4 czerwca 1942 roku w praskim szpitalu zmarł protektor Czech i Moraw Obergruppenführer Reinhard Heydrich. Przyczyną śmierci było zakażenie, które wdało się w rany, jakie nazistowski dygnitarz odniósł kilka dni wcześniej w dokonanym na niego zamachu...
Selekcje do gazu były upiorną codziennością osadzonych w Auschwitz-Birkenau. Od decyzji esesmanów nie było żadnego odwołania. Czasami jednak osadzeni próbowali uniknąć czekającego ich losu. Taką historię opisała w swojej relacji była więźniarka...
Jego zajęcie nie zapewniało rozgłosu. Nie ma jednak wątpliwości, że Adolfo Kaminsky należał do najlepszych specjalistów w swoim fachu. Fałszowaniem dokumentów zajmował się przez niemal trzy dekady. Wykonywał perfekcyjne podróbki druków z...
20 maja 1940 roku, zaledwie 10 dni po rozpoczęciu niemieckiej inwazji na Francję, wojna zdawała się rozstrzygnięta. „Powiodło się największe okrążenie w dziejach ludzkości” – pisał z ekscytacją Joseph Goebbels. Wtedy jednak Adolf Hitler popełnił...
Martin Bormann był jednym z najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera. Wódz Trzeciej Rzeszy twierdził, że potrzebuje go „żeby wygrać tę wojnę”. Jego pozycja sprawiała, że budził strach nawet wśród najwyższych nazistowskich dygnitarzy. Po wojnie...
Egzekucja wykonana 7 marca 1941 roku przez żołnierzy Związku Walki Zbrojnej na Igo Symie była prawdziwym szokiem dla Niemców. Polacy ośmielili się podnieść rękę na ich protegowanego. Gubernator dystryktu warszawskiego Ludwig Fischer krwawo zemścił...
W maju 1942 roku Reinhard Heydrich, protektor Czech i Moraw, nazywany katem Hitlera, padł ofiarą zamachu. By pomścić życie „płowej bestii” i zniechęcić okupowanych Czechów do aktów nieposłuszeństwa, Niemcy w odwecie wymordowali blisko...
„Wczorajsze wątpliwości były w pełni uzasadnione. Dziś wczesnym rankiem Niemcy bez żadnego ostrzeżenia zaatakowały Polskę i rozpoczęły bombardowanie polskich miast” – pisał na kartach prywatnego dziennika ambasador ZSRR w Wielkiej Brytanii. Zapiski...
Josef Mengele został zapamiętany jako jeden z największych zbrodniarzy w historii. Jego pseudonaukowe eksperymenty prowadzone na więźniach Auschwitz-Birkenau do dzisiaj mrożą krew w żyłach. Co jednak pozbawiony sumienia lekarz robił zanim trafił do...
Większą część kampanii wrześniowej 1939 roku Hitler spędził w pociągu specjalnym służącym mu za mobilną Kwaterę Główną Führera. W jaki sposób podróżował? Kto mu towarzyszył? I jak bardzo mieszał się do przebiegu walk na froncie?
SS-Hauptscharführer Martin Sommer był zaufanym człowiekiem komendanta KL Buchenwald Karla Ottona Kocha. Jako jeden z największych sadystów wśród strażników niemieckich obozów koncentracyjnych zyskał sobie miano „Kata z Buchenwaldu”. Jego zbrodnie...
Na przełomie 1938 i 1939 roku polskie władze odrzuciły propozycje sojuszu z III Rzeszą oraz odmówiły niemieckim żądaniom terytorialnym. Czy mogły podjąć inną decyzję? W jakiej sytuacji znalazłaby się Polska w razie zawarcia paktu Ribbentrop-Beck?
Wiosną 1942 roku niemieckie władze wojskowe na okupowanym obszarze Francji wydały rozkaz numer 8. Zgodnie z nim wszyscy Żydzi mieli zacząć nosić żółte gwiazdy z napisem „Juif”. Na południu kraju, w oficjalnie niezależnej strefie, podlegającej...
Począwszy od lata 1942 roku w KL Ravensbrück Niemcy prowadzili nieludzkie eksperymenty medyczne na więźniarkach. Spośród blisko 100 nieszczęśniczek, które nazywano Królikami, przytłaczającą większość stanowiły Polki. W lutym 1945 roku obozowe...
Oprawcy z oddziału SS-Oberführera Oskara Dirlewangera dopuścili się w trakcie powstania warszawskiego potwornych zbrodni. Pospolici kryminaliści wchodzący w skład jednostki Waffen-SS odpowiadali między innymi za rzeź dziesiątek tysięcy mieszkańców...
„Całej tej idiotycznej sprawie trzeba natychmiast ukręcić łeb” – miał stwierdzić Winston Churchill w odpowiedzi na polskie wezwania, by zbadano zbrodnię katyńską. Właśnie wydane pamiętniki ambasadora ZSRR w Londynie, Iwana Majskiego, potwierdzają...
Przywódca III Rzeszy, był przekonany, że czas działa na jego niekorzyść. Uderzenie przeciwko Francuzom chciał przeprowadzić natychmiast po tym, jak ustały walki w Polsce. Termin inwazji wzbudził taki popłoch wśród dowództwa Wehrmachtu, że wprost...
„A teraz pokażę ci jeszcze coś. Zanim zobaczysz, muszę ci wyjaśnić, że wszystkie gnojowe robaki umierają. Ja jestem humanitarna, zamiast zastrzyku, jaki im się należy, umierają po ludzku” – tak brzmiały przerażające słowa Carmen Mory, kapo z KL...
„Brak jakiegokolwiek poczucia winy czy choćby żalu” – pisał zszokowany amerykański dziennikarz po wizycie w Berlinie w 1945 roku. Niemcy tak uparcie powtarzali „my o niczym nie wiedzieliśmy”, jakby były to słowa nowego narodowego...
Po latach cierpień i rezygnacji przyszła zmiana. Wiadomo było, że Trzecia Rzesza zaczyna przegrywać i dni dominacji Niemców są już policzone. Więźniowie niemieckich obozów koncentracyjnych spoglądali jednak w przyszłość raczej z lękiem niż z...
Mimo upływu lat kwestia „wyzwalania” ziem obecnej Polski przez Związek Radziecki nadal jest źródłem międzynarodowych sporów i to do tego stopnia, że cenzurze poddaje się nawet sztukę pokazującą niewygodną dla Rosjan wersję wydarzeń.
Generalny gubernator Hans Frank chwalił się, że na okupowanych ziemiach polskich jest prowadzona „rozsądna, ludzka, europejska polityka narodowościowa”. Na dłuższą metę miała ona sprawić, że Polska stanie się „krajem tak samo...
„Idziemy na śmierć dumne i spokojne, giniemy za Ojczyznę i jej wolność. Polska nam tego nie zapomni” – pisała na chwilę przed śmiercią Halina Krzemińska. Była jedną z tysięcy Polek rozstrzelanych przez Niemców w KL Ravensbrück. Mimo że naziści...
Więźniarka, która przyjechała zobaczyć Auschwitz po latach, nie potrafiła wyrzucić z pamięci jednego wspomnienia. Gdy przekroczyła bramy obozu wróciło do niej natychmiast: nastoletnia dziewczynka i jej rozdzierający smutek w dniu, w którym straciła...
„Odwieczny symbol” – pisze o ozdobnych drzewach wiśni japońska autorka zamieszkała w Londynie, Naoko Abe. W jej słowach nie ma żadnej przesady. Kwitnąca wiśnia – po japońsku: sakura – od niemal niepamiętnych czasów stanowi kluczowy element kultury...
Hans Frank, niesławny generalny gubernator okupowanych ziem polskich, zawisł na szubienicy w norymberskim więzieniu 16 października 1946 roku. Niewiele jednak brakowało, by nazistowski zbrodniarz, kreujący się na „króla Polski”, zakończył nędzny...
Każdy więzień Auschwitz-Birkenau marzył o wolności, ale tylko jeden na czterystu podejmował próbę ucieczki. Betonowy mur, druty pod napięciem, wieżyczki strażnicze i patrole… Wszystkie elementy „systemu zabezpieczeń” obozu utrudniały wyrwanie się z...
Uciekinierzy z Auschwitz-Birkenau Alfréd Wetzler i Rudolf Vrba twierdzili, że członkowie Sonderkommando „wydzielali potworny fetor. Byli zawsze brudni, zupełnie zaniedbani, całkiem zdziczali, niezwykle brutalni i bezwzględni”. Właśnie tak...
Daphne Van Wart była brytyjską pielęgniarką wojskową. We wrześniu 1940 roku trafiła do wciąż bezpiecznego, tętniącego życiem i nieznającego z bliska wojny Hongkongu. Umawiała się na randki, tańczyła, żeglowała. Tak było aż do grudnia 1941 i ataku...
Jej rodzice przeszli przez KL Auschwitz-Birkenau, Pawiak, Majdanek, Ravensbrück, Buchenwald, Mauthausen-Gusen i Ebensee. Wszędzie śmierć zaglądała im w oczy. Mimo to, gdy wojna dobiegła końca zdecydowali się zamieszkać w Auschwitz. Jak wyglądało...