W wieku siedemnastym polski system pańszczyźniany równał się niewolnictwu. Chłopi byli zmuszeni pracować za darmo na pańskim polu przez niemal wszystkie dni w tygodniu, do robót kazano im wysyłać także żony i dzieci. Stulecie wcześniej nikt nie...
Przyjazd do Polski okazał się dla Anny Cylejskiej wielkim rozczarowaniem. Nastoletnia hrabianka z Celje w obecnej Słowenii miała zastąpić zmarłą królową Jadwigę u boku Władysława Jagiełły. Podejrzliwy Litwin nie zapałał jednak do niej sympatią...
W dzisiejszej Polsce, zamieszkanej przez mniej niż 40 milionów ludzi, występuje ponad 320 000 różnych nazwisk. W Chinach, gdzie populacja przekroczyła już 1,4 miliarda oficjalne rejestry notują 5600 nazwisk. Ale w szerokim użyciu jest zaledwie...
Sławna rezydencja polskich królów oraz katedra zajmują tylko 1/3 wzgórza wawelskiego. U schyłku średniowiecza cała ufortyfikowana przestrzeń na szczycie smoczej skały była gęsto zabudowana. Stały na niej inne kościoły, domy duchownych, rezydencje...
Status Jadwigi Andegaweńskiej jako jedynej koronowanej władczyni Polski, którą ogłoszono świętą, sprawia, że o wielu aspektach jej biografii niemal się dzisiaj nie mówi. Szczególnie drażliwą kwestią wydają się relacje królowej z hierarchią kościelną...
Do drugiej żony Władysława Jagiełły przylgnęła wyjątkowo niepochlebna reputacja. Anna Cylejska spędziła w Polsce zaledwie kilkanaście lat, nie urodziła syna i następcy tronu, nigdy nie zjednała sobie też sympatii męża. Historycy odruchowo przyjmują...
Przed przeszło tysiącem lat nikt, nawet przybysz z Półwyspu Iberyjskiego, gdzie Kordoba już liczyła kilkaset tysięcy mieszkańców, nie byłby w stanie wyobrazić sobie, że wokół Wawelu – wapiennej skały nad górną Wisłą – kiedyś powstanie...
Nowożytni księża, zakonnicy, teologowie nie raz i nie dwa występowali przeciwko najbardziej nieludzkim formom wyzyskiwania polskich chłopów. Czytając ich komentarze łatwo odnieść wrażenie, że cały Kościół stał w opozycji do pańszczyzny i...
Po najstarszej zabudowie wzgórza wawelskiego do dzisiaj nie pozostały niemal żadne ślady. Po części winni byli najeźdźcy, po części upływ czasu i zmieniające się gusta. Przede wszystkim jednak na krakowskim wzgórzu doszło 1000 lat temu do...
Wszystkie polskie kroniki nazywają najmłodszą córkę Ludwika Andegaweńskiego w ten sam sposób. Także w pracach historycznych niezmiennie występuje ona pod imieniem królowej Jadwigi. Czy jednak najsłynniejsza polska władczyni, koronowana w roku 1384 i...
Władysław Jagiełło usilnie starał się opóźnić, albo nawet odwołać ślub z Anną Cylejską. Przebąkiwał ponoć, że nastoletnia hrabianka była zbyt brzydka, stawiał jej absurdalne wymagania, szukał dobrego pretekstu, aby odesłać ją do domu. Wreszcie...
„Kto ty jesteś”? Chyba każde dziecko nad Wisłą wie, że odpowiedź na takie pytanie brzmi: „Polak mały”. Każde uczy się też, że jego znak to Orzeł Biały. I że na miejscu wskazanym przez tego orła niejaki Lech założył gród, w którym zaczęła się...
Na szlacheckich folwarkach wiele było kar teoretycznych. Grożono nimi, nawet je zasądzano, ale niemal nigdy ich nie wykonywano. Dlaczego właściciele ziemscy nie pozwalali wymierzać sprawiedliwości własnym chłopom?
Szacuje się, że otoczenie ostatnich Jagiellonów liczyło stale od kilkuset do nawet tysiąca osób. Przytłaczająca większość dworzan i służby przebywała jednak na obszarze monarszej rezydencji wyłącznie za dnia. Co działo się na XVI-wiecznym Wawelu po...
Młoda hrabianka z Celje jechała nad Wisłę z nadziejami na wielką przeszłość. Miała poślubić potężnego króla i ozdobić swoje skronie koroną. Pierwsze spotkanie z Władysławem Jagiełłą, do którego doszło w połowie lipca 1401 roku w Krakowie, zakończyło...
Dla wygody codziennego bytowania koronowanych głów bardzo ważne były tak zwane „miejsca sekretne”, a więc toalety. Jest znanym faktem, że w dawnych wiekach często to nie wielcy panowie udawali się do ubikacji, lecz te ubikacje przychodziły do nich:...
400 lat temu Francuzi mieli Polaków za barbarzyńców. Po tym wydarzeniu przecierali oczy ze zdumienia
W połowie października 1645 roku do Francji przybyło polskie poselstwo, zmierzające po nową narzeczoną króla Władysława IV Wazy. Przedstawiciele francuskiej śmietanki towarzyskiej, uważający Rzeczpospolitą za dziki kraj dalekiej północy, spodziewali...
Każdy dostojnik polskiego dworu wiedział, kim ma być druga żona Władysława Jagiełły. Królowa Jadwiga wybrała swoją następczynię na łożu śmierci, latem 1399 roku. Monarcha, chcąc nie chcąc, był zmuszony starać się o rękę hrabianki z Celje w obecnej...
Pańszczyzna tygodniowa stanowiła główny, ale wcale nie jedyny obowiązek polskich chłopów. Właściciele folwarków uporczywie wyszukiwali nowe obciążenia i zrzucali na poddanych każdą pracę, za którą nie chcieli płacić najemnym robotnikom. Obowiązki...
Kazimierz Wielki przed śmiercią w 1370 roku zgodził się przekazać polski tron siostrzeńcowi – Ludwikowi Andegaweńskiemu. Dzięki temu w przyszłości rządy nad Wisłą miała objąć także sławna królowa Jadwiga. Schorowany król Węgier był jednak władcą...
