Ślub francuskiej arystokratki Marii Gonzagi z królem Polski Władysławem IV miał być wydarzeniem sezonu. Monarcha nie pofatygował się wprawdzie nad Sekwanę, ale w drugiej połowie 1645 roku do Paryża wysłano jego reprezentanta, by jako pośrednik wziął...
W 1518 roku Bona Sforza przybyła do Polski ze wspaniałym orszakiem i okazałą wyprawą ślubną, jednak wszystkie te pozory luksusu skrywały niewygodną prawdę. Dziedziczka Sforzów i księżniczka Bari w południowej Italii nie była żadną bogaczką. Już...
„Niedługi czas, jaki tam spędziłem, przedstawił mi żywiej niż wszystko, co widziałem dotąd, straszny obraz władzy kardynała” – wspomniał Franciszek książę de Marcillac, jeden z więźniów najpotężniejszego człowieka XVII-wiecznej Francji. Akurat on...
Strzelanina, do jakiej doszło 20 kwietnia 1999 roku w Columbine była szokiem dla Ameryki. Media bez końca usiłowały dociec, dlaczego dwóch nastolatków z liceum w stanie Colorado urządziło rzeź swoich rówieśników. Przedstawiano hipotezy zmyślone...
Przedwojenna Polska borykała się z koszmarną skalą śmiertelności niemowląt. Nie znaczy to jednak, że zagrożenie dla wszystkich noworodków było równe. Szanse przetrwania kształtowały się zależnie od tego, kim byli rodzice dziecka. Zwłaszcza w jednej...
8 kwietnia 1408 roku wydawało się, że historia zatoczyła koło. Druga żona Władysława Jagiełły, Anna Cylejska, rodziła dziecko w komnatach Wawelu. Tak samo jak dziewięć lat wcześniej, gdy chyba w tej samej sali, a może nawet na tym samym łożu...
Pobożny, cnotliwy, świetnie wykształcony i obdarzony mądrością, znający wiele języków, a do tego rycerski i zahartowany przez przeciwności losu. Tak w 1669 roku na polu elekcyjnym zachwalano 29-letniego Michała Korybuta Wiśniowieckiego. Kandydatowi...
Dostępne liczby mogą sugerować, że na polskich wsiach w XVI wieku i później tekst pisany był czymś nieznanym, obcym, może wręcz magicznym, jak w pierwszych dekadach po chrystianizacji. Nie jest to jednak wniosek słuszny. W rzeczywistości pismo...
Dzisiaj trudno sobie wyobrazić, aby ktokolwiek inny niż Daniel Olbrychski mógł zagrać Kmicica w stworzonej przez Jerzego Hoffmana filmowej adaptacji Potopu. Kiedy jednak reżyser ogłosił, że to właśnie on wcieli się w rolę chorążego orszańskiego...
Na wielu mapach państw krzyżowców w Ziemi Świętej można odnaleźć niewielką, zaskakującą plamę: państwo Asasynów. Czym było? Czy naprawdę tak je nazywano? I ile prawdy jest w opowieściach o jego władcach i tajnych wojownikach?
Lekarze z tej epoki nie mieli żadnych wątpliwości, że mycie całego ciała jest bardzo szkodliwe dla zdrowia. Kategorycznie przestrzegali swoich pacjentów przed zażywaniem kąpieli. Nie chodzi wcale o niesłusznie demonizowane średniowiecze, ale okres...
W czasach współczesnych poród jest doświadczeniem względnie bezpiecznym dla matki i dziecka. Dawniej jednak do narodzin szykowano się niemal tak samo, jak do pogrzebu. Sytuacja zaczęła się zmieniać dopiero od XIX wieku. Tak przynajmniej było na...
Już od średniowiecza w europejskich kręgach władzy powszechnie zawierano małżeństwa per procura, przez pośrednika. Kościelne kanony nie wymagały, by zarówno kawaler, jak i panna młoda byli obecni na własnym ślubie. Jednego z narzeczonych mógł...
Pisząc o przyczynach francuskiej klęski poniesionej podczas wojny z Niemcami w 1940 roku wymienia się często nietrafioną inwestycję, jaką rzekomo była budowa umocnień zwanych linią Maginota. Krytycy tego projektu podkreślają, że ogromne środki...
Gdyby ktoś poprosił Tadeusza Boya-Żeleńskiego o wybranie dwóch słów najlepiej opisujących seksualność XIX stulecia, raczej nie wahałby się z odpowiedzią. Narzeczeństwo i burdel. Ewentualnie jeszcze trzecie: strach.
22 września 1944 roku dowództwo Armii Krajowej poważnie rozważało ogłoszenie ogólnej kapitulacji. Losy powstania od dawna były przesądzone. Na Solcu wciąż broniła się jednak załoga ostatniego przyczółka. Według Adama Borkiewicza jej bój był...
Przełom lat 80. i 90. XIV wieku należał do najtrudniejszych okresów w życiu Władysława Jagiełły. Królewski kuzyn Witold Kiejstutowicz ogłosił bunt. Rozgorzał poważny kryzys w relacjach z władcą Mazowsza, a dawny namiestnik królestwa Władysław...
W wieku XVI handel zbożem przynosił szlachcicom krociowe zyski. W wieku XVII, w obliczu zapaści gospodarczej i załamania klimatu, panowie zaczęli szukać nowych sposobów napychania kabzy. Wielu przerzuciło się na produkcję wódki, którą następnie...
Piękna i inteligentna dwórka królowej, Maria Kazimiera d’Arquien, wpadła w oko Janowi Sobieskiemu w roku 1655, gdy miała zaledwie 14 lat. Przyszły król twierdził, że już wtedy pragnął uczynić z niej swoją żonę. Pannę wydano jednak za… jego sąsiada...
Henryk książę Walii miał wszelkie zadatki na dobrego władcę. Pierworodny syn króla Anglii i Szkocji Jakuba I Stuarta nigdy jednak nie zasiadł na tronie. Zmarł 6 listopada 1612 roku po wielodniowych męczarniach. Lekarze próbujący ratować jego życie...
Strzelaniny w amerykańskich szkołach zdarzały się niemal od zawsze. W czasach przednowoczesnych, gdy ochrona prawna była więcej niż teoretyczna, a koloniści często musieli osobiście stawać w obronie domów ze strzelbami w dłoniach, trudno było...
Auschwitz, otwarte w czerwcu 1940 roku, było początkowo obozem koncentracyjnym przeznaczonym głównie dla Polaków. Po kilkunastu miesiącach Niemcy przekształcili jednak kompleks w największą fabrykę śmierci w historii. Ilu nieszczęśników tam straciło...
Latem 1655 roku szwedzkie wojsko uderzyło na Rzeczpospolitą. Jednocześnie trwała już inwazja Rosjan na Wielkie Księstwo Litewskie. Niespełna dwa miesiące „potopu” wystarczyły, by zmieść z tronu Jana Kazimierza Wazę. Król, królowa, część...
3 maja 1945 roku doszło do jednej z najtragiczniejszych pomyłek II wojny światowej. Tego dnia samoloty RAF-u zaatakowały niemieckie statki cumujące na redzie portu w Kilonii. Brytyjczycy nie mieli pojęcia, że na pokładzie SS „Cap Arcona” i SS...
Barbara Radziwiłłówna nie budziła w Polsce sympatii. I nie chodzi nawet o wielką kampanię nienawiści, jaka wybuchła w roku 1548, na wieść o potajemnym ślubie króla Zygmunta Augusta z litewską wdówką. Także gdy burza minęła, a nowa władczyni...
Informacje źródłowe zmuszają do zadania bardzo niewygodnych pytań na temat działalności ostatniej żyjącej córki Kazimierza Wielkiego. Czy podczas wielkiej wojny z zakonem krzyżackim królewna działała jako agent Malborka nad Wisłą?
W marcu 1648 roku król Władysław IV – ciężko schorowany i zdruzgotany niedawną śmiercią jedynego syna – odwiedził Wilno. Nie zabawił w litewskiej stolicy długo. Nim zdążył wypocząć po podróży, doszły go wieści o wybuchu powstania kozackiego...
Skłócona z synem Bona Sforza nie tyle wyjechała z Polski, co z niej uciekła. Zygmunt August, przekonany, że matka zabiła mu dwie żony, groził najsurowszymi karami każdemu, kto pomoże starej królowej opuścić Mazowsze. Wreszcie się jednak ugiął. 1...
Niespotykana wcześniej skala szwedzkich grabieży, jaka dotknęła Wielkopolskę jesienią 1655 roku, sprawiła, że na okupowanych przez Skandynawów terenach szybko pojawiła się polska partyzantka. Impulsem do rozpoczęcia walki z najeźdźcą była brawurowa...
Księżna Nevers i Rethel z rodu Gonzagów, wydana za mąż za polskiego króla Władysława IV Wazę, do 1646 roku we wszystkich dokumentach i pismach występuje jako Maria. W kontrakcie małżeńskim niespodziewanie przedstawiano ją jednak inaczej: jako...
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.