21-22 maja 1809 roku pod Wiedniem doszło do wielkiej bitwy francusko-austriackiej. Obie strony były bliskie zwycięstwa, żadnej nie udało się wygrać. Ale to Austriacy okrzyknęli się pierwszymi pogromcami Napoleona.
W pewnym sensie to Polska była kolebką światowego przemysłu filmowego. A przynajmniej mogła nią być. W 1894 roku, niecały rok przed słynnymi braćmi Lumiére, wynalazcami kinematografu, własne urządzenie zaprezentował Kazimierz Prószyński.
Od czasów księcia Witolda Kiejstutowicza aż po lata międzywojnia zamieszkiwali zwłaszcza na Wileńszczyźnie. Byli ludem nielicznym, posiadającym unikalną religię, własny język i kulturę. Dzisiaj jest ich w Polsce mniej niż czterystu.
Erupcja wulkanu Tambora, do której doszło 10 kwietnia 1815 roku, była tak potężna, że słyszano ją w promieniu setek kilometrów. Wybuch kosztował życie blisko 120 tysięcy ludzi. Jego katastrofalne skutki odczuwano przez lata.
„Wasza godzina już wybiła, panowie, wszyscy śmierć poniesiecie” – zapowiedział Jakub Szela po ataku na jedną z siedzib szlacheckich. Nie kłamał. Podczas tak zwanej rabacji galicyjskiej z 1846 roku zabito ponad 2000 osób i spalono około 150 dworów.
„Żołnierze, jak wściekłe wilki, rzucili się ku nam z podniesionymi karabinami” – opowiadał po latach Józef Piłsudski o tym, co spotkało go 2 listopada 1887 roku w Irkucku. Skutki obrażeń, jakich wtedy doznał odczuwał aż do śmierci.
7 stycznia 1795 roku król Stanisław August Poniatowski opuścił na zawsze Warszawę. 63-letni monarcha przeżył jeszcze trzy lata. Co robił w tym czasie? Jak traktowali go Rosjanie? I co było przyczyną jego śmierci?
Reklamy prasowe pierwszych preparatów do czyszczenia zębów zapewniały czytelników, że te czynią prawdziwe cuda. Miały powstrzymywać próchnicę, usuwać nalot i kamień nazębny oraz przywracać dziąsła do zdrowia. W rzeczywistości często wystarczyło umyć...
Pamiętnik Bronisława Piłsudskiego to właściwie jedyne wiarygodne źródło na temat dorastania przyszłego przywódcy Polski. Starszy brat Komendanta był szczery do bólu. W notatkach, których nikt nie miał oglądać, nastolatek pisał między innymi o bardzo...
XIX wiek pełen był szarlatanów oferujących cudowne remedia na wszelkie możliwe dolegliwości: także na bolące zęby. Szczególnie jaskrawym przykładem jest historia braci Crawcourów. Dla zysku bezkarnie truli oni pacjentów na dwóch półkulach.
„Kraj upadł, nie ma już żadnej nadziei” – rozpaczał establishment, gdy podliczono głosy oddane w wyborach w 1828 roku. W Ameryce właśnie narodził się populizm. Prezydentem został zaś „barbarzyńca, który nie umiał sklecić składnego zdania...
Polowania na ludzi. Wojny na wyniszczenie. Planowa eksterminacja oraz epidemie chorób zakaźnych. Polityka XIX-wiecznych mocarstw kolonialnych kosztowała życie dziesiątek milionów ludzi na całym świecie. Potworne zbrodnie kolonializmu nigdy nie...
Rewolucja przemysłowa zupełnie odmieniła oblicze najpierw Europy, a następnie całego globu. Wiele państw miało potencjał ku temu, aby stać się kolebką industrializacji. Dlaczego przewrót przemysłowy rozpoczął się w Anglii?
W żyłach Adama Rzewuskiego płynęła krew polskich hetmanów, senatorów i wojewodów. Nie miał jednak żadnych oporów, aby robić karierę w carskim wojsku i brać czynny udział w tłumieniu polskich zrywów narodowych.
W 1904 roku bojowcy Polskiej Partii Socjalistycznej mieli już dosyć bezczynnego patrzenia na bestialstwa kozaków, bezkarnie znęcających się nad Polakami. Postanowili chwycić za broń. Do konfrontacji doszło w niedzielę 13 listopada na placu...
Słownik doktora Kurkiewicza to prawdziwa skarbnica wiedzy o tym, jak dawniej mówiono i myślano o seksie. Krakowski „lekarz-płciownik” zebrał także 32 polskie określenia na orgazm sprzed przeszło stulecia.
Walka z niewidzialnym wrogiem trwała przez stulecia. Mało było chorób wywołujących podobną grozę i bezsilność. Dlaczego z wielkiej epidemii gruźlicy nadal nie wyciągnęliśmy należytych wniosków?
Wybuch w lutym 1904 roku wojny rosyjsko-japońskiej dla Polskiej Partii Socjalistycznej oraz Józefa Piłsudskiego był prawdziwym darem losu. Wreszcie pojawiała się szansa na zdobycie poważnego wsparcia z zewnątrz. Piłsudski niewiele się wahał i...
Żaden człowiek w historii nowożytnych Niemiec nie odegrał tak ogromnej roli, co Otto von Bismarck. „Żelazny kanclerz” – nad Wisłą kojarzony głównie z polityką germanizacji i z zajadłą, antypolską retoryką – był twórcą nowego niemieckiego...
Już w 1919 roku Sejm podjął decyzję, w myśl której polską walutą miał się stać „złoty”. Długo nawet nie próbowano wdrażać jej w życie. Aż do 1924 roku Polacy płacili walutą ustanowioną przez niemieckie władze okupacyjne w okresie I wojny światowej...
Zabijała dzieci, owijała je w szmaty i ukrywała pod dachem, albo… wprost w swoim mieszkaniu. Inne zakopywała w podwórzu. Mogła mieć na sumieniu nawet 70 ofiar. Nie odpowiedziała za żadną.
Zasiadał na stołku u stóp trumny, wypowiadał tajemniczą formułę, spożywał chleb położony na klatce piersiowej nieboszczyka, a następnie odchodził… obciążony przewinami zmarłego. Dopiero po wizycie zjadacza grzechów można było bez obaw pochować...
Pałac w Oblęgorku to stały punkt szkolnych wycieczek i miejsce, które chętnie odwiedzają dorośli, gdy są akurat w okolicy Kielc. Dzisiaj działa tam Muzeum Henryka Sienkiewicza, ale wcześniej, gdy pisarz otrzymał pałac w darze od narodu, mógł mu on...
Biografowie do dzisiaj spierają się o charakter relacji Henryka Sienkiewicza z wybitną aktorką Heleną Modrzejewską. Jedni uważają, że była to tylko przyjaźń. Inni piszą o miłości platonicznej. Są i tacy, którzy doszukują się czegoś więcej. Już w XIX...
Udowodniono już ponad wszelką wątpliwość, że broń cząsteczkowa Nikoli Tesli nigdy nie powstała i nie mogła powstać. Także jego wizje bezprzewodowego przesyłu energii na olbrzymie dystanse były nie do zrealizowania. Sławny wynalazca miał też jednak…...
„Tesla wprowadził dwie innowacje, które zmieniły gospodarkę” – podkreśla historyk techniki W. Bernard Carlson. Obie do dzisiaj mają olbrzymie znaczenie.
W sierpniu 1916 roku 70-letni Henryk Sienkiewicz wyjechał do szwajcarskiego Vevey. W cieniu Alp zamierzał podreperować mocno już niedomagające zdrowie. Kilkumiesięczny pobył w uzdrowisku niewiele jednak pomógł. W nocy z 14 na 15 listopada przyszło...
W połowie XIX wieku sam pomysł, że kobiety mogłyby zgłębiać medycynę wydawał się wywrotową prowokacją. Do studiów medycznych zaczęto je dopuszczać w Ameryce. Gdy próbowano to zrobić w Imperium Rosyjskim, władze carskie natychmiast zainterweniowały.
„Fabrykantki aniołków” — mówiono tradycyjnie o kobietach, które brały dzieci na wychowanie tylko po to, by je zaniedbywać, głodzić, męczyć lub wprost mordować. Słowem, robić z nich anioły.
Porody niosły z sobą ryzyko w każdej epoce. Nigdy nie były jednak tak niebezpieczne, jak w wiekach XVIII i XIX. Upowszechnienie „nowoczesnej” medycyny przyniosło śmierć niezliczonym tysiącom matek.
