Wyznawcy Proroka w ekspresowym tempie podbili na początku VIII wieku państwo rządzących na Półwyspie Iberyjskim Wizygotów. Zdobywcy zagarnęli dla siebie olbrzymie majątki. Minęło jednak zaledwie kilka lat, a nowy gubernator rozkazał Berberom oddać...
Przed wojną w Polsce 60% obywateli utrzymywało się z pracy na roli. Nic dziwnego, że przepisy bardzo dokładnie określały kary za tak zwane szkodnictwo polne. W większości przypadków przewidywano mniej lub bardziej dotkliwe kary pieniężne. Był jednak...
Bezpośrednio po II wojnie światowej na polskich historyków spadło zadanie bez precedensu. Zgodnie z wolą nowych, komunistycznych władz, mieli wykazać słuszność przesunięcia granic kraju. Zarazem oczekiwano od nich, że udowodnią, iż wszelkie ziemie...
W 1933 roku w okolicach Łowicza doszło do serii krwawych zbrodni na kobietach. Dwie ofiary zginęły, trzecią tylko cudem odratowano. Po wielu miesiącach o czyny został oskarżony 20-letni Tadeusz Ensztajn. Na jego trop nie wpadła jednak policja. Całą...
Po słowiański Świętosławą, w Skandynawii – Sygryda Storråda, W historii dynastii piastowskiej nie ma drugiej równie niezwykłej bohaterki. Słynnej królowej wikingów poświęcono całe morze artykułów, ale też powieści i prace naukowe. I jest z nią...
Rozprawa z małą i niezamożną Finlandią miała stanowić ekspresowy, spektakularny pokaz sowieckiej siły. Po szytej grubymi nićmi prowokacji 30 listopada 1939 sowieckie samoloty zbombardowały Helsinki, a oddziały lądowe przekroczyły granicę. Dlaczego...
Syn Kleopatry VII Cezarion był ostatnim faraonem Egiptu. Za jego ojca uchodzi grabarz rzymskiej republiki Gajusz Juliusz Cezar, który w chwili narodzin chłopca liczył sobie ponad pięćdziesiąt lat. Czy w żyłach młodego władcy, osadzonego na tronie...
Komunistyczne władze wiedziały, że Polacy nie przyjmą decyzji o wprowadzeniu stanu wojennego obojętnie. Listy osób przeznaczonych do internowania przygotowano z wyprzedzeniem. Gdy Wojciech Jaruzelski 13 grudnia 1981 roku przemówił do narodu, tysiące...
Jak Polskie Radio relacjonowało bolszewicki marsz na Warszawę w roku 1920? Jak komentowało przyjęcie konstytucji marcowej? Co mówił na jego falach prezydent Stanisław Wojciechowski? Odpowiedzią na każde z pytań jest tylko milczenie. Polskie Radio...
W X wieku w Niemczech klasztory w żadnym razie nie stanowiły miejsc zsyłki. W tym szczególnym okresie możnowładcy nie osadzali w nich najbrzydszych i najmniej obiecujących córek, ale często te odznaczające się największą inteligencją.
„Uboczny produkt naszych czasów” – pisano w 1934 roku o szczególnej kategorii polskich włóczęgów. Tak zwani rajzerzy, żyli zupełnie poza prawem, społeczeństwem, na przekór wszelkiej władzy. Bano się ich do tego stopnia, że władze myślały wręcz o...
O legendarnej Helenie trojańskiej mówiono, że miała twarz, która posłała na wojnę tysiące okrętów. W odniesieniu do żony Bolesława Chrobrego można by chyba wypowiedzieć podobne zdanie. Nikt wprawdzie nie opisał wyglądu księżnej, wiadomo jednak, że...
Przedwojenna Polska tonęła w ciemnościach, mieszkania były ciasne i wiecznie przepełnione, a dostęp do bieżącej wody czy kanalizacji stanowił rzadki rarytas.
Kilka godzin przed zgonem, nie mogący już wykrztusić pełnego zdania Fryderyk Chopin nagryzmolił na kartce prośbę. Błagał zebranych przy jego łożu, aby po tym jak wyzionie ducha wycięto mu serce. Wbrew obiegowej opinii wcale nie chodziło tylko o to...
Są wojny, o których nikt nie chce pamiętać. Są też te, które z pełną premedytacją wymazano z historii, by nikt nie mógł ich wspominać. Taki właśnie los spotkał pierwsze zbrojne starcie pomiędzy niemieckim cesarzem a państwem Piastów – najazd...
Ferdynandowi Grüningowi – jednemu z najgorszych seryjnych morderców II Rzeczpospolitej – udowodniono trzy zabójstwa dokonane na dzieciach, czwartą napaść niemal zakończoną śmiercią i gwałt na sześciolatce. Niemal na pewno miał na sumieniu...
To był największy kryzys wizerunkowy na polskim dworze od całych dekad. Skrytobójstwa, bezpodstawne egzekucje, występki seksualne – wszystko to dało się zamieść pod dywan. Bolesław Krzywousty dopuścił się jednak czynu dużo gorszego, przynajmniej w...
„Fińska klika wojskowa rozpętała konflikt z ZSRR” – grzmiała sowiecka propaganda. Komuniści uważali się za ofiary. I rzekomo dlatego uderzyli na sąsiada natychmiast po tym, jak ten odmówił żądaniom terytorialnym wysuniętym przez Stalina.
W innym tekście pisałem o wykroczeniach, za które kierowcy w przedwojennej Polsce mogli stracić prawo jazdy. A co z lżejszymi występkami? Czego w II RP nie wolno było robić nielicznym posiadaczom dwóch oraz czterech kółek?
Przed rozbiciem dzielnicowym tylko raz zdarzyło się, że główna linia dynastii Piastów doszczętnie wygasła. Na skutek buntu i dwóch morderstw przy życiu nie pozostał żaden jej męski członek. Dopiero po śmierci Mieszka Bolesławowica jego stryj...
W przedwojennej Polsce brakowało sierocińców, systemu opieki, prywatnego wsparcia dla bezdomnych dzieci. W każdym dużym mieście tysiące sierot i uciekinierów wegetowały w nieludzkim warunkach.
W pierwszych miesiącach niepodległości Polacy toczyli walki na niemal wszystkich granicach. Konflikt na rubieży zachodniej miał jednak charakter wyjątkowy. Ochotnicy z Wielkopolski przystąpili do konfrontacji z przegranym, ale mocarstwem – Niemcami...
Legiony Polskie formowane od lata 1914 roku, tworzono za zgodą dowództwa armii cesarsko-królewskiej. Nie były one jednak zwyczajną formacją habsburskiego wojska. Składały się z ochotników i były organizowane w znacznym stopniu na koszt Polaków...
Od 1919 do 1939 roku w Polsce powstały 292 długometrażowe filmy fabularne, które były dziełem aż 144 firm. Żadna wytwórnia filmowa nad Wisłą nie przetrwała jednak całego okresu międzywojnia.
W starożytnym Egipcie koty cieszyły się specjalnym statusem. Uważano je za święte zwierzęta, natomiast ich umyślne zabicie groziło nawet śmiercią. Pazerność kapłanów sprawiła jednak, że miliony czworonogów spotkał straszliwy los.
Polska policja borykała się z poważnymi problemami kadrowymi już od pierwszego dnia funkcjonowania, 24 lipca 1919 roku. Tworząc formację zakładano, że na starcie jej szeregi powinny liczyć 723 wyższych oraz 27 447 niższych funkcjonariuszy...
20 stycznia 1320 roku, po dwóch chybionych próbach i całych dekadach starań Polska na powrót stała się królestwem. W krakowskiej katedrze rozegrała się jedna z najbardziej niezwykłych uroczystości w dziejach tego miejsca. Jak dokładnie mogła...
Starożytni Grecy nierozerwalnie kojarzą nam się z winem, rzecz jasna pitym po uprzednim rozcieńczeniu wodą. Ale jak wyglądał ich jadłospis? Co dokładnie lądowało na misach Ateńczyków, Spartan i innych mieszkańców Hellady niemal 2500 lat temu?
Polska w czasie wojny z bolszewikami i kluczowej bitwy warszawskiej otrzymała zaledwie minimalną pomoc od mocarstw zachodnich, i to głównie w sferze moralnej. Zwycięstwo Rzeczpospolitej przyniosło jednak wymierne korzyści przynajmniej dwóm...
100 lat temu o potencjale gospodarczym kraju w przeważającym stopniu decydowały posiadane zasoby naturalne. Od momentu przyłączenia Górnego Śląska sytuacja II Rzeczpospolitej prezentowała się pod tym względem dość korzystnie.
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.