Egzekucja wykonana 7 marca 1941 roku przez żołnierzy Związku Walki Zbrojnej na Igo Symie była prawdziwym szokiem dla Niemców. Polacy ośmielili się podnieść rękę na ich protegowanego. Gubernator dystryktu warszawskiego Ludwig Fischer krwawo zemścił...
Jadwiga Jagiellonka była dzieckiem słabym i chorowitym. Zarazem jednak była jedyną nadzieją królestwa. Przedstawiciele elit zdążyli się już oswoić z myślą, że właśnie ona zastąpi ojca, Władysława Jagiełłę, na dwóch opróżnionych tronach. Więcej...
W maju 1942 roku Reinhard Heydrich, protektor Czech i Moraw, nazywany katem Hitlera, padł ofiarą zamachu. By pomścić życie „płowej bestii” i zniechęcić okupowanych Czechów do aktów nieposłuszeństwa, Niemcy w odwecie wymordowali blisko...
Bitwa pod Wiedniem jest jedynym zwycięstwem polskiego oręża, które niemal automatycznie wywołuje refleksję geopolityczną. „Ocaliliśmy Austrię, a ona sto lat później wzięła udział w rozbiorach” – pamiętają Polacy. Czy pomoc udzielona Wiedniowi...
Rok 192 p.n.e. nie jest wspominany w podręcznikach, nie budzi odruchowych skojarzeń. Niesłusznie. To wtedy zapadły decyzje, które na stałe ukształtowały obraz antycznego świata i uczyniły z Rzymu niepokonane mocarstwo.
Najtęższe umysły antyku i średniowiecza nie były w stanie dociec skąd właściwie biorą się dzieci. Nic więc dziwnego, że nikt też nie umiał przekonująco powiedzieć, co jest przyczyną problemów z płodnością. Uczeni mieli swoje pomysły, ale żaden nie...
Gdy Carstwo Rosyjskie znalazło się w chaosie, Polacy i Litwini zaczęli poważnie myśleć o restytucji dawnych włości Wielkiego Księstwa Litewskiego. W powietrzu zawisło też jednak o wiele bardziej ambitne pytanie: a może by tak podbić Rosję? Stefan...
Odkrycie znieczulenia ogólnego na zawsze zmieniło oblicze medycyny. Pacjenci nie byli już skazani na katusze, a szybkość wykonywania zabiegu przestała mieć kluczowe znacznie. Horace Wells, który rozpoczął tę rewolucję, nie doczekał się jednak za...
Legiony Dąbrowskiego, upamiętnione w słowach polskiego hymnu narodowego, powstał za sprawą cynicznej polityki Francuzów. Władze w Paryżu sądziły, że Polaków można swobodnie wykorzystywać: składając im puste obietnice i nie wywiązując się z żadnych...
Na początku 1946 roku oddział partyzancki Narodowego Zjednoczenia Wojskowego przeprowadził pacyfikację zamieszkanych przez Białorusinów osad na Białostocczyźnie. Efekt? Spalono pięć wsi, zginęło prawie 80 osób – mężczyzn, kobiet i dzieci.
1 maja 1417 roku król Władysław Jagiełło wyjawił najbliższym współpracownikom, że nazajutrz zamierza ożenić się z własną siostrą chrzestną – trzykrotną wdową bez dynastycznego rodowodu Elżbietą z Pilczy (Granowską). Zignorował wszelkie protesty i...
Na przełomie 1919 i 1920 roku bolszewicy dwukrotnie składali Polsce ofertę zawarcia pokoju. Większość historyków nad Wisła twierdzi, że był to tylko blef. Innego zdania jest profesor Andrzej Chwalba. Znany krakowski wykładowca przekonuje, że Lenin...
Na początku XX wieku Łódź nazywano w prasie „miastem bólu i łez”. Dziennikarze czuli wręcz, jak podkreśla Kamil Śmiechowski na kartach nowej książki, że muszą „wciąż udowadniać sobie, iż zasługuje ona na miano miasta z prawdziwego zdarzenia”. Nie...
Relacje z Wielkim Księstwem Moskiewskim, a następnie Rosją w tak wielkim stopniu zaciążyły na dziejach Polski, że z perspektywy czasu wydają się problemem wręcz odwiecznym. Niesłusznie. Państwo polskie weszło w kontakt z Moskwą dopiero w kilkaset...
Na przełomie 1938 i 1939 roku polskie władze odrzuciły propozycje sojuszu z III Rzeszą oraz odmówiły niemieckim żądaniom terytorialnym. Czy mogły podjąć inną decyzję? W jakiej sytuacji znalazłaby się Polska w razie zawarcia paktu Ribbentrop-Beck?
Debata nad pochodzeniem Jagiellonów trwa od stuleci i nic nie wskazuje na to, by miała dobiec końca. Czy posunięty w latach Władysław Jagiełło rzeczywiście spłodził Kazimierza Jagiellończyka czy może raczej – jak insynuowano już za życia monarchy –...
Dla konkwistadorów odkrycie w połowie XVI wieku ogromnych złóż srebra w Cerro Rico wydawało się istnym darem niebios. Przez nieco ponad dwa stulecia wydobyto tam 45 000 ton cennego kruszcu. Źródło niewyobrażalnego wręcz bogactwa stało jednak...
Wiosną 1942 roku niemieckie władze wojskowe na okupowanym obszarze Francji wydały rozkaz numer 8. Zgodnie z nim wszyscy Żydzi mieli zacząć nosić żółte gwiazdy z napisem „Juif”. Na południu kraju, w oficjalnie niezależnej strefie, podlegającej...
Ofensywne uzbrojenie wikingów składało się z czterech głównych elementów. W walce skandynawscy wojownicy najchętniej sięgali po miecze. Ale przecież nie tylko. Co jeszcze znajdowało się w ich rynsztunku?
Wacław II zapisał się w polskiej pamięci jako najbardziej obcy spośród wszystkich władców panujących w średniowieczu nad Wisłą. Był jednocześnie – i przede wszystkim – królem Czech, co zaowocowało pierwszą w dojrzałym średniowieczu unią personalną...
Oprawcy z oddziału SS-Oberführera Oskara Dirlewangera dopuścili się w trakcie powstania warszawskiego potwornych zbrodni. Pospolici kryminaliści wchodzący w skład jednostki Waffen-SS odpowiadali między innymi za rzeź dziesiątek tysięcy mieszkańców...
Królowa Elżbieta z Pilczy z wielu powodów nie podobała się polskich panom. Nie miała dynastycznego pochodzenia, była zbyt posunięta w latach, by rodzić dzieci, a Władysław Jagiełło ożenił się z nią w tajemnicy i bez konsultacji z elitami. Przede...
Książę Adam Jerzy Czartoryski zakochał się w Elżbiecie Romanowej od pierwszego wejrzenia. Polski magnat przyjaźnił się jednocześnie z jej mężem Aleksandrem. Przyszły car doskonale zdawał sobie sprawę z rodzącego się uczucia. Nie miał jednak za złe...
Wydarzenia z sierpnia 1920 roku nie miały decydującego znaczenia dla losów Europy. Plany przeniesienia rewolucji bolszewickiej na Zachód opierały się na czystych mrzonkach. Katastrofa groziła jednak samej Polsce. Co konkretnie nastąpiłoby w razie...
Gdynia stała się propagandową historią sukcesu i kluczowym kołem zamachowym polskiej gospodarki. Nie był to jednak jedyny port zbudowany od zera w czasach II Rzeczpospolitej. Inwestycja we Władysławowie, choć nie tak spektakularna, zapewniała rzecz...
O Mieszku I mówi się tradycyjnie, że był „pierwszym historycznym władcą Polski”. Za życia nikt go tak jednak nie określał. Mieszko był w oczach sobie współczesnych królem Północy, księciem Wandalów czy władcą „Licicavików” (Lestkowiców?). On sam w...
„A teraz pokażę ci jeszcze coś. Zanim zobaczysz, muszę ci wyjaśnić, że wszystkie gnojowe robaki umierają. Ja jestem humanitarna, zamiast zastrzyku, jaki im się należy, umierają po ludzku” – tak brzmiały przerażające słowa Carmen Mory, kapo z KL...
„Z żadną nie żył król w szczerej i prawdziwej miłości chrześcijańskiej” – pisał Jan Długosz o żonach Władysława Jagiełły. W typowy dla siebie sposób chciał dopiec nielubianemu monarsze, a nawet zasugerować, że w sferze duchowej neofita nigdy nie...
19 lipca 1655 roku Karol X Gustaw wyruszył na wyprawę przeciw Rzeczypospolitej. Wypłynął na czele silnej floty złożonej z trzydziestu dziewięciu okrętów. Na ląd zszedł w Szczecinie – porcie od ćwierćwiecza znajdującym się pod kontrolą Szwecji. Na...
Henryk VIII był do szaleństwa zakochany w Katarzynie Howard. Według relacji świadków król spełniał niemal każdą zachciankę swej o trzydzieści lat młodszej żony. Gdy jednak na jaw wyszła przeszłość królowej monarcha nie okazał jej żadnej litości. W...
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.