Podróż do Polski miała być zwieńczeniem życiowych marzeń Marii Gonzagi. Francuska arystokratka wyzbyła się wszystkich posiadłości i perspektyw w ojczyźnie, a nawet zmieniła imię – na Ludwikę Marię – aby wreszcie dostąpić upragnionej korony. Nad...
W 1561 roku w Krakowie ukazał się pierwszy w dziejach Polski drukowany poradnik małżeński przeznaczony dla szerokiego odbiorcy. Nie było to, jak podkreślają znawcy tematu, dzieło wybitne ani nawet oryginalne. Ale jego wpływ trudno przecenić.
Jeszcze w połowie XVI stulecia Warszawa stanowiła ośrodek prowincjonalny; ważny z perspektywy Mazowsza, ale na pewno nie całej Polski. Dopiero co włączono ją bezpośrednio w granice kraju, mogła się pochwalić ledwie sześciotysięczną populacją, a...
Markiz de Cinq-Mars był wyniosły, egocentryczny, ostentacyjny. Miał też reputację człowieka rozpustnego. Poza tym jednak był „najpiękniejszym chłopakiem” w Luwrze. Król Francji miał do niego wielką słabość. W zażyłe relacje z markizem wdała się...
Mit Rzeczpospolitej jako „kraju bez stosów” wciąż trzyma się mocno. Wbrew utartej, upiększonej wizji rzeczywistości, w Polsce też dochodziło jednak do prześladowań na tle religijnym. Przede wszystkim zaś – i u nas organizowano polowania na...
Królowie z drugiego pokolenia polskiej dynastii Wazów – Władysław IV i Jan Kazimierz – pięciokrotnie cieszyli się na wieść o tym, że ich żony zaszły w ciążę. Wszystkie wyczekiwane dzieci rodziły się jednak chore, słabowite lub martwe...
Nieprzemijający urok czarno-białych filmów i zdjęć z przedwojennej sceny skrywa ponurą prawdę o losie dawnych aktorek. Aby zrobić karierę w teatrze lub kinie w II Rzeczpospolitej kobiety były zmuszane godzić się na molestowanie seksualne. Jeśli...
Na sławnym portrecie pędzla Rubensa Władysław IV Waza jest postawny, wygląda zdrowo i silnie. Obraz powstał w roku 1624. Ledwie dekadę później król był już jednak wrakiem człowieka.
W zbiorach Biblioteki Narodowej zachowały się dwa poufne skrypty wykładów z zakresu służby śledczej, jakie prowadzono niedługo po zakończeniu II wojny światowej w świeżo powołanym Centrum Wyszkolenia Milicji Obywatelskiej. Wytyczne zdecydowanie...
W 1610 roku Francja znalazła się na szalenie niebezpiecznym zakręcie dziejów. Król Henryk IV Burbon, znany ze stwierdzenia, że „Paryż wart jest mszy”, zginął w zamachu z ręki katolickiego fundamentalisty. Władzę oddano w ręce kobiety, którą monarcha...
Jeszcze u schyłku XIX wieku moda kąpielowa była paskudna i niepraktyczna, a letniskowe obyczaje – wprost groteskowe. Pisała o tym znana satyryczka Magdalena Samozwaniec: „W sumie wszyscy razem mogli być śmiało uważani za »płeć brzydką«, do czego...
Szczery warszawski pamiętnikarz opowiadał, że w Warszawie doby międzywojnia dobrze znano „mężczyzn wynajmujących się za klientkami”. Kręcili się oni na postojach taksówek i blisko mniej lub bardziej eleganckich lokali. Ponoć też „niektóre salony...
Potajemny związek Zygmunta Augusta z litewską magnatką Barbarą Radziwiłłówną przeszedł do legendy. Do dzisiaj stanowi najbardziej znany przykład wielkiej miłości na szczytach władzy w Polsce. Piękny mit, powielany przez powieści, seriale i...
Oglądając i słuchając Wołodymyra Zełenskiego łatwo zapomnieć jak ogromną drogę przeszedł on jako prezydent, a przede wszystkim – jako przywódca państwa odpierającego wrogą inwazję. Dziś powszechnie chwali się go za charyzmę i determinację. Przed...
Na początku XX wieku lekarze coraz chętniej podejmowali temat aktywności seksualnej kobiet. W 1908 roku warszawski doktor Walery Miklaszewski przeprowadził nawet ankietę wśród pacjentek na temat tego, jak często „przeżywają rozkosz” w łóżku z mężem...
Pierwsze monety zaczęto wybijać w starożytnym Egipcie dopiero około 360 roku p.n.e. Przez wcześniejsze tysiąclecia panował handel wymienny. Oto jak go prowadzono, ile kosztowały najważniejsze towary i jak kształtowały się zarobki zwyczajnych...
Przedwojenne polskie uczennice domagały się edukacji seksualnej. Oto jaki list wysłały do kuratorium
W przedwojennej Polsce zagadnienie zaznajamiania dzieci w szkołach z tematyką życia płciowego nie budziło szczególnych kontrowersji. Już w 1920 roku rząd Wincentego Witosa wprowadził oficjalne lekcje higieny seksualnej. W praktyce objęto jednak nimi...
Skala bitwy stoczonej pod Fontenoy w 841 roku, jak niemal wszystkich w czasach średniowiecza, została znacząco wyolbrzymiona przez kronikarzy. Jeszcze na początku XX wieku wierzono, że wzięło w niej udział 300 000 wojowników. W rzeczywistości...
„Czy w ogóle należy uświadamiać? Nad tą kwestią nie trzeba zatrzymywać się długo, jest ona jasna i oczywista. Dzieci nasze i młodzież jest [już] uświadomiona”. Te słowa postępowa pedagog Teodora Męczkowska napisała w 1934 roku.
Nikt nie wierzył, że Zygmunt August stoi nad grobem. A w każdym razie nikt poza nim samym. W 1571 roku król ukończył 51 rok życia. Nie był może już mężczyzną w sile wieku, ale nie uchodził też za starca. Dziwiono się więc, że gotuje się na rychły...
