Podczas trwającej od 4 do 11 lutego 1945 roku konferencji jałtańskiej Stalin, Roosevelt i Churchill rozstrzygali o losach całej Europy i świata. Oto jak przebiegało spotkanie wielkiej trójki Krymie i jakie podjęto wtedy decyzje.
Setki tysięcy mieszkańców okupowanej Polski straciło życie nie w działaniach zbrojnych, a nawet nie na skutek hitlerowskiego terroru. Umarli od chorób, którym można było zapobiec, ale władze niemieckie odebrały im prawo do służby zdrowia i wpędziły...
W 1941 roku Niemcy nie zdołali wziąć Leningradu – dawnego Petersburga – z marszu. Kiedy próba szturmu na miasto zawiodła, dowództwo Wehrmachtu zdecydowało, że zamorzy obrońców głodem. Niemcy nie spodziewali się, że leningradczycy mimo wszystko...
Nakaz ustępowania z drogi Niemcom oraz kłaniania się „przechodzącym osobistościom Państwa, Partii i Sił Zbrojnych”. Zakaz zgromadzeń czy pierwszeństwo obsługi dla okupanta. To tylko niektóre z nazistowskich „przykazań” dla mieszkańców...
11 kwietnia 1943 roku Niemcy ogłosili, że na okupowanym przez siebie terenie, w Katyniu niedaleko Smoleńska, odkryli masowe groby polskich oficerów pomordowanych przez Sowietów. Polskie władze emigracyjne kategorycznie domagały się wyjaśnienia...
Schyłek II wojny światowej widziany z Krakowa czy Poznania wyglądał zupełnie inaczej niż z perspektywy mieszkańca odległej prowincji. W wielkich miastach okupowanej Polski każdy zdawał sobie sprawę z najnowszych doniesień z frontu, słuchał plotek o...
W chwili wybuchu wojny władze niemieckie nie miały jednoznacznych planów względem polskiego systemu monetarnego. Spójna polityka w tej dziedzinie nie została na dobrą sprawę opracowana nigdy. Trzymano się jednak nadrzędnej zasady: obieg pieniężny w...
Wraz z Armią Andersa, formowaną od 1941 roku, obszar Związku Sowieckiego zdołały opuścił ogromne rzesze cywilów. Żołnierzom towarzyszyły też tysiące polskich dzieci, w większości wynędzniałych sierot, wcześniej przetrzymywanych w sowieckich...
Rudolf Brazda trafił do KL Buchenwald 8 sierpnia 1942 roku. Był wówczas jednym z około 100 więźniów przetrzymywanych w obozie na podstawie paragrafu 175 kodeksu karnego, który naziści wykorzystywali do prześladowania osób homoseksualnych. Oto jak...
Władze nazistowskie nie tworzyły obozów śmierci w przypadkowych miejscach. W przeciwieństwie do obozów pracy czy nawet obozów koncentracyjnych te były ukrywane, tak aby prawda o zbrodniczym planie eksterminacji całej populacji żydowskiej nie...
Brytyjczycy skierowani do Auschwitz-Birkenau nie mieli za sobą drogi w bydlęcych wagonach, nie zakwaterowano ich też w koszmarnie zimnych, brudnych i przeludnionych barakach. Oficjalnie nie byli nawet więźniami kompleksu obozowego. Oto jak wyglądały...
Kiedy w marcu 1939 roku Japończycy zaczęli używać maszyny kodującej typu „B”, nazwanej przez Amerykanów „Purple”, wydawało się, że jej szyfr jest nie do złamania. Rozgryzienie wiadomości wysyłanych za pomocą japońskiej wersji słynnej enigmy zajęło...
W przeprowadzonym rankiem 7 grudnia 1941 roku japońskim ataku na bazę US Navy w Pearl Harbor wzięło udział ponad 350 samolotów. W wyniku nalotów na dno poszło osiem amerykańskich okrętów, a ponad 3500 ludzi zginęło lub zostało rannych. Straty mogły...
Arthur Dodd został schwytany przez Niemców podczas walk w Afryce Północnej w 1943 roku. Przeszedł przed kilka obozów jenieckich, aż wreszcie przewieziono go do „niewielkiego miasteczka niedaleko Krakowa”. Oficjalnie nie był więźniem Auschwitz, lecz...
W przypadków większości głośnych zamachów, organizowanych przez sowiecki wywiad tożsamość bezpośredniego sprawcy pozostaje tajemnicą. Z morderstwem Lwa Trockiego – największego wroga Stalina – było inaczej.
3 września 1939 roku Francja i Wielka Brytania wypowiedziały wojnę III Rzeszy. Nad Wisłą czekano na tę decyzję od chwili rozpoczęcia niemieckiej inwazji. Józef Beck twierdził nawet, że gdyby do tego nie doszło: „Naród miał prawo postawić mnie pod...
Zdaniem Andrzeja Ceglarskiego powielanie w niezliczonych publikacjach informacji o zdradzie sojuszników w kontekście września 1939 roku jest kompletnie nieuzasadnione. W książce Wrzesień 1939. Sprawcy polskiej klęski podkreśla, że nie było żadnej...
Rozpoczęte wiosną 1939 roku starcia nad rzeką Chalchyn gol wydawały się mało znaczącą potyczką między mongolskimi i japońskimi siłami. Szybko przerodziły się jednak w wielomiesięczną bitwę, w której cesarskie wojska starły się z Armią Czerwoną...
We wrześniu 1939 roku Luftwaffe miała miażdżącą przewagę nad polskim lotnictwem. Maszyny z biało-czerwoną szachownicą w przytłaczającej większości ustępowały niemieckim samolotom. Mimo to nasi piloci stawili twardy opór najeźdźcy.
Obawy przed wybuchem wojny sprawiły, że w instytucjach państwowych, kościelnych, ale też prywatnych latem 1939 roku podjęto prace w kierunku zabezpieczenia i ukrycia najcenniejszych zbiorów. Dzięki temu udało się uratować i wywieźć za granicę na...
Pierwsze miejsce w zestawieniu najpopularniejszych broni palnych minionego wieku was nie zaskoczy. Ale liczba egzemplarzy, jakie powstały być może już tak. Zwłaszcza, że różne warianty wytwarzano w przeszło trzydziestu krajach. A w wielu z nich...
Latem 1942 utrzymanie Malty miało dla Brytyjczyków najwyższy priorytet. W sytuacji, gdy państwa Osi zyskały niemal całkowitą dominację na Morzu Śródziemnym Londyn za wszelką cenę musiał dostarczyć na wyspę niezbędne zaopatrzenie. Zorganizowana w...
Utworzone w marcu 1941 roku krakowskie getto istniało niemal dokładnie dwa lata. Niemcy już wiosną 1942 rozpoczęli wywożenie jego mieszkańców do obozów zagłady, ale ostateczna likwidacja ruszyła 13 marca 1943 roku. Nadzorował ją bezduszny zbrodniarz...
Przed wybuchem II wojny światowej udało się wyprodukować jedynie około 43 500 egzemplarzy Visa. Mimo to broń stała się prawdziwą legendą. Jej walory docenili również Niemcy, którzy po podboju Polski wykonali setki tysięcy sztuk modelu P.35(p) i P...
28 kwietnia 1945 roku zamknięty w berlińskim bunkrze Adolf Hitler dowiedział się, że Heinrich Himmler zdradził. Jego najwierniejszy współpracownik złożył aliantom ofertę separatystycznego pokoju. Dla wodza III Rzeszy był to prawdziwy cios. Oto co...
Pieter Menten był jednym z najbogatszych Holendrów. Przedsiębiorca i kolekcjoner sztuki cieszył się powszechnym poważaniem. W 1976 roku okazało się jednak, że blisko 80-letni mężczyzna to nazistowski zbrodniarz, odpowiedzialny za masakrę mieszkańców...
W trakcie II wojny światowej polscy piloci zestrzelili setki niemieckich maszyn. Przytłaczającą większość zwycięstw odnieśli podczas walk na froncie zachodnim. Aby jednak dotrzeć do Francji, a później Anglii wielu z nich musiało najpierw wydostać...
Operację „Cytadela” była ostatnią wielką niemiecką ofensywą na froncie wschodnim. Kilkukrotnie przekładane uderzenie na łuku kurskim ruszyło 5 lipca 1943 roku i przerodziło się w największą bitwę pancerną II wojny światowej.
W 1924 roku Lew Trocki wydawał się jednym z najmocniejszych kandydatów na następcę Lenina. Zamiast jednak przejąć władze nad Związkiem Sowieckim, został ofiarą jednej z największych nagonek w historii XX wieku. W 1940 roku zaszczuty azylant miał już...
Major Henryk Dobrzański „Hubal” nazywany jest ostatni żołnierzem Września oraz pierwszym partyzantem II wojny światowej. Dowodzony przez niego Oddział Wydzielony Wojska Polskiego walczył z Niemcami długo po tym, jak zakończyła się kampania...
