Na obszarze dzisiejszej Polski istniało we wczesnym średniowieczu miejsce, o którym opowiadano z zachwytem nawet w krajach oddalonych o tysiące kilometrów. Wolin był znany zarówno na dalekiej i mroźnej nordyckiej Północy, jak też w ciepłych krajach...
Ten obraz został skutecznie utrwalony przez filmy, seriale i dzieła sztuki. Jeśli starożytny Rzymianin je, to rzecz jasna w pozycji półleżącej, wygodnie rozpostarty na sofie. Ale czy rzeczywiście w epoce antyku posiłki spożywano w opisany sposób?
Nie było żadnych nazistów. To nie naziści wywołali wojnę, tylko Niemcy. Mówienie i pisanie o nazistach to przejaw przesadnej poprawności politycznej. Z takimi tezami można się często spotkać czytając komentarze pod tekstami historycznymi w...
Ciężka choroba, na którą zapadła królowa Jadwiga po wydaniu na świat córki latem 1399 roku trwała kilka tygodni. Męża nie było u boku władczyni, gdy ta rodziła. Odwiedził ją jednak niedługo przed śmiercią. Konająca Jadwiga wskazała mu, kogo ma...
Powstania kozackie niepokoiły Rzeczpospolitą już od lat 90. XVI wieku. W połowie kolejnego stulecia Kozacy pod przywództwem Bohdana Chmielnickiego przejęli pełną kontrolę nad Ukrainą, budując niezależne państwo. Co było źródłem ich buntów? Dlaczego...
Już w 1919 roku Sejm podjął decyzję, w myśl której polską walutą miał się stać „złoty”. Długo nawet nie próbowano wdrażać jej w życie. Aż do 1924 roku Polacy płacili walutą ustanowioną przez niemieckie władze okupacyjne w okresie I wojny światowej...
Nie chcielibyście spotkać ich po zmroku w ciemnej alejce. Tych dziesięć kobiet siało postrach w przedwojennej Polsce. Jednocześnie większość z nich stała się też… rozchwytywanymi przez media gwiazdami. Celebrytkami na miarę swoich czasów.
Wyrwanie włosów z głowy. „Depilacja” rozgrzanym popiołem części intymnych, a nawet śmierć. Uwodziciele cudzych żon w starożytnej Grecji nie mogli czuć się bezpiecznie.
Pogląd, według którego historia Polski jest dużo dłuższa, niż wynikałoby z informacji najstarszych kronik, zdobył sobie w ostatnich latach wielu zwolenników w gronie amatorów. W świecie nauki nastąpiła rzecz wprost odwrotna. Niemal jednocześnie i w...
W 1945 roku między aliantami w jednej sprawie panowała niemal całkowita zgoda. Wszystkie zwycięskie państwa w Europie – od Wielkiej Brytanii, przez Francję czy Belgię, po cały blok wschodni – popierały pomysł masowego wykorzystania jeńców w roli...
W III Rzeczpospolitej uzdrowisk jest zaledwie kilkadziesiąt. Przed wybuchem drugiej wojny światowej określano tak aż 240 miejscowości. Niektóre zastępowały Polakom francuską Riwierę, ściągając gwiazdy i osobistości; inne kusiły mniej zamożnych...
Sławny XVIII-wieczny historyk Edward Gibbon twierdził, że da się wskazać precyzyjny moment rozpadu Kościoła. Do podziału na katolicyzm i prawosławie miało dojść dokładnie 16 lipca 1054 roku. Ale czy rzeczywiście właśnie ta data była przełomowa? I...
Leone Efrati był prawdziwą gwiazdą walk bokserskich organizowanych przez esesmanów w Auschwitz III-Monowitz . Włoski pięściarz żydowskiego pochodzenia był dla Niemców idealnym zawodnikiem do obstawiania zakładów. Gdy jednak podniósł rękę na kapo...
Zabijała dzieci, owijała je w szmaty i ukrywała pod dachem, albo… wprost w swoim mieszkaniu. Inne zakopywała w podwórzu. Mogła mieć na sumieniu nawet 70 ofiar. Nie odpowiedziała za żadną.
Mało kto używa na co dzień swojego drugiego imienia. Większość Polaków ma je jednak wpisane w dowodzie. Od jak dawna panuje zwyczaj nadawania dzieciom więcej niż jednego imienia? I ile imion nosili nasi przodkowie 100, 200 albo 500 lat temu?
W latach 1946-1947 na Ukrainie zapanował straszliwy głód. Na wsi znów zaczął szerzyć się kanibalizm. Tymczasem zarekwirowane zboże zamierzano wysłać… do Polski. Po latach opowiadał o tym Nikita Chruszczow. Jego zdaniem Stalin chciał z pomocą...
Nazwa dynastii Piastów – dzisiaj tak oczywista i powszechnie używana – zrodziła się długo po tym, jak potomkowie legendarnego oracza utracili władzę nad Wisłą. Kiedy zaczęto pisać o Piastach i ich rodzie? I jak mówili o sobie polscy dynaści, jeśli...
Trudno zrozumieć sytuację dawnych Polaków, ich bolączki i możliwości, jeśli nie zna się wartości pieniędzy, którymi dysponowali. Przeliczenie przedwojennych złotówek na obecne nie jest jednak oczywistą sprawą.
Greccy lekarze, którzy w ostatnich latach pochylili się nad tematem przyczyn śmierci cesarza Galeriusza, twierdzą że zabiła go choroba rzadka i nigdy wcześniej nie odnotowana w źródłach. Nawet w XXI wieku, przy zastosowaniu najnowocześniejszych...
Jednym z głównych zadań operatorów GROM-u w trakcie misji w Afganistanie było odbijanie więzionych przez talibów zakładników. Tego typu misje niosły z sobą ogromne ryzyko. Szturmując kryjówkę porywaczy specjalsi w każdej chwili mogli zmienić się z...
Bitwa stoczona 4 lipca 1187 roku pod Hittinem skończyła się druzgoczącą klęską krzyżowców. Tysiące chrześcijańskich wojowników zginęło lub dostało się do muzułmańskiej niewoli. Droga do Jerozolimy stanęła przed Saladynem otworem.
Do historii przeszła jako Królowa Dziewica, choć plotki o jej złym prowadzeniu się od 400 lat pozostają żywe. Wyobraźnię miłośników historii rozpalają szczególnie doniesienia o nieślubnym synu, którego miała urodzić przed wstąpieniem na tron, a...
Na mocy traktatu wersalskiego Polska otrzymała dostęp do Bałtyku, ale nie dostała żadnego portu z prawdziwego zdarzenia. Okno Rzeczpospolitej na świat trzeba było dopiero stworzyć. Miała się nim stać dotąd zupełnie niepozorna Gdynia.
Falanga przez stulecia królowała na polach bitew. Zapewniała sukcesy Ateńczykom, Spartanom, Aleksandrowi Wielkiemu. Greccy wodzowie byli też w stanie skutecznie stawiać czoła rzymskiemu legionowi, ale… tylko do czasu. Po kilku dotkliwych klęskach...
U schyłku XV stulecia dynastia Jagiellonów należała do najbardziej rozrodzonych na kontynencie. Kazimierz IV Jagiellończyk miał tak wielu synów, że nie był wręcz w stanie znaleźć dla każdego z nich zaszczytnego zajęcia. Jak to możliwe, że już...
Nad miastem nie zawisło widmo strachu. Nie szerzyła się panika, mieszkańcy nie barykadowali drzwi domów, kobiety nie unikały samotnych przechadzek ulicami. Opinia publiczna nie była rozgorączkowana… bo też nie miała pojęcia, że powinna być.
Należeli do wąskiej warstwy najbardziej majętnych i wpływowych obywateli Rzymu. Mieli bezprecedensową władzę nad miastem i współdecydowali o losach imperium. A przy okazji czuli się zbyt ważni, by płacić za to, czym najchętniej się chlubili.
Sabina Nawara (wtedy jeszcze Leska) trafiła do Auschwitz-Birkenau na początku czerwca 1943 roku. Była jedną z ponad 130 000 więźniarek zarejestrowanych w trakcie istnienia obozu. Po latach wspominała koszmar, jaki czekał na kobiety w stworzonym...
Gdy tylko Polska zniknęła z mapy Europy, zaczęto snuć wizje jej odbudowy w o wiele większych, iście mocarstwowych granicach. Już jesienią 1939 roku poważnie mówiono o stworzeniu federacji narodów środkowej Europy. I równie poważnie: o tym, że dotąd...
Dlaczego lepiej nie zadawać pytań szczeremu demonowi? Jak posmarować, by usłyszeć sprawiedliwy wyrok od przekupnego sędziego? I co powiedzieć księdzu, który ma głos jak osioł? Żyjący na przełomie XII i XIII wieku kaznodzieja Jacques de Vitry znał...
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.