obdartym, skołtunionym i pozbawionym zębów czerwonoarmistą.
<strong>Przeczytaj też:</strong> Ostatni generał Białych. Stawił czoła bolszewickiej tyranii, gdy nikt inny nie wierzył już w zwycięstwoKto w Boga wierzy…
Na tym plakacie żołnierz w mundurze legionisty staje w obronie ojca i dziecka. Z nieba zaś na ten akt heroizmu patrzy Matka Boska Ostrobramska.
Tylko własne wojsko obroni naród
Znany międzywojenny malarz Zygmunt Grabowski również ujął sprawę jasno, przedstawiając bolszewika, jako owładniętego żądzą mordu jaskiniowca.
Reklama
Wszystko dla frontu
A tutaj mamy hordę bezmyślnych bolszewickich zombie. Ostatkiem sił czoła stawia im garstka polskich żołnierzy. Widząc taki plakat trudno było nie dołożyć swojej cegiełki do walki z najeźdźcą.
Wróg nadchodzi. Patrz co niesie!
Jeden z najmroczniejszych i najbardziej brutalnych plakatów z czasów wojny polsko-bolszewickiej.
Tak wygada wieś zajęta przez bolszewików
Autorzy plakatów nawiązywali również do antyklerykalizmu bolszewików (więcej na ten temat przeczytasz w tym artykule).
Wielkie historie co kilka dni w twojej skrzynce! Wpisz swój adres e-mail, by otrzymywać newsletter. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.
Wolność bolszewicka
W 1920 roku na plakat trafił również bolszewicki komisarz wojny i marynarki Lew Trocki. Co ciekawe, tego samego wyobrażenia użyli w 1944 roku Niemcy, aby zachęcić Polaków do walki u boku Wehrmachtu z prącymi na Berlin krasnoarmiejcami (kliknij i zobacz niemieckie propagandowe plakaty skierowane do Polaków).
Potwór bolszewicki
Ten plakat powstał najprawdopodobniej już po bitwie warszawskiej. Może to sugerować treść wierszyka, który się pod nim znalazł („Lecz polskie ręce nie obwisły / Ten koń – śmierć znalazł w nurtach Wisły”).
Na front!
Rzecz jasna najwięcej plakatów z okresu wojny polsko-bolszewickiej zachęcało do wstępowania w szeregi Wojska Polskiego.
Reklama
Wstąp do wojska. Broń ojczyzny
Dowódca sformowanej w czerwcu 1920 roku Armii Ochotniczej Józef Haller zachęca do obrony ojczyzny.
Do broni
Ten plakat także przekonuje, aby dołączyć do Armii Ochotniczej. Stylistyka jednak zupełnie inna. Do Was by przemówiła?
Za wolność
A tutaj moim zdaniem jeden z najbardziej przykuwających uwagę plakatów z 1920 roku.
<strong>Przeczytaj też:</strong> Chcieliście nas sprzedać „łajdackim kanaliom”. W 1920 roku brytyjski premier usiłował pozbawić Polskę niepodległościRatujmy ojczyznę
Orzeł na tarczy trzymanej przez naszego żołnierza, wygląda znaczniej bardziej bojowo niż ten, który był polskim godłem od 1919 roku.
Jeśli dziś nie pójdziesz w pole…
W kraju, gdzie przytłaczająca większość ludności mieszkała na wsi kluczowe było zmobilizowanie chłopów do chwycenia za broń.
Hej! Kto Polak na bagnety
Tutaj również odwoływano się do jedności społeczeństwa w obliczu bolszewickiej nawały. Mamy zatem żołnierza z karabinem, chłopa z kosą na sztorc i rzemieślnika z granatem trzonkowym, szykujących się na wroga.
Reklama
Nam twierdzą będzie każdy próg
Autor tego plakatu poza żołnierzem, chłopem i rzemieślnikiem przedstawił również kobietę dbającą o to, aby walczący mieli co jeść. Nie dał jej jednak broni do ręki, a przecież w naszej historii nie brakowało Polek czynnie walczących z wrogiem (o najdzielniejszych z nich przeczytacie w tym artykule).
Zwycięstwo od nas zależy
Celny cios szablą w bolszewickie gardło i problem rozwiązany.
Broń przed wrogiem twą rodzinę
Jeżeli kogoś nie przekonywały hasła obrony dopiero co odrodzonej Polski, to powinien myśleć przynajmniej o rodzinie. Widać z takiego założenia wyszedł autor powyższego plakatu.
Bolszewicka hydra
Zakrojona na szeroką skalę akcja werbunkowa zakończyła się wielkim sukcesem. Do jesieni 1920 roku w szeregi Armii Ochotniczej zaciągnęło się ponad 105 000 chętnych do walki z bolszewikami.
Reklama
Piłsudski obrońca ojczyzny
Na plakatach nie mogło zabraknąć również marszałka Józefa Piłsudskiego. Powyżej grafika została stworzona przez Władysława Skoczylasa.
2 komentarze