30 kwietnia 1945 roku o godz. 15.30 dobiegła końca brunatna epoka. W szturmowanym przez Armię Czerwoną, obróconym w ruinę Berlinie popełnił samobójstwo Adolf Hitler.
Niemcy dołożyli starań, by ukryć prawdę o zbrodniach popełnionych w Treblince. Ich skala była jednak tak ogromna, że już latem i jesienią 1942 roku Armia Krajowa dysponowała szczegółowymi informacjami o fabryce śmierci. Wstrząsające raporty...
„Szaleństwo na punkcie Hitlera rozprzestrzeniało się w wielu zakątkach Bliskiego Wschodu i Afryki Północnej niczym paskudna wysypka” – pisze Christopher Hale. Islamscy radykałowie ochoczo popierali III Rzeszę. I byli...
Do historii przeszedł jako zwycięzca bitwy pod El Alamein i pogromca sławnego Lisa Pustyni. Niewiele jednak brakowało, a Bernard L. Montgomery w ogóle nie wziąłby udziału w walkach w Afryce. Jego kariera była efektem osobliwego zrządzenia losu.
„Nie wiem, czy przetrwam. Najprawdopodobniej to już głos zza grobu. Pogrom trwa. Inkwizycja konsekwentnie dąży do zniszczenia i tych, którym udało się ocalić, ścieśniła nas jeszcze bardziej w kilku warsztatach i fabrykach, by jednym...
Chleb przypominający raczej bok betonu, niż żywność. Jeden
przydziałowy cukierek na rok. Kartki, których nie dało się zrealizować. I dieta
mająca tylko jeden cel: zagłodzenie Polaków.
Bezcenne dzieła sztuki. Worki pełne złotych sztab. Rzadkie monety i przedmioty wykonane z cennych kruszców, które esesmani zrabowali ofiarom Holokaustu. Wszystko to Niemcy ukryli w Merkers. Skarby warte miliardy dolarów miały być tam bezpieczne...
Ucieczka ORP „Orzeł” z internowania w Tallinie stanowiła tylko początek nieprawdopodobnej epopei. Okręt podwodny został pozbawiony map i większości uzbrojenia, a czekał go przeszło tysiącmiliowy rejs na wodach kontrolowanych przez wroga. Ten wyczyn...
Najpierw zabierano ofiarom wszystkie cenne przedmioty. Następnie ukraińscy i niemieccy strażnicy usypiali czujność Żydów, wmawiając im, że idą tylko do łazi. Tak naprawdę czekała ich długa agonia. Cały upiorny proceder opisał jeden z nielicznych...
Naziści zajęli część Wielkiej Brytanii. Jak dowiedli światu, że ludność podbitego kraju ich popiera?
Kiedy tylko Niemcy zakończyli podbój Francji, zajęli także kilka leżących u jej wybrzeży, choć należących do Wielkiej Brytanii wysepek. Wyspy Normandzkie nie miały żadnego znaczenia wojskowego, ale ich okupacja dostarczyła doskonałej pożywki dla...
Plan mobilizacyjny zakładał, że do walki stanie o 160% więcej żołnierzy, niż rzeczywiście udało się posłać do boju we wrześniu 1939 roku. Jakim dokładnie dysponowali uzbrojeniem i w jakich ilościach?
„Jeśli się nie wpiszesz, twoja wina, bo wnet cię wyślą do Oświęcimia, a jak się wpiszesz, ty stary ośle, to ciebie Hitler na Ostfront pośle”. Taki wierszyk w czasie II wojny światowej opowiadano sobie na anektowanym do Rzeszy Górnym Śląsku...
Lepiej od kogokolwiek w Auschwitz zdawali sobie sprawę z niemieckiego bestialstwa. Sami prowadzili ofiary do komór gazowych i palili zwłoki, by zrobić miejsce dla kolejnych. Gdy to na nich przyszła kolej, postanowili woleli stanąć do straceńczej...
Święta tylko w gronie najbliższych, skromne,
prowizoryczne i pełne niepewności jutra? Ostatnio tak było w latach II wojny
światowej. Jak wtedy radzili sobie Polacy?
„To była okropna śmierć” – wspominała z przejęciem pielęgniarka pracująca na terenie świeżo wyzwolonego obozu Auschwitz-Birkenau. Na jej oczach życie straciły setki więźniów. Dlaczego do tego doszło?
W świetle nazistowskiej prasy, hitlerowskich kronik filmowych i propagandowych publikacji, cały niemiecki naród przyjął decyzję o wojnie z Polską z dumą i radością. A jak wyglądała rzeczywistość?
Wychudzone ciała pomordowanych. Ruiny krematorium i komór gazowych oraz stosy przedmiotów należących do ofiar niemieckiej fabryki śmierci. Oto, co uwiecznił anonimowy fotograf tuż po wyzwoleniu obozu Auschwitz-Birkenau.
Plany były spektakularne. W specjalnym Legionie Waffen SS miało służyć 10 000 przedstawicieli „narodu góralskiego”. Próby werbunku prowadzono od jesieni 1939 roku, aż do początku roku 1943. Skutki były… więcej niż żałosne.
Ta historia to gotowy scenariusz hollywoodzkiego filmu. Poznali się w najstraszliwszym obozie śmierci okupowanej Europy, zakochali w sobie od pierwszego wejrzenia i postanowili razem uciec. Ich plan był tak szalony, że… aż się powiódł.
W styczniu 1945 roku nikt jeszcze nie domyślał się rozmiarów popełnionej w Auschwitz zbrodni. Ale nawet mimo prób zacierania śladów, podejmowanych przez nazistów w trakcie likwidacji obozu, widok, który ukazał się oczom wyzwolicieli, był...
Tych, którzy robili zapasy wyśmiewano jako panikarzy. Wielu i tak zamierzało zapełnić piwniczki i spiżarnie najpotrzebniejszymi towarami, nawet jeśli musieli robić to w tajemnicy. Wiedzieli, że kolejne miesiące przyniosą katastrofę. A potem będzie...
Podczas II wojny światowej z więzienia na Pawiaku na zewnątrz można było się wydostać na dwa sposoby – w transporcie do obozu koncentracyjnego lub w trumnie. Te trzy konspiratorki znalazły jednak trzecią drogę. Jak udało im się uciec pod nosem...
Wcześniej pracowały w szpitalach frontowych. Nie były jednak w stanie wyobrazić sobie niczego gorszego niż to, co ukazało się ich oczom w wyzwolonym obozie Auschwitz. Niektóre już pierwszego dnia chciały uciec. Dlaczego?
Zaczął działać, gdy tylko dowiedział się o wyzwoleniu obozu
w Auschwitz. Był pewien, że wszelka pomoc się przyda, choć nie mógł jeszcze
znać skali cierpienia, z którym będzie musiał się zmierzyć. I uratował tysiące
istnień.
Ucieczka Stanisława Marusarza z krakowskiego więzienia na Montelupich 2 lipca 1941 roku to gotowy scenariusz na film sensacyjny. Wybitny sportowiec i kurier tatrzański znalazł się w sytuacji bez wyjścia. Trafił w łapy siepaczy z gestapo i czekała go...
Pan młody w trumnie, a panna młoda cała w czerni? Dokładnie tak wyglądał „ślub” SS-Brigadeführera Franza Kutschery i jego norweskiej narzeczonej, do którego doszło 4 lutego 1944 roku. Było to wydarzenie bez precedensu.
Bili prętami, przypalali ciała, razili prądem. Tak Niemcy torturowali Polaków w więzieniu na Pawiaku
Napisy „Pawiak pomścimy” pojawiały się na ulicach Warszawy aż do wybuchu powstania. I nic dziwnego. Opowieści o brutalnych torturach i krwawych zabawach, jakie kosztem więźniów urządzało sobie Gestapo, do dziś jeżą włosy na głowie…
„Miał dobre, ale ciężkie życie”. „W jego oczach widać było spokój”. Był „najmilszym człowiekiem na świecie” i „cudownym ojcem”. Choć duża część potomków nazistowskich zbrodniarzy zdecydowanie potępia swoich ojców, niektórym trudno jest zaakceptować...
Stanowiły jedną trzecią wszystkich więźniów upiornego obozu. Nawet komendant Auschwitz przyznawał, że trzymano je w warunkach o wiele gorszych, niż mężczyzn. Zarazem zmuszano zaś do równie ciężkiej pracy, co więźniów.
Bohaterstwo uczestników powstania nie ulega wątpliwości. Sama decyzja o zbrojnym zrywie wciąż jednak nie została rozliczona. Czy odpowiedzialnością należy nadal obarczać generała Tadeusza „Bora” Komorowskiego? Adiutant Naczelnego...
