Strona główna » Encyklopedia » Zygmunt August (1520-1572). Ostatni król z dynastii Jagiellonów

Zygmunt August (1520-1572). Ostatni król z dynastii Jagiellonów

Zygmunt August na obrazie nieznanego malarza nowożytnego

Zygmunt II August (ur. 1 sierpnia 1520, zm. 7 lipca 1572) – król Polski i wielki książę litewski z dynastii Jagiellonów, syn Zygmunta I Starego i Bony Sforzy. Jako jedyny władca w dziejach nowożytnej Polski został ogłoszony władcą jeszcze za życia poprzednika (vivente rege). W 1529 roku, gdy był dziewięciolatkiem, wyniesiono go na tron litewski. W 1530 – koronowano na króla Polski.

Jako wyłączny następca tronu i ostatni męski przedstawiciel głównej linii dynastii Zygmunt August był w dzieciństwie odcinany od otoczenia, niebezpiecznych rozrywek i wojskowego wychowania. Długo trwał w pełnym uzależnieniu od potężnej matki. Następnie wszedł z nią w zażarty konflikt, który zdeterminował pierwsze lata jego samodzielnych rządów.


Reklama


W 1543 roku wstąpił w bardzo nieudany i prawdopodobnie długo nieskonsumowany związek z Elżbietą Habsburżanką. W 1547 roku wdał się w romans, a następnie zawarł potajemny ślub z litewską bojarówną, Barbarą z rodu Radziwiłłów. Nierówny i doprowadzony do skutku bez zgody elit związek wywołał potężny polityczny skandal i ostatecznie zatruł, już wcześniej napięte, relacje z Boną Sforzą.

Po śmierci Barbary w 1551 roku król zawarł trzecie, znów bardzo niezgodne małżeństwo. Na ślubnym kobiercu stanął z kolejną przedstawicielką dynastii rakuskiej – siostrą pierwszej połowicy Katarzyną. Z żadnego legalnego związku nie doczekał się potomstwa.

Śmierć Zygmunta Augusta na obrazie Jana Matejki.

W 1561 roku Zygmunt August przyłączył do kraju Inflanty, które następnie w większość obronił w trwającej do 1570 roku wojnie północnej. 1 lipca 1569 roku wymusił zaprzysiężenie realnej unii lubelskiej, dającej początek Rzeczpospolitej Obojga Narodów. Wraz z jego śmiercią wymarła męska linia dynastii Jagiellonów.

Ciekawostki o Zygmuncie Auguście

Książki o Zygmuncie Auguście

Popularnonaukową biografię Zygmunta Augusta napisał Stanisław Cynarski (najnowsze wydanie: Ossolineum 2004). O konfliktach rodzinnych, małżeństwa, postępującej degrengoladzie i codzienności króla szeroko pisze Kamil Janicki w książce Damy złotego wieku (Znak 2014).

Nasze artykuły o Zygmuncie Auguście


Reklama

Wielka historia, czyli…

Niesamowite opowieści, unikalne ilustracje, niewiarygodne fakty. Codzienna dawka historii.

Dowiedz się więcej

Dołącz do nas

Rafał Kuzak

Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.

Wielkie historie w twojej skrzynce

Zapisz się, by dostawać najciekawsze informacje z przeszłości. Najlepsze artykuły, żadnego spamu.

Drodzy Czytelnicy! Nasza strona (jak niemal wszystkie inne) wykorzystuje pliki cookies i podobne technologie, między innymi po to, by dostosowywać treści reklamowe do zainteresowań i preferencji użytkowników. Aby to robić, potrzebujemy Waszej zgody.

Klikając przycisk "Przejdź do serwisu" lub zamykając to okno za pomocą przycisku "x" wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez Ingens Media Sp. z o.o. oraz naszych zaufanych partnerów, twoich danych osobowych zapisanych w plikach cookies i innych podobnych technologiach w celu marketingowym, obejmującym w szczególności wyświetlanie spersonalizowanych reklam.

Zgoda nie jest obowiązkowa. Możesz też w dowolnym momencie ją cofnąć. Szczegóły dotyczące naszej polityki prywatności, zakresu zgód, a także wycofania i niewyrażenia zgody znajdziesz w naszej polityce prywatności. Tam też znajdziesz informacje na temat zasad przetwarzania danych oraz twoich uprawnień z tym związanych.

Poprzez korzystanie z serwisu bez zmieniania ustawień prywatności w twojej przeglądarce internetowej wyrażasz zgodę na przechowywanie w Twoim urządzeniu końcowym plików cookies i innych podobnych technologii służących do dopasowywania.