Członkowie karnej kompanii z Auschwitz-Birkenau wiedzieli, że czeka ich śmierć. Nie mieli wiele do stracenia. 10 czerwca 1942 roku gdy tylko nadarzała się okazja zaryzykowali. Wielu zginęło, ale kilku zdołało wyrwać się z fabryki śmierci...
To miało być najwspanialsze wesele, jakie widziała Polska. Spektakularne gody Bolesława Krzywoustego zakończyły się jednak krwawą kompromitacją. I doprowadziły do jednej z najgorszych wojen domowych we wczesnej historii państwa Piastów.
Czy polska ludność naprawdę powszechnie i dobrowolnie wspierała antykomunistyczną partyzantkę? Czy chłopi z entuzjazmem żywili i zaopatrywali żołnierzy wyklętych? „To mit” – tłumaczy prof. Mariusz Mazur. Nawet członkowie podziemia...
Urażona duma. Bijatyka w Ziemiańskiej i pojedynek na pistolety. A wszystko z powodu tak błahego, że aż trudno w niego uwierzyć. Co sprawiło, że Antoni Słonimski i Mieczysław Szczuka w 1924 roku stanęli na ubitej ziemi?
Dla wrogów politycznych Józef Piłsudski potrafił być bezwzględny. Po zamachu majowym z 1926 roku nowe władze zmuszały krytyków do emigracji, zamykały ich za kratami, albo zsyłały do miejsca odosobnienia w Berezie Kartuskiej. Czy podobnie wyglądał...
Trykot, ręcznik i krem do opalania… a może suknie, plażowe pidżamy, frędzle i cekiny? Nie ma wątpliwości, że nasze babcie, udając się do nadmorskich kurortów, miały z czego wybierać. A każdy, kto tam trafił w letnich miesiącach, musiał...
W podręcznikach, a nawet fachowych encyklopediach wciąż można wyczytać, że trzeci polski król, Bolesław Śmiały, sięgnął po koronę za zgodą papieża Grzegorza VII. To bzdura. Piast nie prosił o pozwolenie na koronację ani ojca świętego, ani cesarza...
Antyczni autorzy utrzymywali, że wizyta w greckim domu publicznym była tanim sposobem na zaspokojenie nawet najbardziej wyszukanych fantazji seksualnych. Ale czy przeciętnego helleńskiego zjadacza chleba naprawdę było stać na usługi hetery?
O mało którym aspekcie życia królowej Jadwigi wiadomo równie wiele, co o jej zamiłowaniu do książek. Pochłaniała traktaty spędzające sen z powiek teologom. Ale też księgi podlane sensacją i dramatem. W tym średniowieczny przebój literacki, który pod...
Do dzisiaj nie wiemy, co to była za choroba. Znamy jednak jej skutki. W krótkim czasie zmieniła Ateny, kwitnące, potężne i bogate miasto, aspirujące do przewodzenia całej Grecji, w siedlisko śmierci, chaosu i zbrodni. Niezdolne do wygrania wojny...
Gdy mieszkańcy okupowanych Kresów witali Niemców kwiatami, on stawał na czele ochotniczego polskiego oddziału Armii Czerwonej. Gdy inni Polacy wstępowali do Armii Andersa, on wybrał sowiecką uczelnię i karierę czerwonego porucznika. W 1941 roku...
Oficjalnie twierdzono, że to szacowna dynastia o królewskich korzeniach. Prawda jest jednak o wiele ciekawsza od mitu. Sławna Bona Sforza wywodziła się od ludzi słynących ze zbrodni, podstępów i wyjątkowej bezwzględności. Nic nie dowodzi tego...
Jego majątek był tak wielki, że wymyka się szacunkom. „Opisy zapierają dech w piersiach” – stwierdził profesor historii Rudolph B. Ware. Jeden z dziennikarzy oszacował, że w dzisiejszych pieniądzach miałby 450 miliardów dolarów. Inni nie wierzą, że...
Wielu aż do śmierci nie odważyło się wyjawić swojej krzywdy. Podczas wojny obawiali się, że jako ofiary gwałtu zostaną zesłani do obozu koncentracyjnego. Po wojnie milczeli, by nie narażać się na szyderstwa. Ich tragedia do dzisiaj stanowi temat...
Zmęczone sześcioma latami niemieckiej okupacji społeczeństwo miało dosyć wojny. Właśnie tak często tłumaczy się fakt, że tylko mikry odsetek polskiego społeczeństwa stanął do walki z nowym okupantem, gdy brunatne wojska zostały wyparte przez te...
W średniowieczu nie brakowało mistrzów ciętej riposty. Potrafili zgasić każdego rozmówcę i zapunktować w każdej dyskusji. A przynajmniej tak im się wydawało.
Przedwojennych oficerów obowiązywały sztywne reguły, których dotyczyły nawet takich aspektów życia jak… taniec. Boleśnie przekonał się o tym adiutant prezydenta Ignacego Mościckiego porucznik Henryk Comte. Nieregulaminowe tany przypłacił dwoma...
Ta historia na wieki zaciążyła na wizerunku francuskiej królowej, która miała tego pecha, że za rządów jej męża wybuchła rewolucja. Jej poddanym dawała motywację do walki, a tym, którzy skazali ją na śmierć – niemal pełne rozgrzeszenie. Ale czy...
Była pierwszą rzymską cesarzową, którą senat skazał na wymazanie z pamięci. Jej imię konsekwentnie usuwano z dokumentów, a jej podobizna nie mogła wisieć nie tylko miejscach publicznych, ale nawet w domach prywatnych. Czym zasłużyła na taką...
Autorzy atlasów i podręczników sypią liczbami jak w rękawa. Podają ilu ludzi mieszkało w Polsce w roku 1000, 1100, 1200… I tylko zapominają dodać, że wszystkie te wartości opierają się na luźnych domysłach. Pierwsze twarde dane pochodzą dopiero z...
Bajeczne bogactwa, dziesiątki pałaców, zastępy służących i rozrzutność, która zawstydziłaby nawet dzisiejszych miliarderów. Polscy magnaci robili co mogli, by dowieść, że świat do nich należy. To było jedno wielkie kłamstwo.
Po przeszło sześciuset latach trudno odsiać legendy i mity od twardych faktów. Jadwiga Andegaweńska słynęła z religijności i ascetyzmu, ale była przecież kobietą z krwi i kości. Co naprawdę wiemy o charakterze sławnej królowej? Jak żyła Jadwiga...
Skala tych katastrof była wręcz niewyobrażalna, a ich ofiary liczy się w dziesiątkach milionów. Ale bardziej niż liczby przeraża fakt, że to nie klimat był głównym źródłem ich nieszczęść. Za najstraszliwszymi klęskami głodu w dziejach stali...
Na linii znalazły się honor władcy i renoma kraju. Sprawa
była delikatna, a zamieszani w nią ludzie – potężni. Pozostały po niej:
najstarszy polski dokument, najstarsza pieczęć i… niezręczny lapsus dyplomatyczny.
Też pierwszy w naszej historii.
Rozpoczęta 22 czerwca 1941 roku operacja „Barbarossa” była przełomowym momentem II wojny światowej. Hitler liczył, że w zaledwie kilka tygodni rzuci na kolana Związek Radziecki. Początkowe spektakularne sukcesy Wehrmachtu chętnie uwieczniali na...
To one przecierały szlaki w świecie pozornie zarezerwowanym dla mężczyzn. Nie dały sobie wmówić, że polityka nie jest domeną kobiet – i udowodniły, że mają rację.
Obsesja zaszczepiona w głębokim średniowieczu przetrwała całe milenium. Niemal miliard kobiet poddano makabrycznej torturze, prowadzącej do nieodwracalnego kalectwa. Miliony jej nie przeżyły.
Tysiąc karabinów, sto tysięcy pocisków, okręt wypełniony ochotnikami z całej Europy. I ryzykowny desant, od którego wszystko zależało. Jedyna taka akcja w powstaniu styczniowym.
Sędziowie w Rzeczpospolitej szlacheckiej nie cieszyli się dobrą opinią. Sam Mikołaj Rej pisał, że „posuły” czyli łapówki leciały do nich „od całego kraju”. Później zaś było tylko gorzej. Aby uzyskać korzystny wyrok szlachta wręcz...
Inteligencji (i urody) nie odmawiali jej nawet najwięksi wrogowie. By ją poślubić, Justynian – wówczas konsul – zmusił samego cesarza do zmiany prawa. A historycy do dzisiaj spierają się, kto w jej czasach tak naprawdę rządził Bizancjum. Ona...