To był moment zwrotny w toczonej od stycznia 1919 roku przez Irlandzką Armię Republikańska walce o niepodległość Zielonej Wyspy. 21 listopada 1920 roku Brytyjczycy otworzyli ogień do tysięcy bezbronnych ludzi zgromadzonych na stadionie w Dublinie...
Warszawa 1921 roku nie była miejscem do życia. Nie dało się tu mieszkać, ale co najwyżej – pomieszkiwać. Zawsze kątem u kogoś, w ciasnym, dusznym i ciemnym pokoju. Z gromadą obcych ludzi, zażarcie walczących o te same pięć metrów przestrzeni...
Zbrojne walki o granice Polski podjęto jeszcze zanim zakończyła się pierwsza wojna światowa, zanim Piłsudski został zwolniony z twierdzy w Magdeburgu, a w Warszawie ukonstytuował się pierwszy niepodległy rząd. 1 listopada 1918 roku członkowie...
Mieszcząca się przy ulicy Wierzbowej 9 „Oaza” w latach 20. XX wieku była najmodniejszym lokalem Warszawy. Bywali tam artyści, politycy oraz przedstawiciele wielkiego biznesu. Ekskluzywna restauracja i dancing zachwycała swoim wystrojem.
Lawinowy wzrost cen nie był zjawiskiem unikalnym dla Rzeczpospolitej. Inflacja w największym stopniu uderzyła w Niemcy. Nad Wisłą też jednak stanowiła jedno z czołowych wyzwań epoki.
Nie brakuje głosów, że to, w jaki sposób rozlokowano polskie oddziały przed kampanią wrześniową 1939 roku wykluczało skuteczną obronę i umożliwiło Niemcom szybkie przełamanie naszych linii. Czy istniała dobra alternatywa dla planu operacyjnego...
Na kartach książki Seryjni mordercy II RP opisałem ze szczegółami sprawy czterech zwyrodniałych zbrodniarzy, których czyny zawładnęły wyobraźnią dawnych Polaków. Nie znaczy to jednak, że w II RP było tylko tylu seryjnych zabójców. Rzeczywista liczba...
Po tym, jak pierwsza wojna światowa szerzej otworzyła kobietom drzwi do kariery zawodowej, spadła na nie fala krytyki. Panie oskarżano, że podejmują pracę kosztem zaniedbania męża i dzieci. Rzucano na nie gromy, chociaż w niższych warstwach...
Nie było żadnych nazistów. To nie naziści wywołali wojnę, tylko Niemcy. Mówienie i pisanie o nazistach to przejaw przesadnej poprawności politycznej. Z takimi tezami można się często spotkać czytając komentarze pod tekstami historycznymi w...
Już w 1919 roku Sejm podjął decyzję, w myśl której polską walutą miał się stać „złoty”. Długo nawet nie próbowano wdrażać jej w życie. Aż do 1924 roku Polacy płacili walutą ustanowioną przez niemieckie władze okupacyjne w okresie I wojny światowej...
Nie chcielibyście spotkać ich po zmroku w ciemnej alejce. Tych dziesięć kobiet siało postrach w przedwojennej Polsce. Jednocześnie większość z nich stała się też… rozchwytywanymi przez media gwiazdami. Celebrytkami na miarę swoich czasów.
W III Rzeczpospolitej uzdrowisk jest zaledwie kilkadziesiąt. Przed wybuchem drugiej wojny światowej określano tak aż 240 miejscowości. Niektóre zastępowały Polakom francuską Riwierę, ściągając gwiazdy i osobistości; inne kusiły mniej zamożnych...
Trudno zrozumieć sytuację dawnych Polaków, ich bolączki i możliwości, jeśli nie zna się wartości pieniędzy, którymi dysponowali. Przeliczenie przedwojennych złotówek na obecne nie jest jednak oczywistą sprawą.
Na mocy traktatu wersalskiego Polska otrzymała dostęp do Bałtyku, ale nie dostała żadnego portu z prawdziwego zdarzenia. Okno Rzeczpospolitej na świat trzeba było dopiero stworzyć. Miała się nim stać dotąd zupełnie niepozorna Gdynia.
Nad miastem nie zawisło widmo strachu. Nie szerzyła się panika, mieszkańcy nie barykadowali drzwi domów, kobiety nie unikały samotnych przechadzek ulicami. Opinia publiczna nie była rozgorączkowana… bo też nie miała pojęcia, że powinna być.
Za co w przedwojennej Polsce można było stracić prawo jazdy? Na stałe tylko z tych czterech przyczyn
Punkty karne, nadmierna prędkość czy jazda pod wpływem alkoholu. Obecnie między innymi za to grozi utrata prawa jazdy. Czy przedwojenne przepisy były równie restrykcyjne? Z jakich przyczyn nieliczni automobiliści mogli zostać pozbawieni uprawnień do...
„Kto nie ryzykuje, w Rawiczu nie siedzi” — brzmiało stare wielkopolskie przysłowie. Zakład karny w Rawiczu należał do największych i najbardziej znanych w Polsce. Zdaniem władz był też najnowocześniejszy i zapewniał więźniom wprost sielankowe...
Na stopie pokojowej przedwojenne Wojsko Polskie, z liczbą około 280 000 żołnierzy, było trzecią siłą militarną w Europie. Przynajmniej – trzecią liczebnie. Ile to kosztowało?
Udowodniono już ponad wszelką wątpliwość, że broń cząsteczkowa Nikoli Tesli nigdy nie powstała i nie mogła powstać. Także jego wizje bezprzewodowego przesyłu energii na olbrzymie dystanse były nie do zrealizowania. Sławny wynalazca miał też jednak…...
Jedyna kobieta w przedwojennej Polsce, na której wykonano wyrok śmierci. Tak wyglądała jej egzekucja
O godzinie 6:35 w dniu 7 kwietnia 1922 roku rozegrał się akt finałowy historii pierwszych seryjnych zabójców II Rzeczypospolitej. Szczepan Paśnik zabił w okolicach Warszawy przynajmniej siedem kobiet. Żona Józefa bez zająknięcia asystowała mu w...
Marynarka wojenna w przededniu II wojny światowej była najnowocześniejszym rodzajem polskich sił zbrojnych. Jej modernizacja w latach 30. XX wieku pochłonęła dziesiątki milionów złotych. W starciu z Niemcami we wrześniu 1939 roku nie odegrała jednak...
Przed odzyskaniem niepodległości dostęp polskich kobiet do edukacji był bardzo utrudniony. W wolnej Polsce – w warunkach formalnego równouprawnienia – też nie udało się zwalczyć głęboko zakorzenionej dyskryminacji.
Nawet sędziowie wiedzieli, że ich wyroki to tylko podpucha; fikcja, która nie doczeka się realizacji. Jeszcze lepiej zdawali sobie z tego sprawę kryminaliści. Najgorsi mordercy i najwięksi zwyrodnialcy mieli świadomość, że nigdy nie odsiedzą...
Nie było pełnego zwrotów akcji pościgu, morza wątpliwości ani trzymającej w napięciu gry w kotka i myszkę między przebiegłym zbrodniarzem a najsprawniejszymi z detektywów. Co więc było? Tylko zamknięta stodoła, z której dobiegało głośne chrapanie. I...
Bolszewicka okupacja położonego niespełna 100 kilometrów na północ od Warszawy Ciechanowa trwała tylko 10 dni. To wystarczyło, by krasnoarmiejcy pokazali, na co ich stać. I co działoby się w całej Polsce, gdyby losy wojny potoczyły się inaczej.
Drogi usiane ograniczeniami prędkości, restrykcje, które przyprawiają kierowców o szewską pasję i fotoradary ustawiane nie tam gdzie jest niebezpiecznie, ale gdzie najprościej złapać kogoś, kto przekroczył limit. Czy dawniej też tak było? Czy...
Grozili bronią, okładali pięściami, wieszali za ręce pod sufitem. Torturowanie podejrzanych przez policję było w przedwojennej Polsce standardem. Panowało przekonanie, że tylko w ten sposób da się szybko i skutecznie wyciągnąć przyznanie do winy.
Poza „zwyczajnymi” sądami w przedwojennej Polsce działały też sądy doraźne. Proces trwał w nich kilka godzin, nie było potrzeba aktu oskarżenia, a w zdecydowanej większości przypadków jedynym wyrokiem była śmierć. Wyrok wykonywano natychmiast, bez...
Stoczona 31 sierpnia 1920 roku bitwa pod Komarowem nazywana jest ostatnią wielką batalią kawaleryjską XX wieku. Chociaż owiana złą sławą 1 Armia Konna Siemiona Budionnego miała tego dnia przewagę, to ostateczne zwycięstwo odniosła polska jazda. Wróg...
Uratowała tysiące dzieci przed wywózką do Auschwitz. Historia zupełnie zapomniała o jej bohaterstwie
Geertruuida Wijsmuller-Meijer ocaliła od Holokaustu i wywózki do Auschwitz ogromną rzeszę maluchów, a mimo to w wielkiej historii zabrakło dla niej miejsca. Kim była „ciocia Trusia”, jedna z głównych organizatorek Kindertransportów?
