Na wapiennej skale nazywanej dzisiaj Wawelem pierwszy gród mógł powstać już w głębokiej starożytności, za sprawą kultury nazywanej łużycką. Swój stołeczny ośrodek mieli tu także Wiślanie. Dopiero jednak za sprawą dynastii Piastów, która zajęła...
W roku 1410, w najbardziej dramatycznych dniach wielkiej wojny między Polską i Litwą a zakonem krzyżackim pozycja królewskiej małżonki, Anny Cylejskiej, była więcej niż marna. Wyruszając pod Grunwald Władysław Jagiełło pozostawił ją na Wawelu jak...
Życie mieszkańców wczesnośredniowiecznej Skandynawii zdecydowanie nie należało to łatwych. Surowe warunki klimatyczne sprawiały, że byli zmuszeni mieszkać w ciemnych i zadymionych domach. Aura wpływała również bezpośrednio na to, co lądowało na ich...
Bitwa stoczona 14 lipca 982 roku pod Crotone (Krotoną) w południowej Italii miała przesądzić o przyszłości Półwyspu Apenińskiego. Zarówno cesarz Otton II, jak i emir Sycylii Abu al-Kasim dążyli do opanowania regionu. Starcie między nimi okazało się...
U schyłku lata 1364 roku na zaproszenie Kazimierza Wielkiego nad Wisłę przybyło imponujące grono monarchów. Tak zwany kongres krakowski był jednym z najwspanialszych spotkań na szczycie w dziejach średniowiecznej Polski. Wydarzenie przeszło do...
Jesienią 1170 roku król Danii Waldemar Wielki wyruszył ze swoją flotą przeciwko Pomorzanom. Ogromna armada wpłynęła przez Świnę na Zalew Szczeciński. Oddziały kawalerii zeszły na ląd, poczęły łupić okolicę, chwytać jeńców i zwozić skarby. Zdobycze...
Muzułmańska Hiszpania była najczystszym miejscem Europy we wczesnym średniowieczu. Inaczej niż w świecie chrześcijańskim, w islamie dbałość o higienę osobistą stanowiła ważny religijny nakaz. Trudno więc się dziwić, że pewien komentator z IX wieku...
Wnętrza spowite w półmroku. Minimalna liczba sprzętów domowych. Duszący dym oraz wszechobecny odór. Surowy klimat determinował to, jak wyglądały domy wikingów. Oto w jakich warunkach mieszkali wczesnośredniowieczni Skandynawowie.
W średniowieczu Niemcy nigdy nie były spójnym, jednolitym państwem, ale zbiorem względnie niezależnych prowincji, o rozbieżnych interesach. Bez dynastii Liudolfingów, nazywanej też dynastią ottońską, nie można by jednak mówić nawet o pozorach...
Na początku października 1407 roku Wawelem i Polską wstrząsnął ogromny skandal. W prywatnej komnacie królowej Anny Cylejskiej doszło do zapadnięcia się posadzki. Można by pomyśleć: rzecz zwyczajna w leciwej i dość zaniedbanej rezydencji. Monarcha...
Dla średniowiecznych krakowian prawdziwość legendy o smoku wawelskim nie była tematem dyskusji. Wierzono, że taka bestia faktycznie istniała i że w zamierzchłych czasach prześladowała króla Kraka oraz jego poddanych. Za najlepszy dowód uznawano samo...
W 1168 roku upadł ostatni bastion słowiańskiego pogaństwa – Arkona. Atak na wyspę Rugię przeprowadzili Duńczycy, wspierani przez Niemców i przez innych Słowian z Pomorza oraz Połabia. Po zwycięstwie dumny król Danii Waldemar Wielki odmówił...
W 859 roku na Morze Śródziemne wpłynęła potężna flota wikińskich okrętów. Miała liczyć aż 62 jednostki, zapełnione setkami wojowników. Łupieżcy z północy zostali odparci przez wojska muzułmańskie w Iberii i zmuszeni do odwrotu przez Franków nad...
W powszechnej świadomości wikingowie jawią się jako długowłosi, brodaci brutale, ociekający krwią swych ofiar i niewiele dbający o aparycję. Co jednak na temat wyglądu mieszkańców wczesnośredniowiecznej Skandynawii mówią relacje z epoki oraz...
Groby królewskie na Wawelu kojarzą się nierozerwalnie z podziemnymi kryptami, stanowiącymi dzisiaj jedną z głównych atrakcji katedry. Aż do schyłku średniowiecza zwłoki monarchów i ich małżonek składano jednak nie w ukrytych pomieszczeniach, lecz...
Epoka wikingów dobiegła końca na początku XI stulecia. Skandynawscy rabusie przestali plądrować wybrzeża Europy i Wysp Brytyjskich, ale sam proceder, któremu oddawali się przez poprzednie wieki, wcale nie zniknął. Mało kto zdaje sobie dzisiaj sprawę...
Mało która z władczyń średniowiecznej Polski miała równie trudne życie, co Anna Cylejska. Druga żona Władysława Jagiełły nigdy nie zjednała sobie sympatii króla. Mąż poniżał ją, oskarżał o zdradę, krępował jej ruchy. Mimo to Anna nie wyrzekła się...
Literatura, filmy oraz seriale utrwaliły obraz wikingów jako bezwzględnych najeźdźców, którzy wyraźnie górowali wzrostem oraz tężyzną fizyczną nad ludnością plądrowanych przez siebie obszarów. Czy jednak Skandynawowie naprawdę byli dużo wyżsi od...
Władysław Jagiełło prywatnie nie znosił Wawelu. Jak ognia unikał wizyt w głównej rezydencji królestwa. Zwykle przyjeżdżał do Krakowa tylko dwa razy do roku i opuszczał miasto po kilku lub kilkunastu dniach. Czasem nie pojawiał się tam w ogóle. Mimo...
Anna Cylejska była królową niechcianą i niekochaną przez męża. Władysław Jagiełło, który stanął na ślubnym kobiercu wbrew własnej woli, nie liczył się z jej zdaniem, wielokrotnie ją poniżał i unikał jej towarzystwa. Oczekiwał od połowicy tylko...
Latem 1308 roku wojska brandenburskie zaatakowały Pomorze, które niespełna dwa lata wcześniej podporządkował sobie Władysław Łokietek. Monarcha, związany konfliktem z małopolskim możnowładztwem, nie był w stanie wysłać posiłków do oblężonego Gdańska...
Rozpoczęta w 1187 roku kampania, która doprowadziła do zwycięstwa w bitwie pod Hittinem, a następnie do zdobycia Jerozolimy była dla Saladyna i jego wojsk kolejną akcją militarną przeciwko krzyżowcom. Długotrwałe zmagania, toczone z krótkimi...
Anna Cylejska nie miała formalnego statusu swojej poprzedniczki, królowej Jadwigi. Nie cieszyła się też zaufaniem ani szacunkiem męża, Władysława Jagiełły. Monarcha traktował drugi związek małżeński, zawarty w roku 1402, jako przykrą konieczność...
Według szkolnych podręczników epoka najazdów wikingów na Anglię rozpoczęła się 8 czerwca 793 roku od złupienia klasztoru na wyspie Lindisfarne u wybrzeży Nortumbrii. Ze źródeł wynika jednak, że rabusie ze Skandynawii już wcześniej wyprawiali się na...
Zwierzchni książę Polski Kazimierz II Sprawiedliwy zmarł nagle 4 maja 1194 roku. Zgon nastąpił podczas uczty. Według słów kronikarza władca „wychyliwszy maleńki kubek na ziemię się osunął i ducha wyzionął”. Okoliczności, w jakich 56-letni Piast...
Zjednoczenia Norwegii miał dokonać w drugiej połowie IX wieku Harald Pięknowłosy, syn półlegendarnego Halfdana Czarnego, króla Ringerike (południowo-wschodnia Norwegia). Gdy monarcha zmarł około 932 roku jego potomkowie przez kolejne dziesięciolecia...
Na wiele dekad przed tym, jak Piastowie zaczęli budować swoje państwo w Wielkopolsce, nad górną Wisłą zaczął powstawać inny organizm polityczny, z silnym rodem panującym, własną kulturą i rozwiniętą siecią handlową. Tak zwane państwo (czy też...
Przyjazd do Polski okazał się dla Anny Cylejskiej wielkim rozczarowaniem. Nastoletnia hrabianka z Celje w obecnej Słowenii miała zastąpić zmarłą królową Jadwigę u boku Władysława Jagiełły. Podejrzliwy Litwin nie zapałał jednak do niej sympatią...
Sławna rezydencja polskich królów oraz katedra zajmują tylko 1/3 wzgórza wawelskiego. U schyłku średniowiecza cała ufortyfikowana przestrzeń na szczycie smoczej skały była gęsto zabudowana. Stały na niej inne kościoły, domy duchownych, rezydencje...
Kultura dawnych Chin, ale też znacznie szerzej rozumiana kultura konfucjańska Azji Wschodniej, była w ogromnym stopniu wiejska i chłopska. Życie na prowincji rozwijało się jednak zupełnie inaczej niż w świecie Zachodu. A wzorce pamiętające epokę...
