Znamienitych gości, przybywających na wzgórze wawelskie w dawnych wiekach zachwycały nie tylko budowle i splendor monarszego dworu. Ogromne wrażenie robiły także szczególne atrakcje siedziby monarszej. O jednej z nich źródła przechowały sporo...
Często można spotkać się z twierdzeniem, że gdy na Zachodzie masowo urządzono polowania na czarownice Polska była państwem bez stosów. To rzecz jasna mit. Badania dowodzą, że w samej Koronie od XV do XVIII wieku przed sądem postawiono ponad 1300...
Przez blisko 150 lat największym skarbem wikingów, jaki udało się odnaleźć było około 40 kilogramów srebra, na które natrafiono 15 maja 1840 roku w angielskim Cuerdale. Rekord został jednak pobity pod koniec XX wieku. Znalezisko ze Spillings na...
Tematem budzącym zawsze żywe zainteresowanie jest składanie przez Słowian ofiar z ludzi. Zwyczaj ten jest najczęściej przypisywany wszystkim prymitywnym wierzeniom. Istnieją chociażby przykłady z religii germańskiej, w której również składano ofiary...
U schyłku średniowiecza ogromny wpływ na obronne walory zamku królewskiego na Wawelu wywarł król Władysław Jagiełło. Mury, które kazał wznieść lub przebudować spełniały swoją funkcję aż do rozbiorów. Dopiero jednak po śmierci tego monarchy zostały...
Teza, że Łysiec, najwyższe wzniesienie w Górach Świętokrzyskich, był kiedyś miejscem przedchrześcijańskiego kultu religijnego, wryła się tak głęboko w świadomość współczesnych Polaków, że jej podważanie może wydać się kuriozalne. Jak jednak wyjaśnia...
Frankowie zmagali się z regularnymi najazdami wikingów już od końca VIII wieku. Wyprawa łupieżcza z 845 roku, dowodzona przez Ragnara Lodbroka, była jednak inna niż poprzednie. Wzięło w niej udział aż 120 okrętów, które wiozły kilka tysięcy...
Pod rządami Świętopełka I Wielkiego (844−894) państwo wielkomorawskie osiągnęło największy rozkwit terytorialny i polityczny, tworząc środkowoeuropejskie mocarstwo słowiańskie, obejmujące ziemie obecnych Czech, Słowacji, południowej Polski, a także...
Władysław Jagiełło nie był żadnym dzikusem czy prymitywem, jak twierdzili dawniej polscy historycy. Umiał czytać, otaczał się ludźmi kultury, znał też wiarę chrześcijańską. I miał wyrafinowany gust zupełnie obcy jego nowym poddanym. Dał mu wyraz na...
Żadne źródło z czasów starożytnych nie wymienia nazwy Słowian. Samo istnienie takiego ludu przed upadkiem cesarstwa rzymskiego jest tematem niekończących się dyskusji. Oto jeden z wątków debaty, o którym bardzo rzadko się wspomina. I który rzuca...
Na terenie 23 europejskich państw odnaleziono do tej pory około 170 mieczy, na których głowniach widnieje napis Vlfberht/Ulfberht. Najstarsze takie klingi pojawiły się w drugiej połowie VIII wieku. „Mieczy Ulfberht” używano następnie...
Ludzie chodzący w łachmanach i niewiele myślący o swoim wyglądzie, a może raczej miłośnicy modnych i wyrafinowanych szat? Na temat garderoby wikingów narosło wiele mitów. Oto co wiemy o tym, jak ubierali się mieszkańcy wczesnośredniowiecznej...
350 okrętów transportowych i 150 bojowych. Według źródeł z epoki tyle jednostek zdołał w 1184 roku zebrać książę pomorski Bogusław do ataku na wyspę Rugię, od niedawna kontrolowaną przez Danię. Spodziewał się, że potężna flotylla pozwoli mu z...
Bitwa pod Płowcami, stoczona 27 września 1331 roku, to jedno z najsłynniejszych wydarzeń naszej historii. Niedaleko kujawskiej wsi starły się wojska króla Władysława Łokietka i Krzyżacy dowodzeni przez wielkiego marszałku zakonu Dietrich von...
Na wapiennej skale nazywanej dzisiaj Wawelem pierwszy gród mógł powstać już w głębokiej starożytności, za sprawą kultury nazywanej łużycką. Swój stołeczny ośrodek mieli tu także Wiślanie. Dopiero jednak za sprawą dynastii Piastów, która zajęła...
W roku 1410, w najbardziej dramatycznych dniach wielkiej wojny między Polską i Litwą a zakonem krzyżackim pozycja królewskiej małżonki, Anny Cylejskiej, była więcej niż marna. Wyruszając pod Grunwald Władysław Jagiełło pozostawił ją na Wawelu jak...
Życie mieszkańców wczesnośredniowiecznej Skandynawii zdecydowanie nie należało to łatwych. Surowe warunki klimatyczne sprawiały, że byli zmuszeni mieszkać w ciemnych i zadymionych domach. Aura wpływała również bezpośrednio na to, co lądowało na ich...
Bitwa stoczona 14 lipca 982 roku pod Crotone (Krotoną) w południowej Italii miała przesądzić o przyszłości Półwyspu Apenińskiego. Zarówno cesarz Otton II, jak i emir Sycylii Abu al-Kasim dążyli do opanowania regionu. Starcie między nimi okazało się...
U schyłku lata 1364 roku na zaproszenie Kazimierza Wielkiego nad Wisłę przybyło imponujące grono monarchów. Tak zwany kongres krakowski był jednym z najwspanialszych spotkań na szczycie w dziejach średniowiecznej Polski. Wydarzenie przeszło do...
Jesienią 1170 roku król Danii Waldemar Wielki wyruszył ze swoją flotą przeciwko Pomorzanom. Ogromna armada wpłynęła przez Świnę na Zalew Szczeciński. Oddziały kawalerii zeszły na ląd, poczęły łupić okolicę, chwytać jeńców i zwozić skarby. Zdobycze...
Muzułmańska Hiszpania była najczystszym miejscem Europy we wczesnym średniowieczu. Inaczej niż w świecie chrześcijańskim, w islamie dbałość o higienę osobistą stanowiła ważny religijny nakaz. Trudno więc się dziwić, że pewien komentator z IX wieku...
Wnętrza spowite w półmroku. Minimalna liczba sprzętów domowych. Duszący dym oraz wszechobecny odór. Surowy klimat determinował to, jak wyglądały domy wikingów. Oto w jakich warunkach mieszkali wczesnośredniowieczni Skandynawowie.
W średniowieczu Niemcy nigdy nie były spójnym, jednolitym państwem, ale zbiorem względnie niezależnych prowincji, o rozbieżnych interesach. Bez dynastii Liudolfingów, nazywanej też dynastią ottońską, nie można by jednak mówić nawet o pozorach...
Na początku października 1407 roku Wawelem i Polską wstrząsnął ogromny skandal. W prywatnej komnacie królowej Anny Cylejskiej doszło do zapadnięcia się posadzki. Można by pomyśleć: rzecz zwyczajna w leciwej i dość zaniedbanej rezydencji. Monarcha...
Dla średniowiecznych krakowian prawdziwość legendy o smoku wawelskim nie była tematem dyskusji. Wierzono, że taka bestia faktycznie istniała i że w zamierzchłych czasach prześladowała króla Kraka oraz jego poddanych. Za najlepszy dowód uznawano samo...
W 1168 roku upadł ostatni bastion słowiańskiego pogaństwa – Arkona. Atak na wyspę Rugię przeprowadzili Duńczycy, wspierani przez Niemców i przez innych Słowian z Pomorza oraz Połabia. Po zwycięstwie dumny król Danii Waldemar Wielki odmówił...
W 859 roku na Morze Śródziemne wpłynęła potężna flota wikińskich okrętów. Miała liczyć aż 62 jednostki, zapełnione setkami wojowników. Łupieżcy z północy zostali odparci przez wojska muzułmańskie w Iberii i zmuszeni do odwrotu przez Franków nad...
W powszechnej świadomości wikingowie jawią się jako długowłosi, brodaci brutale, ociekający krwią swych ofiar i niewiele dbający o aparycję. Co jednak na temat wyglądu mieszkańców wczesnośredniowiecznej Skandynawii mówią relacje z epoki oraz...
Groby królewskie na Wawelu kojarzą się nierozerwalnie z podziemnymi kryptami, stanowiącymi dzisiaj jedną z głównych atrakcji katedry. Aż do schyłku średniowiecza zwłoki monarchów i ich małżonek składano jednak nie w ukrytych pomieszczeniach, lecz...
Epoka wikingów dobiegła końca na początku XI stulecia. Skandynawscy rabusie przestali plądrować wybrzeża Europy i Wysp Brytyjskich, ale sam proceder, któremu oddawali się przez poprzednie wieki, wcale nie zniknął. Mało kto zdaje sobie dzisiaj sprawę...
