Skala analfabetyzmu u progu niepodległości była wprost zatrważająca. Według danych z przeprowadzonego w 1921 roku spisu powszechnego w całym kraju aż 33,1% osób powyżej 10 roku życia nie potrafiło czytać ani pisać.
Pierwsi inkwizytorzy działali indywidualnie i nie potrzebowali żadnych struktur, służby czy budynków. Ambicje ojca świętego i zajadłość samych inkwizytorów rosły jednak w zastraszającym tempie. A wraz z nimi – rosły też koszty.
Unia z Litwą doprowadziła do stworzenia państwa ogromnie zróżnicowanego pod względem etnicznym. Jaką część jego mieszkańców stanowili Polacy? Czy była ich większość? I dlaczego w wieku XVIII sytuacja wyglądała zupełnie inaczej niż w stuleciu XVI?
Kradzieże stanowiły w średniowieczu prawdziwą plagę. Najbardziej doskwierały mieszkańcom miast. I to właśnie w miastach ścigano je z wyjątkową surowością.
Sytuacja homoseksualistów w Niemczech, niezwykle trudna odkąd tylko naziści przejęli władzę w kraju, stała się tragiczna po wybuchu II wojny światowej. Walka z „notorycznymi uwodzicielami” mężczyzn była dla dyktatury wygodnym tematem zastępczym, a...
Podpisanie przez Francuzów 22 czerwca 1940 roku zawieszenia broni z Niemcami sprawiło, że Wielka Brytania pozostała osamotniona na placu boju z Hitlerem. Wszystko wskazywało na to, że silna, dotąd sojusznicza francuska flota wpadnie łapy nazistów...
Warszawa kipiała pragnieniem zemsty. Polityczne i wojskowe decyzje to jedno. Ale mieszkańcy miasta też rwali się do boju. Sebastian Pawlina tłumaczy dlaczego potężna fala wzburzenia dała o sobie znać właśnie w lecie 1944 roku. I jakie kluczowe...
Rządy ostatniego króla z dynastii Piastów wysoko oceniano już za życia. Także dziejopisowie tworzący w pierwszych dekadach po jego śmierci rozpływali się w zachwytach nad dokonaniami monarchy. Żaden jednak nie określił go mianem Kazimierza Wielkiego.
Granicę dzielącą Polskę i Niemcy wyznaczyły państwa Ententy podczas konferencji w Paryżu w 1919 roku. Przebieg rubieży w Wielkopolsce i na Pomorzu zapisano w najdrobniejszych szczegółach na kartach traktatu wersalskiego. O losie kluczowego z...
Dzisiaj Roczniki czyli kroniki Jana Długosza uchodzą za kluczowe źródło wiedzy o Polsce Jagiellonów. Trudno uwierzyć, że przez całe stulecia dzieło krakowskiego kanonika było zakazane. Pierwsza drukowana edycja ukazała się dopiero po przeszło 200...
W trakcie II wojny światowej na podbitych terenach Niemcy utworzyli całą sieć domów publicznych. Większość z nich służyła żołnierzom Wehrmachtu, jednak własne burdele zakładało także SS. Jeden z nich powstał w Warszawie.
Jak duża była gospodarka Polski w XVI stuleciu? Co składało
się na ówczesny dochód narodowy? I o ile mniejsza była gospodarka państwa
rządzonego przez Stefana Batorego od gospodarki Polski kierowanej przez
Mateusza Morawieckiego?
„Na morzu tylko ja mam siłę” – twierdził cesarz Nicefor II (963-969). Nie była to czcza przechwałka. U szczytu swej potęgi, Imperium Bizantyńskie szczyciło się marynarką liczniejszą od wszystkich innych w znanym świecie. Jej hegemonia trwała przez...
Pozostawienie koni na ulicy bez opieki. Trzepanie ubrań i dywanów w oknach oraz na balkonach. Niezamykanie bram w przepisowym czasie. Między innymi za to karano przedwojennych warszawiaków. Ale obowiązywały też o wiele dziwniejsze przepisy.
Dla XIX-wiecznych nacjonalistów to był dowód cywilizacyjnej wyższości Niemiec. Dla hitlerowców – uzasadnienie eksterminacji polskiej kultury i zaboru polskich ziem. Średniowieczne osadnictwo niemieckie nad Wisłą nie było jednak wyłącznie argumentem...
Władcy Niemiec i Austro-Węgier już w listopadzie 1916 roku ogłosili utworzenie niezależnego państwa polskiego. Można przypuszczać, że w przypadku wygrania przez nich wojny decyzja pozostałaby w mocy. Ale państwo polskie w niczym nie przypominałoby...
Miłośnicy średniowiecza z uporem podkreślają, że masowe polowania na czarownice były dopiero fenomenem epoki nowożytnej. Rzeczywiście najstraszliwsza nagonka na niewinne kobiety nastąpiła w wiekach XVI i XVII. Stosy płonęły jednak i wcześniej.
Wiosną 1944 roku na froncie wschodnim Wehrmacht znajdował się w ciągłym odwrocie. Niemcy chwytali się wszelkich sposobów, aby powstrzymać Armię Czerwoną, napierającą na zachód niczym walec. Sięgnięto nawet po broń biologiczną, tworząc tak zwane...
Obowiązek mszalny w nowożytnej Polsce był nieubłagany, a kary za nieobecność – dotkliwe. Tym bardziej, że dla wielu mieszkańców Rzeczypospolitej Obojga Narodów samo dotarcie do świątyni nastręczało ogromnych trudności. A księża w żadnym razie nie...
„Bajdy Juliuszowe”, „objaw bzika czy manii średniowiecza” – komentował Aleksander Brückner. Wybitny historyk literatury bezlitośnie wyśmiewał relację Wincentego Kadłubka o zwycięskich walkach Lechitów z Juliuszem Cezarem. Współcześni badacze nie są...
