Wewnątrz największej piramidy w Gizie nie odnaleziono tego, na co liczyli egiptolodzy. Nie udało się odkryć ani mumii faraona, ani wspaniałych skarbów ze złota lub innych cennych materiałów. Monumentalna konstrukcja okazała się w większości pusta...
Mniej więcej w VIII wieku p.n.e. wśród ludów Italii na czoło wybili się Etruskowie, zamieszkujący terytorium Etrurii właściwej. Stopniowo podporządkowali sobie oni znaczną część półwyspu, łącznie z ziemiami, które później miały się stać kolebką...
Sposób, w jaki zbudowano największe piramidy starożytnego Egiptu wciąż rodzi pytania. Zdaniem archeologów najwyższe konstrukcje antycznego świata wymagały gigantycznych ramp i pomysłowych drewnianych żurawi. Ale są też badacze, którzy uważają, że...
W starożytnych miastach na mieszkańców czyhały różne zagrożenia, z utratą życia włącznie. Niebezpieczeństwo czaiło się dosłownie wszędzie. W szczególności dotyczyło to Wiecznego Miasta, największej i najlepiej opisanej metropolii antycznego świata.
Nie wszystkie zagadki największej piramidy wzniesionej w Gizie wiążą się z czasami jej budowy. Najwspanialsza konstrukcja epoki starożytnej przez tysiące lat była podziwiania, ale też niszczona i wykorzystywana do nowych celów. Niewiele osób...
Wcześni Słowianie nie pozostawili żadnych źródeł pisanych na temat swoich pierwotnych wierzeń i obyczajów. Strzępy ich kultury umysłowej są znane tylko z tekstów obcych – zdawkowych i często zmanipulowanych. W XIX wieku pojawił się jednak pomysł, by...
Podstawowa formacja zbrojna starożytnej Grecji na dobre wpisała się dzieje antyku. To dzięki mistrzowskiemu wykorzystaniu szeregów hoplitów Aleksander Wielki podbił kraje wschodu. Wcześniej zaś falanga pozwoliła odeprzeć perskich najeźdźców. Grecki...
W chińskiej historii okres między 453 a 221 rokiem p.n.e. jest nazywany epoką walczących królestw. W trakcie krwawych wojen, które ostatecznie doprowadziły do zjednoczenia Państwa Środka na polach bitew ścierały się gigantyczne armie. Potrafiły one...
W największych miastach starożytnego Rzymu żyły setki tysięcy a nawet miliony mieszkańców. Takie masy ludzi produkowały ogromne ilości śmieci oraz nieczystości, których usuwanie stanowiło wielkie wyzwanie. O tym jak sobie z tym radzono 2000 lat temu...
W 1878 roku szkocki inżynier i egiptolog Waynman Dixon dokonał przełomowego odkrycia wewnątrz Wielkiej Piramidy w Gizie. W tak zwanej komorze królowej zlokalizował wcześniej nieznany szyb wentylacyjny. Otworzył go. Wewnątrz nie było zaś pusto.
Żadne źródło z czasów starożytnych nie wymienia nazwy Słowian. Samo istnienie takiego ludu przed upadkiem cesarstwa rzymskiego jest tematem niekończących się dyskusji. Oto jeden z wątków debaty, o którym bardzo rzadko się wspomina. I który rzuca...
Filip II Macedoński (zm. 336 p.n.e.) uczynił ze swojego kraju potęgę w regionie, zjednoczył go, umocnił i podporządkował sobie innych Greków. Jego syn Aleksander Wielki (zm. 323 p.n.e.) nie tylko utrwalił kontrolę nad Helladą, ale wyruszył na...
W Egipcie odnaleziono jak dotąd około 100 piramid lub miejsc ich budowy. O wielu niemal się nie pisze, albo informacje na ich temat są szczątkowe. Fascynujący przykład stanowi nigdy nie dokończona piramida w Zawijet el-Arjan. Dzisiaj nie da się...
Koloseum to jeden z symboli starożytnego Rzymu. Budowa amfiteatru Flawiuszów – jak nazywano gmach w czasach jego świetności – rozpoczęła się w 70 lub 72 roku n.e. na polecenie cesarza Wespazjana. Imponująca budowla została oddana do...
Aleksander Wielki traktował poddające się perskie miasta z wyrozumiałością. Powstrzymywał grabieże, trzymał swoich hoplitów w ryzach. Kiedy jednak w styczniu 330 roku p.n.e. dotarł wreszcie do stolicy imperium Persepolis, będącej w istocie wielkim...
Pierwsza egipska piramida w historii pod wieloma względami imponuje nawet bardziej niż sławne konstrukcje z późniejszego okresu. Tak zwana piramida schodkowa Dżosera powstała około 2650 roku p.n.e., stulecie przed wielką piramidą Cheopsa w Gizie...
Ustrój Sparty był ewenementem na tle całej starożytnej Grecji. Jego wyjątkowość wynikała z procesów, które doprowadziły do powstania najbardziej zmilitaryzowanego państwa-miasta antycznej Hellady. O tym, jak wyglądały jego początki pisze Thomas R...
W wielkiej piramidzie w Gizie – najbardziej imponującej budowli w starożytnym Egipcie i największej konstrukcji wzniesionej ręką człowieka aż do XIV wieku n.e. – zlokalizowano komorę grobową faraona Cheopsa (Chufu). Nie udało się natomiast odnaleźć...
Chryzyp z Soloi, żyjący w III wieku p.n.e., jest zaliczany do grona najważniejszych stoików. To właśnie ten uczony, związany ze starożytnymi Atenami, ujął koncepcję tłumienia emocji w spójny system filozoficzny. Miał jednak pożegnać się ze światem w...
Uwagę współczesnych turystów, którzy przybywają na płaskowyż Giza, automatycznie przyciągają trzy wielkie piramidy. To nie zmieniło się od tysiącleci, chociaż dziś budowle te wyglądają zdecydowanie mniej okazale niż jeszcze 1000 czy 2000 lat temu...
W czasach rządów Oktawiana Augusta starożytny Rzym liczył ponad milion mieszkańców. Żadne inne miasto przez kolejne 1700 lat nie zbliżyło się do tego wyniku. Życie w przeludnionej antycznej metropolii wiązało się z wieloma wyzwaniami. O tym jak dwa...
Przytłaczająca większość wolnych mieszkańców starożytnej Grecji zaliczała się do biedoty. Byli to ludzie zmuszeni liczyć się z każdym wydawanym obolem. Profesor Robert Garland w książce pt. Jak przeżyć w starożytnej Grecji podkreśla jednak, że nawet...
Zapadnie, doły naszpikowane ostrzami, skomplikowane labirynty, toksyczne substancje – takie elementy zabezpieczeń mumii w piramidach egipskich przed niepowołanymi gośćmi pojawiają się w niektórych filmach fabularnych, nawet w takich określanych...
W dziejach starożytnej Grecji niewiele kobiet dorównywało sławą Artemizji. Jej wyczyny podczas stoczonej w 480 roku p.n.e. bitwy morskiej pod Salaminą wychwalał sam Herodot. Słynny dziejopis podkreślał zasługi władczyni Karii, mimo że ta walczyła po...
Ile w starożytnej Grecji oraz Rzymie zarabiał prosty robotnik, a ile lekarz czy prawnik? Na jaką pensję mógł liczyć antyczny nauczyciel? Jakie dochody czerpali posiadacze ziemscy? Na te oraz wiele innych pytań dotyczących zarobków mieszkańców...
Największa z egipskich piramid, wzniesiona cztery i pół tysiąca lat temu dla faraona Chufu (Cheopsa) niezmiennie rozpala emocje. Czy pierwotnie znajdowały się w niej niezmierzone skarby? A może wyobrażamy je sobie tylko dlatego, że źle rozumiemy...
Armia stanowiła siłę i dumę starożytnej Sparty. Właściwie całe życie obywateli peloponeskiego państwa-miasta było podporządkowane służbie wojskowej. Dzięki temu Lacedemończycy dysponowali najlepszymi siłami lądowymi w całej Helladzie. O tym, jak...
Odkrycie w listopadzie 1922 roku przez Howarda Cartera grobowca faraona Tutenchamona wzbudziło sensację na całym świecie. Po raz pierwszy udało się trafić na niesplądrowane przez rabusiów miejsce spoczynku władcy starożytnego Egiptu. Oto...
Wielki Sfinks, wzniesiony zaraz obok monumentalnych piramid w Gizie, długo nie miał sobie równych. Przez tysiąc lat w Egipcie nie wykonano tak ogromnej rzeźby. Jej przeznaczenie wciąż budzi wątpliwości, a fakt, że Sfinksa odkopano zaledwie 100 lat...
W opowieściach o początkach kultury chińskiej fakty mieszają się z legendami. Tych drugich jest zresztą o wiele więcej niż pierwszych. Oto jak w mitach Państwa Środka przedstawia się założycieli cesarstwa i półboskich bohaterów, przy których nawet...