Przed śmiercią Barbara Radziwiłłówna zdołała przekazać mężowi dwie ostatnie prośby. Pierwszej nie zdołał spełnić. Druga stała się więc dla niego najważniejszym celem.
Naoczny świadek twierdził, że 11 września 1777 roku „nieustraszona odwaga Pułaskiego ocaliła armię amerykańską w bitwie pod Brandywine od niechybnej zagłady”. Szarża improwizowanego oddziału dowodzonego przez Pułaskiego uratowała również samego...
O systemie wyzysku pańszczyźnianego pisze się zwykle tak, jakby obejmował wyłączenie mężczyzn. To wyobrażenie zupełnie fałszywe. Pańszczyzna spadała na całą rodzinę chłopską. Na rzecz pana harował gospodarz, ale też jego synowie, pachołkowie, a...
Iwan IV Groźny przeszedł do historii jako największy tyran swojej epoki. Zanim jednak został potworem w ludzkiej skórze był kochającym mężem. Wszystko zmieniło się po śmierci jego pierwszej żony, Anastazji Romanowny.
W latach 1790–1791 rząd federalny Stanów Zjednoczonych stanął w obliczu pierwszego wielkiego kryzysu. Na początku prezydentury Jerzego Waszyngtona i krótko po uchwaleniu konstytucji w 1789 roku władza młodego państwa amerykańskiego zaczęła się...
Dla młodego króla Zygmunta Augusta przyczyny śmierci jego żony nie stanowiły zagadki. Zacietrzewiony, paranoiczny monarcha szczerze wierzył, że Barbara została zgładzona przez swoją teściową i jego matkę – Bonę Sforzę.
Zygmunt III Waza był jednym z najbardziej schorowanych władców w dziejach Rzeczpospolitej. Syn polskiej królewny Katarzyny Jagiellonki oraz księcia Finlandii i następnie króla Szwecji Jana III Wazy cierpiał na szereg dolegliwości. Sprawiły one, że...
Nie każda osada miała własny kościół; nie wszędzie też stały folwarki. Trudno jednak wyobrazić sobie miejscowość w nowożytnej Rzeczpospolitej, która byłaby pozbawiona karczmy: najważniejszej instytucji na dawnej wsi.
Mieszkańcy Gnadenhütten przyjęli europejskie obyczaje, przeszli na chrześcijaństwo i stanowczo odmawiali udziału w wojnie brytyjsko-amerykańskiej. Chcieli tylko w spokoju się modlić i uprawiać ziemię. Ale przecież nie byli w stanie zmienić swojego...
Żołnierz z powołania, buntownik z wyboru – tak w skrócie można określić Aleksandra Lisowskiego. Przeszedł on drogę niczym Sienkiewiczowski Kmicic: był bohaterem, banitą i znowu bohaterem. Stworzył legendarny oddział lisowczyków, który budził podziw...
W Polsce szlacheckiej chłopi płacili więcej na Kościół niż na państwo. Każdy gospodarz miał obowiązek oddać 10% swoich zbiorów w ramach tak zwanej dziesięciny. Na tym jednak obciążenia się nie kończyły. Od wieśniaków oczekiwano też, że będą płacić...
Zygmunt August, w młodości stale uczepiony matczynej sukni, jako dorosły mężczyzna szczerze znienawidził swoją rodzicielkę. Wierzył, że Bona wpędziła do grobu dwie jego żony. Przepojony paranoją wmówił sobie nawet, że stara królowa czyha i na jego...
Polski Tatar, muzułmanin, pułkownik, dziedzic ziemski. Nazywany ojcem kawalerii Rzeczpospolitej. Aleksander Ułan zajmuje istotne miejsce w historii polskiej wojskowości, od jego nazwiska pochodzi nazwa formacji.
Książę siedmiogrodzki Stefan Batory nie mógłby zostać polskim królem, gdyby nie zgodził się poślubić posuniętej w latach, ekscentrycznej królewny. Anna Jagiellonka miała być jego partnerką, a nawet przeciwwagą dla jego pozycji. A kim została w...
Maria Antonina i Ludwik XVI pobrali się, gdy austriacka cesarzówna miała nieco ponad czternaście lat, a przyszły król Francji niespełna szesnaście. Para jednak przez wiele lat nie doczekała się dzieci. Brak potomstwa bardzo niepokoił matkę młodej...
Handel żywym towarem był w carskiej Rosji zjawiskiem powszechnym, a często też masowym. Grupy niewolników zwożono lub spławiano barkami na targi, organizowane w największych miastach. Proceder, szczególnie rozpowszechniony w wieku XVIII, w dobie...
W ciągu 67 lat życia Katarzyna Wielka miała, o ile wiadomo, dwunastu kochanków. Większość przewinęła się przez jej otoczenie w czasie, gdy caryca była w związku ze swym nieoficjalnym mężem: Grigirijem Potiomkinem. Pierwszy trójkąt miłosny, z...
W 1698 roku, na zaproszenie króla Wilhelma III Orańskiego, do Anglii przybył car Piotr Wielki. Władcę, któremu towarzyszył liczny orszak, należało zakwaterować w miejscu odpowiadającym jego statusowi. Swoją piękną posiadłość użyczył mu dworzanin...
W carskiej Rosji nie brakowało obrzydliwie bogatych arystokratów posiadających nawet dziesiątki tysięcy „dusz”. Lokalna odmiana niewolnictwa pozwalała im na życie w luksusie, pełne ekscesów, ekstrawagancji i wprost niewyobrażalnej rozrzutności.
Według dzisiejszych kryteriów niemal każde dziecko żyjące w dawnych czasach było ofiarą najdalej posuniętej przemocy domowej. Przytłaczająca większość rodziców musiałby zaś trafić do więzienia za znęcanie się nad potomstwem, gdyby odniesiono do nich...
Każdy chłop w nowożytnej Polsce – niezależnie czy żył w majątku szlacheckim, królewskim czy kościelnym – miał obowiązek opłacać dziesięcinę. Była to największa pojedyncza opłata jaka ciążyła na gospodarzach. Jakby tego było mało pobierano ją w...
Przez sypialnię Ludwika XIV przewinęły się niezliczone zastępy pięknych kobiet. Apetytowi seksualnemu Króla Słońce mogła się równać tylko jego żądza władzy. Pierwsza kochanka monarchy była jednak od niego blisko ćwierć wieku starsza, nie grzeszyła...
W życiu imperatorowej Katarzyny Wielkiej tak naprawdę liczył się tylko jeden mężczyzna. Grigirij Potiomkin był jej najbardziej zaufanym zausznikiem, niemalże mężem i nieoficjalnym współwładcą, określanym mianem Serenissimusa. Przez kilka lat był też...
Rosyjscy właściciele ziemscy nieraz wykazywali się wobec poddanych najdalej posuniętym okrucieństwem. Sadyzm był nieodłącznym składnikiem chłopskiej codzienności w państwie carów. Mimo to historia Darii Sałtykowej była niezwykła. Kobieta zamordowała...
Maria Antonina nigdy nie była kochana przez poddanych. Nic jednak tak nie zaważyło na jej reputacji jak skandal, który wybuch w 1785 roku. Afera naszyjnikowa sprawiła, że w całej Francji władczynię zaczęto uważać za nierządnicę opłacaną diamentami.
Latem 1787 roku cesarzowa Katarzyna Wielka wyruszyła w dół Dniepru, by na własne oczy zobaczyć jakie skutki przyniosła kolonizacja terenów nadczarnomorskich wydartych niedawno z rąk Turków. W podróży towarzyszył jej cesarz Józef II Habsburg...
Abstrahując już od małżeńskich przewinień, żarłoczności i braku dbałości o higienę osobistą, Henryk VIII był też okropnym szulerem. Pośród wszystkich przydomków, z których nieliczne tylko mu pochlebiały, zwano go w czasie jego rządów między innymi...
Polskich chłopów pańszczyźnianych bito, często do nieprzytomności, poniżano ich, niszczono im dobytek. Za wyjątkowo ciężkie przestępstwa – jak samowolne odejście ze wsi – poddani byli też wymyślnie kaleczeni. Szlachcice zdawali sobie jednak sprawę...
„Jak przystało na niewolnicze społeczeństwo, sens życia chłopa pańszczyźnianego oraz jego powołanie polegały wyłącznie na utrzymaniu swojego pana i zaspokajaniu wszelkich jego potrzeb” – pisze o sytuacji wieśniaków w państwie carów Borys Kierżencew...
Jeśli nie wiadomo, o co chodzi, musi chodzić o pieniądze i wpływy polityczne. Na pewno o nich właśnie myśleli Olbracht Gasztołd oraz Jerzy Radziwiłł, kiedy w 1530 roku zawarli ścisłe przymierze między swoimi rodami. Sojusz, który miał zmienić układ...
