W latach niemieckiej okupacji żarty z wroga były na porządku dziennym. I chociaż za ich opowiadanie groziła śmierć, to wymyślano ich tysiące. Pojawiały się na łamach konspiracyjnej prasy, były powtarzane w zaciszu domów, a nawet na ulicach. Oto...
Iwan Majski zajmował stołek sowieckiego ambasadora w Wielkiej Brytanii przez przeszło dekadę. Brał udział w kluczowych negocjacjach i przekazywał decyzje oraz warunki Stalina zachodnim aliantom. Polakom jego postać kojarzy się jednak z konkretnym...
„Upadek Warszawy, centrum polskiego życia narodowego, która przykładem swym prowadziła Kraj przez pięć lat niewoli, nie mógł pozostać bez głębokiego wpływu na resztę społeczeństwa” – pisał ostatni dowódca Armii Krajowej, Leopold Okulicki. Miał rację...
Był sanitariuszem, wyszkolonym by ratować ludzi. Tego dnia asystował przy porodzie. Do matki powiedział: „Patrz, jakiego masz ślicznego chłopaka”. A potem pojechał go zabić.
Wilczy Szaniec nie został zbudowany jako stała kwatera wodza. Adolf Hitler miał spędzić tu kilka tygodni, objechać podbite terytoria Związku Sowieckiego, a następnie triumfalnie powrócić do Berlina. Szybkie, oczekiwane zwycięstwo nad Stalinem jednak...
Elżbieta Zahorska była prekursorką małego sabotażu w okupowanej Warszawie. Za zrywanie niemieckich plakatów propagandowych zapłaciła najwyższą cenę. Dzisiaj mało kto o niej pamięta. Nawet data jej śmierci budzi wątpliwości.
Zamknięty w bunkrze pod Kancelarią Rzeszy Adolf Hitler niemal do samego końca łudził się, że III Rzesza może jeszcze wygrać II wojnę światową. Dowodzi tego jego ostatni rozkaz wojenny, który wydał swoim wojskom 25 kwietnia 1945 roku. Pokazuje on...
4 czerwca 1942 roku w praskim szpitalu zmarł protektor Czech i Moraw Obergruppenführer Reinhard Heydrich. Przyczyną śmierci było zakażenie, które wdało się w rany, jakie nazistowski dygnitarz odniósł kilka dni wcześniej w dokonanym na niego zamachu...
Selekcje do gazu były upiorną codziennością osadzonych w Auschwitz-Birkenau. Od decyzji esesmanów nie było żadnego odwołania. Czasami jednak osadzeni próbowali uniknąć czekającego ich losu. Taką historię opisała w swojej relacji była więźniarka...
Jego zajęcie nie zapewniało rozgłosu. Nie ma jednak wątpliwości, że Adolfo Kaminsky należał do najlepszych specjalistów w swoim fachu. Fałszowaniem dokumentów zajmował się przez niemal trzy dekady. Wykonywał perfekcyjne podróbki druków z...
20 maja 1940 roku, zaledwie 10 dni po rozpoczęciu niemieckiej inwazji na Francję, wojna zdawała się rozstrzygnięta. „Powiodło się największe okrążenie w dziejach ludzkości” – pisał z ekscytacją Joseph Goebbels. Wtedy jednak Adolf Hitler popełnił...
Martin Bormann był jednym z najbliższych współpracowników Adolfa Hitlera. Wódz Trzeciej Rzeszy twierdził, że potrzebuje go „żeby wygrać tę wojnę”. Jego pozycja sprawiała, że budził strach nawet wśród najwyższych nazistowskich dygnitarzy. Po wojnie...
Egzekucja wykonana 7 marca 1941 roku przez żołnierzy Związku Walki Zbrojnej na Igo Symie była prawdziwym szokiem dla Niemców. Polacy ośmielili się podnieść rękę na ich protegowanego. Gubernator dystryktu warszawskiego Ludwig Fischer krwawo zemścił...
W maju 1942 roku Reinhard Heydrich, protektor Czech i Moraw, nazywany katem Hitlera, padł ofiarą zamachu. By pomścić życie „płowej bestii” i zniechęcić okupowanych Czechów do aktów nieposłuszeństwa, Niemcy w odwecie wymordowali blisko...
„Wczorajsze wątpliwości były w pełni uzasadnione. Dziś wczesnym rankiem Niemcy bez żadnego ostrzeżenia zaatakowały Polskę i rozpoczęły bombardowanie polskich miast” – pisał na kartach prywatnego dziennika ambasador ZSRR w Wielkiej Brytanii. Zapiski...
Josef Mengele został zapamiętany jako jeden z największych zbrodniarzy w historii. Jego pseudonaukowe eksperymenty prowadzone na więźniach Auschwitz-Birkenau do dzisiaj mrożą krew w żyłach. Co jednak pozbawiony sumienia lekarz robił zanim trafił do...
Większą część kampanii wrześniowej 1939 roku Hitler spędził w pociągu specjalnym służącym mu za mobilną Kwaterę Główną Führera. W jaki sposób podróżował? Kto mu towarzyszył? I jak bardzo mieszał się do przebiegu walk na froncie?
SS-Hauptscharführer Martin Sommer był zaufanym człowiekiem komendanta KL Buchenwald Karla Ottona Kocha. Jako jeden z największych sadystów wśród strażników niemieckich obozów koncentracyjnych zyskał sobie miano „Kata z Buchenwaldu”. Jego zbrodnie...
Na przełomie 1938 i 1939 roku polskie władze odrzuciły propozycje sojuszu z III Rzeszą oraz odmówiły niemieckim żądaniom terytorialnym. Czy mogły podjąć inną decyzję? W jakiej sytuacji znalazłaby się Polska w razie zawarcia paktu Ribbentrop-Beck?
Wiosną 1942 roku niemieckie władze wojskowe na okupowanym obszarze Francji wydały rozkaz numer 8. Zgodnie z nim wszyscy Żydzi mieli zacząć nosić żółte gwiazdy z napisem „Juif”. Na południu kraju, w oficjalnie niezależnej strefie, podlegającej...
Począwszy od lata 1942 roku w KL Ravensbrück Niemcy prowadzili nieludzkie eksperymenty medyczne na więźniarkach. Spośród blisko 100 nieszczęśniczek, które nazywano Królikami, przytłaczającą większość stanowiły Polki. W lutym 1945 roku obozowe...
Oprawcy z oddziału SS-Oberführera Oskara Dirlewangera dopuścili się w trakcie powstania warszawskiego potwornych zbrodni. Pospolici kryminaliści wchodzący w skład jednostki Waffen-SS odpowiadali między innymi za rzeź dziesiątek tysięcy mieszkańców...
„Całej tej idiotycznej sprawie trzeba natychmiast ukręcić łeb” – miał stwierdzić Winston Churchill w odpowiedzi na polskie wezwania, by zbadano zbrodnię katyńską. Właśnie wydane pamiętniki ambasadora ZSRR w Londynie, Iwana Majskiego, potwierdzają...
Przywódca III Rzeszy, był przekonany, że czas działa na jego niekorzyść. Uderzenie przeciwko Francuzom chciał przeprowadzić natychmiast po tym, jak ustały walki w Polsce. Termin inwazji wzbudził taki popłoch wśród dowództwa Wehrmachtu, że wprost...
„A teraz pokażę ci jeszcze coś. Zanim zobaczysz, muszę ci wyjaśnić, że wszystkie gnojowe robaki umierają. Ja jestem humanitarna, zamiast zastrzyku, jaki im się należy, umierają po ludzku” – tak brzmiały przerażające słowa Carmen Mory, kapo z KL...
„Brak jakiegokolwiek poczucia winy czy choćby żalu” – pisał zszokowany amerykański dziennikarz po wizycie w Berlinie w 1945 roku. Niemcy tak uparcie powtarzali „my o niczym nie wiedzieliśmy”, jakby były to słowa nowego narodowego...
Po latach cierpień i rezygnacji przyszła zmiana. Wiadomo było, że Trzecia Rzesza zaczyna przegrywać i dni dominacji Niemców są już policzone. Więźniowie niemieckich obozów koncentracyjnych spoglądali jednak w przyszłość raczej z lękiem niż z...
Mimo upływu lat kwestia „wyzwalania” ziem obecnej Polski przez Związek Radziecki nadal jest źródłem międzynarodowych sporów i to do tego stopnia, że cenzurze poddaje się nawet sztukę pokazującą niewygodną dla Rosjan wersję wydarzeń.
Generalny gubernator Hans Frank chwalił się, że na okupowanych ziemiach polskich jest prowadzona „rozsądna, ludzka, europejska polityka narodowościowa”. Na dłuższą metę miała ona sprawić, że Polska stanie się „krajem tak samo...
„Idziemy na śmierć dumne i spokojne, giniemy za Ojczyznę i jej wolność. Polska nam tego nie zapomni” – pisała na chwilę przed śmiercią Halina Krzemińska. Była jedną z tysięcy Polek rozstrzelanych przez Niemców w KL Ravensbrück. Mimo że naziści...
