„Nawet te niewiasty, którym mężowie przebaczyli, z tak wielką prześladował potwornością, że nie wzdragał się przed przystawianiem do ich piersi szczeniąt, po odtrąceniu niemowląt” – pisał kronikarz o Bolesławie Śmiałym. Co wpędziło króla w tak...
Zdobyto ją właściwie na drodze… pokojowych negocjacji, ale utrzymać można było ją już tylko siłą. Była solą w oku muzułmanów, ale i Karolingom sprawiała niemały kłopot – zwłaszcza, że planów zbudowania silnej marchii granicznej nigdy nie...
Nie zachował się żaden, choćby najbardziej pobieżny spis polskiej ludności z wczesnego średniowiecza. Mimo to setki publikacji podają ilu mieszkańców miało państwo Piastów w 1000 roku. I niemal na pewno są to liczby błędne. Jaka jest więc prawidłowa?
Co jest potrzebne, by utrzymać władzę cesarską? Geniusz taktyczny? Lojalni sojusznicy? A może kluczowy jest… brak rodzeństwa? Historia Karolingów pokazuje, że pierwsze dwa z tych czynników nawet w najlepszym rodzie występują niezwykle rzadko. Za to...
Działała podobno na polecenie samego Boga – i potrafiła sprawić, by w jej posłannictwo uwierzył sam następca francuskiego tronu. Uzyskała zgodę na to, by walczyć o jego koronę. Ale w jakim stopniu faktycznie przyczyniła się do jego zwycięstwa?
Wygląd Jadwigi Andegaweńskiej do dzisiaj stanowi zagadkę. Przebadano szczątki królowej, ale wnioski nie są pełne, ani pozbawione kontrowersji. Oficjalnie nie zachował się też żaden portret Jadwigi wykonany za życia lub oddający jej prawdziwą...
Nawiązanie do plemiennego księcia z zamierzchłej przeszłości? Zepsuta wersja najbardziej szacownego z ruskich imion? A może raczej… dowód osobliwego paktu między dwoma towarzyszami broni?
W 1384 roku na polski tron wyniesiono Jadwigę Andegaweńską. Odziedziczyła polskie królestwo, mimo że była kobietą. Dlaczego czternaście lat wcześniej takiej samej szansy nie dostała żadna z córek Kazimierza Wielkiego? I czy historia mogła potoczyć...
Mroczna ofiara dla pana piekieł? Najcięższy z grzechów, z którego wyspowiadać można się tylko biskupowi? A może rzecz zbyt powszechna, by w ogóle opowiadać o niej księdzu? Jak średniowieczne podchodziło do onanizmu?
Haniebne pochodzenie pierwszej polskiej królowej. Jej ojciec był oszustem, złodziejem i parweniuszem
Królowa Rycheza nie mogła być dumna ze swego pochodzenia.
Spłodził ją Ezzon: człowiek znany z machlojek i manipulacji. Parweniusz, który oszukał samego króla Ottona III i podstępem zdobył rękę cesarzówny.
Bolesław Szczodry stale dowodził, że Polak potrafi. I że zbiedniałe, wyniszczone państwo Piastów, które niespełna 40 lat wcześniej doszczętnie upadło, i tak może się rozpychać łokciami na mapie Europy. Gdzie naprawdę krył się sekret jego sukcesów? I...
Wynik walnej bitwy stoczonej 15 lipca 1410 roku pod Grunwaldem zaskoczył wszystkich. Nawet ci Polacy, którzy wierzyli w zwycięstwo, nie mogli oczekiwać, że siły Krzyżaków zostaną rozbite w pył i że polegnie cała wierchuszka Zakonu. Zaskoczony był...
Uchodzili za ludzi najlepiej poinformowanych, wyjątkowo rzetelnych i skrupulatnych. Na tym, co napisali opieramy ogromną część naszej wiedzy o średniowieczu. Jak często zmyślali i przekręcali fakty?
Jadwiga Andegaweńska była molem książkowym jakich mało. Wpłynęła na oczytania wielu swych następczyń i następców. Ale odcisnęła też piętno… na samym języku polskim. I to mimo, że przez długi czas nawet go nie znała.
Teoria na temat imienia Władysława Jagiełły zrodziła się już w połowie XIX stulecia, pod piórem niemieckiego historyka. Z pozoru brzmiała rozsądnie, tyle że nigdy nie znaleziono na nią żadnych dowodów. A trzydzieści lat temu została przekonująco...
Otton III przeszedł do historii jako oderwany od ziemi ekscentryk. Zadziwił świat, ruszając w roku 1000 na pielgrzymkę do krainy Słowian. Ale to wcale nie był jego największy eksces. Czy niespełna dekadę wcześniej młodociany władca Niemiec… przegrał...
To miało być najwspanialsze wesele, jakie widziała Polska. Spektakularne gody Bolesława Krzywoustego zakończyły się jednak krwawą kompromitacją. I doprowadziły do jednej z najgorszych wojen domowych we wczesnej historii państwa Piastów.
W podręcznikach, a nawet fachowych encyklopediach wciąż można wyczytać, że trzeci polski król, Bolesław Śmiały, sięgnął po koronę za zgodą papieża Grzegorza VII. To bzdura. Piast nie prosił o pozwolenie na koronację ani ojca świętego, ani cesarza...
O mało którym aspekcie życia królowej Jadwigi wiadomo równie wiele, co o jej zamiłowaniu do książek. Pochłaniała traktaty spędzające sen z powiek teologom. Ale też księgi podlane sensacją i dramatem. W tym średniowieczny przebój literacki, który pod...
„Rzemieniami skrępowali mu genitalia tak, że nie mógł już płodzić potomstwa” – relacjonował kronikarz. Jedno dosadne zdanie Galla Anonima rozpętało burzę, trwającą do dzisiaj. Czy to możliwe, że polskiego króla rzeczywiście pozbawiono...
Oficjalnie twierdzono, że to szacowna dynastia o królewskich korzeniach. Prawda jest jednak o wiele ciekawsza od mitu. Sławna Bona Sforza wywodziła się od ludzi słynących ze zbrodni, podstępów i wyjątkowej bezwzględności. Nic nie dowodzi tego...
Jego majątek był tak wielki, że wymyka się szacunkom. „Opisy zapierają dech w piersiach” – stwierdził profesor historii Rudolph B. Ware. Jeden z dziennikarzy oszacował, że w dzisiejszych pieniądzach miałby 450 miliardów dolarów. Inni nie wierzą, że...
W średniowieczu nie brakowało mistrzów ciętej riposty. Potrafili zgasić każdego rozmówcę i zapunktować w każdej dyskusji. A przynajmniej tak im się wydawało.
Autorzy atlasów i podręczników sypią liczbami jak w rękawa. Podają ilu ludzi mieszkało w Polsce w roku 1000, 1100, 1200… I tylko zapominają dodać, że wszystkie te wartości opierają się na luźnych domysłach. Pierwsze twarde dane pochodzą dopiero z...
Po przeszło sześciuset latach trudno odsiać legendy i mity od twardych faktów. Jadwiga Andegaweńska słynęła z religijności i ascetyzmu, ale była przecież kobietą z krwi i kości. Co naprawdę wiemy o charakterze sławnej królowej? Jak żyła Jadwiga...
Na linii znalazły się honor władcy i renoma kraju. Sprawa
była delikatna, a zamieszani w nią ludzie – potężni. Pozostały po niej:
najstarszy polski dokument, najstarsza pieczęć i… niezręczny lapsus dyplomatyczny.
Też pierwszy w naszej historii.
1000 lat temu Niemcy nie uważali Słowian
nawet za ludzi. Pisali o naszych przodkach, że ci byli podstępni, okrutni i prymitywni.
Porównywali ich do psów oraz bydła. I twierdzili, że słowiańskie życie nie ma
najmniejszej nawet wartości.
Tomasz z Akwinu twierdził, że to największy z grzechów nieczystości. Autorzy ksiąg pokutnych podkreślali, ze zwłaszcza gwałcenie ptactwa jest ogromnym występkiem przeciw Bogu. Stosunki ze ssakami – nieco mniejszym.
Obsesja zaszczepiona w głębokim średniowieczu przetrwała całe milenium. Niemal miliard kobiet poddano makabrycznej torturze, prowadzącej do nieodwracalnego kalectwa. Miliony jej nie przeżyły.
Inteligencji (i urody) nie odmawiali jej nawet najwięksi wrogowie. By ją poślubić, Justynian – wówczas konsul – zmusił samego cesarza do zmiany prawa. A historycy do dzisiaj spierają się, kto w jej czasach tak naprawdę rządził Bizancjum. Ona...
