100 lat temu o potencjale gospodarczym kraju w przeważającym stopniu decydowały posiadane zasoby naturalne. Od momentu przyłączenia Górnego Śląska sytuacja II Rzeczpospolitej prezentowała się pod tym względem dość korzystnie.
W przedwojennej Polsce dwukrotnie podejmowano tytaniczną pracę, konieczną dla zewidencjonowania ludności kraju. Spisy miały oczywiste mankamenty, ale stanowią najcenniejsze źródło wiedzy o mieszkańcach II Rzeczpospolitej.
Umrzeć z głodu, czy wyzbyć się wszelkich granic? Taki wybór żadnym wyborem nie jest. Człowiek postawiony w sytuacji skrajnej zje wszystko, byle utrzymać się przy życiu. Co konkretnie?
Prohibicja w przedwojennej Polsce. Nigdy w dziejach kraju nie obowiązywały tak restrykcyjne przepisy
Prohibicja to nie tylko Ameryka lat 20., Arnold Rothstein i Al Capone. Pomysł zakazu sprzedaży alkoholu dotarł także nad Wisłę. Mało kto pamięta, że polskim zwolennikom abstynencji brakło zaledwie paru głosów do wprowadzenia całkowitej prohibicji...
Życiorys Bolesława Leśmiana to nie tylko wybitnie literackie osiągnięcia, ale też bulwersujące szczegóły ze sfery prywatnej. Zagłębiając się w biografię autora Sadu rozstajnego można odkryć fakty tak niesmaczne, jak całowanie zwłok mężczyzny przez...
Natychmiast po przejęciu władzy w Niemczech Adolf Hitler rozpętał nagonkę na obywateli własnego państwa. Pierwsze ataki spadły na komunistów. To ich kanclerz uznał winnymi wywołania pożaru Reichstagu w lutym 1933 roku.
Od listopada 1918 roku Józef Piłsudski był kluczową postacią na scenie politycznej odrodzonej Polski. Powszechnie sądzono, że Naczelnik Państwa dąży do dyktatorskiej władzy; spodziewano się też, że po wejściu w życie konstytucji zostanie on...
Hilary Koprowski był jednym z najwybitniejszych polskich uczonych swej epoki. Lekarz, wirusolog, immunolog i wielki eksperymentator. To właśnie on opracował pierwszą skuteczną szczepionkę przeciwko wirusowi polio wywołującemu chorobę Heinego-Medina...
Gdyby nie tragiczny w skutkach wypadek, Frida Kahlo być może nigdy nie zaczęłaby malować. Z czasem czynność ta stała się dla niej motywacją do życia, ale nieznośny ból i wspomnienie o przerażającym zdarzeniu, pozostały z nią już na zawsze.
Nowoczesność stopniowo docierała do II Rzeczpospolitej, ale nie wychodziła poza przedmieścia. A często nawet tam próżno było jej szukać. O zacofaniu kraju i trudnych warunkach życia wyjątkowo czytelnie świadczą postępy elektryfikacji Polski. Czy też...
Wielu polskich Żydów Europę traktowało tylko jako przestanek w drodze do Ziemi Obiecanej. Do Palestyny gnała ich nieznana tęsknota, a zderzenie z antysemityzmem tylko przyspieszało ich wyjazdy. Jak wyglądała ich droga do Izraela?
Intelekt, elektryzujące spojrzenie, tajemniczość – Helena Diakonova miała w sobie wszystko, co pozwala przyciągnąć mężczyzn. Jako Gala Dali, żona jednego z najbardziej ekscentrycznych malarzy w historii, stała się siłą napędową jego sztuki. W pełni...
„Historia światowego przemysłu naftowego zaczęła się w Galicji” – przypomina Tomasz Stańczyk na kartach książki Ostatnie lata polskich Kresów. We wschodniej Małopolsce to nie węgiel, ale ropa była czarnym złotem. I pozwalała zbijać bajeczne fortuny.
Noc z 29 na 30 czerwca 1934 roku spłynęła w hitlerowskich Niemczech krwią. Zamordowano wtedy od ponad 80 do 100 osób, głównie członków nazistowskich bojówek, Sturmabteilung (SA). Już 3 lipca uznano, że nie była to masowa zbrodnia, lecz legalny akt...
Ile w przedwojennej Polsce kosztowała żywność? Jaką część domowego budżetu pochłaniały wydatki na wynajem mieszkania, odzież, oświetlenie i opał? Czy przeciętnego robotnika było stać na wyjście do modnego lokalu oraz jak horrendalnie droga była...
Po przejęciu władzy w wyniku zamachu stanu z maja 1926 roku Józef Piłsudski zachował w Polsce pozory demokracji. Nadal funkcjonowały partie opozycyjne, a ich członkowie nie podlegali masowym represjom. Wszystko zmieniło się w 1930 roku, kiedy...
Z perspektywy wielkiej historii Jerzy Łubieński to postać nieistniejąca. W encyklopediach nie ma poświęconych mu haseł, w publikacjach na temat epoki praktycznie nie występuje. I to mimo, że należał do najbogatszych warszawiaków dwudziestolecia...
Studia nad budową polskich umocnień obronnych na Kresach rozpoczęto w 1928 roku, kiedy powstał Generalny Inspektorat Sił Zbrojnych i ruszyły prace nad Planem Operacyjnym „Wschód”. Przyjęto wówczas założenie, że największym zagrożeniem dla...
Urodzony we Włoszech Amedeo Modigliani, żył i tworzył we Francji. W parze z niebywałym talentem szły chorowitość i alkoholizm. Od nałogu nie były w stanie odciągnąć go ani muza Jeanne Hébuterne, ani narodziny córki. Dzisiaj za jego obrazy trzeba...
„Żądamy kolonii dla Polski” – krzyczały plakaty. Organizacja wzywająca do zajęcia części Afryki skupiała milion członków. A jeden z faktycznie realizowanych projektów miał nawet pozwolić na… zrekrutowanie 100 000 afrykańskich...
Republika Weimarska była jednym z najciężej dotkniętych przez wielki kryzys państw na świecie. Dochodząc do władzy Adolf Hitler obiecywał, że pod jego rządami przeciętnym Niemcom będzie żyło się dużo lepiej. Czy faktycznie tak było? Ile zarabiali...
Ostatnie miesiące życia Józefa Piłsudskiego upłynęły pod znakiem wyniszczającej jego ciało śmiertelnej choroby. Początkowo lekarze nie byli w stanie ustalić, co dokładnie dolegało Marszałkowi. Gdy wreszcie sprowadzony z Wiednia profesor Wenckenbach...
Od czasów księcia Witolda Kiejstutowicza aż po lata międzywojnia zamieszkiwali zwłaszcza na Wileńszczyźnie. Byli ludem nielicznym, posiadającym unikalną religię, własny język i kulturę. Dzisiaj jest ich w Polsce mniej niż czterystu.
Na początku 1930 roku, gdy w Polsce dopiero zaczynano obawiać się zapaści gospodarczej, Główny Urząd Statystyczny podał, że stopa bezrobocia wynosi zaledwie 6,8%. Później nie wyrażano jej już w odsetkach, ale władze wciąż utrzymywały, że sytuacja...
Przedwojenne bulwarówki co kilka miesięcy donosiły na pierwszych stronach o „strasznych”, „wielkich” czy „tragicznych” katastrofach pociągów Polskich Kolei Państwowych. O tych mniejszych, gdzie nikt nie ginął, zwykle wspominano tylko mimochodem pod...
Władza nad Rosją nie wystarczała do zaspokojenia ambicji Lenina. Strategicznym celem bolszewików było zaprowadzenie komunizmu w Europie, a następnie wzniecenie „światowego pożaru”. Czerwoni wierzyli, że wystarczy „podać dłoń” proletariatowi na...
Tuż przed wybuchem II wojny światowej w Polsce było niespełna 800 szkół średnich. Setki tysięcy dzieci nie chodziło do szkół i nawet sanacyjni politycy zwracali uwagę na plagę wtórnego analfabetyzmu. Taka była smutna prawda o stanie polskiej...
Hrabia Tadeusz Łubieński – ziemianin z Zassowa na obecnym Podkarpaciu żyjący na przełomie XIX i XX wieku – był dobrym gospodarzem, chwalonym za innowacyjne podejście do rolnictwa. Był też domorosłym publicystą. W 1919 roku, wobec groźby...
W pierwszych latach po odzyskaniu przez Polskę niepodległości samochody nad Wisłą były prawdziwą rzadkością. Jeszcze w 1924 roku po drogach, a raczej bezdrożach poruszało się ich zaledwie 8401. Nie brakowało jednak ludzi pragnących wprowadzić kraj w...
Najbardziej dziki i zacofany obszar przedwojennej Polski. Niewiele się tam zmieniło od średniowiecza
Domy, które porównywano z prasłowiańskimi chatami. Tubylcy, którzy podobno przez całe życie nie widzieli księdza. Ludzie z bagien, rozbiegający się po dzikich ostępach, na wieść o przybyciu urzędników państwowych. Polesie było krainą żywcem wyjętą z...
