Najtęższe umysły antyku i średniowiecza nie były w stanie dociec skąd właściwie biorą się dzieci. Nic więc dziwnego, że nikt też nie umiał przekonująco powiedzieć, co jest przyczyną problemów z płodnością. Uczeni mieli swoje pomysły, ale żaden nie...
1 maja 1417 roku król Władysław Jagiełło wyjawił najbliższym współpracownikom, że nazajutrz zamierza ożenić się z własną siostrą chrzestną – trzykrotną wdową bez dynastycznego rodowodu Elżbietą z Pilczy (Granowską). Zignorował wszelkie protesty i...
Debata nad pochodzeniem Jagiellonów trwa od stuleci i nic nie wskazuje na to, by miała dobiec końca. Czy posunięty w latach Władysław Jagiełło rzeczywiście spłodził Kazimierza Jagiellończyka czy może raczej – jak insynuowano już za życia monarchy –...
Ofensywne uzbrojenie wikingów składało się z czterech głównych elementów. W walce skandynawscy wojownicy najchętniej sięgali po miecze. Ale przecież nie tylko. Co jeszcze znajdowało się w ich rynsztunku?
Wacław II zapisał się w polskiej pamięci jako najbardziej obcy spośród wszystkich władców panujących w średniowieczu nad Wisłą. Był jednocześnie – i przede wszystkim – królem Czech, co zaowocowało pierwszą w dojrzałym średniowieczu unią personalną...
Królowa Elżbieta z Pilczy z wielu powodów nie podobała się polskich panom. Nie miała dynastycznego pochodzenia, była zbyt posunięta w latach, by rodzić dzieci, a Władysław Jagiełło ożenił się z nią w tajemnicy i bez konsultacji z elitami. Przede...
O Mieszku I mówi się tradycyjnie, że był „pierwszym historycznym władcą Polski”. Za życia nikt go tak jednak nie określał. Mieszko był w oczach sobie współczesnych królem Północy, księciem Wandalów czy władcą „Licicavików” (Lestkowiców?). On sam w...
„Z żadną nie żył król w szczerej i prawdziwej miłości chrześcijańskiej” – pisał Jan Długosz o żonach Władysława Jagiełły. W typowy dla siebie sposób chciał dopiec nielubianemu monarsze, a nawet zasugerować, że w sferze duchowej neofita nigdy nie...
Jan Tęczyński był jednym z najważniejszych i najbardziej wpływowych Polaków późnego średniowiecza. Dzisiaj nie ma nawet własnej notki na Wikipedii, ale bez niego Jadwiga nigdy nie zostałaby królową, a Jagiełło – królem. Tęczyński zawładnął...
W 865 roku na Anglię spadła inwazja na skalę niespotykaną wcześniej w historii skandynawskich najazdów. Wyjątkowa była nie tylko liczebność i zajadłość napastników. Także cele tak zwanej Wielkiej Armii Pogańskiej okazały się zupełnie inne niż...
Skandynawscy łupieżcy zyskali sobie potworną reputację wśród mieszkańców starego świata. Grabili i mordowali. Ale w otwartych starciach długo nie mogli dorównać lepiej zorganizowanym przeciwnikom.
„Odwieczny symbol” – pisze o ozdobnych drzewach wiśni japońska autorka zamieszkała w Londynie, Naoko Abe. W jej słowach nie ma żadnej przesady. Kwitnąca wiśnia – po japońsku: sakura – od niemal niepamiętnych czasów stanowi kluczowy element kultury...
W średniowieczu lichwa uchodziła za jeden z najcięższych grzechów. Na ludzi, którzy pożyczali pieniądze na kredyt spadały ataki o wiele bardziej stanowcze niż na morderców i gwałcicieli. Skąd brała się tak wielka nienawiść do kredytodawców?
Patrząc na „Portret małżonków Arnolfinich” pędzla Jana van Eycka trudno oprzeć się wrażeniu, że jest to wizerunek późnośredniowiecznej ciężarnej mieszczanki. Zdaniem ekspertów przedstawiona na obrazie dama wcale nie była jednak w ciąży. Nie ma...
Historycy wciąż szukają dla Kazimierza Wielkiego wymówek. Ze źródeł wyłania się jednak jasny obraz. Polski królewicz i następca tronu wykorzystał seksualnie dwórkę własnej siostry. Gwałt miał straszne konsekwencje.
Przestępczość zorganizowana w średniowiecznej Anglii niewiele miała wspólnego z beztroskimi opowiastkami o Robin Hoodzie. Gangsterzy sprzed 700 lat nie rabowali bogatych, aby rozdawać ich majątek biednym. Kradli, mordowali i gwałcili tylko dla...
Do spotkania polskiego księcia Bolesława Krzywoustego z Gallem Anonimem doszło na Węgrzech w 1111 roku. Pierwszy z mężczyzn odprawiał właśnie solenną pokutę, nałożoną nań po tym, jak doprowadził do śmierci brata. Drugi – został wynajęty, by...
Kazimierz Wielki przeszedł do historii za sprawą podboju Rusi, kodyfikacji prawa i skoku cywilizacyjnego, jaki dokonał się za jego panowania. Żaden z tych sukcesów nie byłby jednak możliwy, gdyby król wpierw nie zdobył pełnych praw do własnej korony...
Świnia w welonie zakonnicy, która obściskuje się z nagim mężczyzną to tylko jeden z wielu dziwacznych i budzących niepokój elementów „Ogrodu rozkoszy ziemskich” Hieronima Boscha. Badacze do dziś głowią się nad tym, skąd u malarza wzięła się tak...
Podbój całego Pomorza – a nie tylko jego skrawków lub samego ujścia Wisły – był największym pragnieniem, wręcz fiksacją Bolesława Krzywoustego. W pewnym momencie wydawało się, że trwały sukces jest już bardzo bliski.
Spędziła z Bolesławem Chrobrym niemal trzydzieści lat, a niezależne informacje dwóch różnych kronik każą wierzyć, że owinęła sobie słynnego wodza wokół palca. Co jednak możemy powiedzieć o pochodzeniu księżnej Emnildy?
Wykonany na początku XVI wieku Kodeks Baltazara Behema to dzieło wyjątkowe: pierwsze polska księga, w której umieszczono wyobrażenia codziennej pracy. Piękne miniatury zachwycają do dzisiaj.
Nie było wtedy podstawówek, a i istnienia szkół katedralnych nie sposób potwierdzić. Władcy tworzyli jednak własne, prywatne szkoły: na dworze, ściśle na potrzeby swoich córek i synów. Czego można się było w nich nauczyć?
Relacji jest kilka i nie mogłyby się bardziej od siebie różnić. Czy w chwili śmierci Władysław Łokietek groził synowi hańbą, jeśli ten okaże się nieudacznikiem czy przeciwnie – błagał doradców, by „ukochali” Kazimierza tak samo, jak ojca?
Byli członkami rodzimej węgierskiej dynastii Arpadów. Z dziada pradziada posiadali prawo do udziału we władzy. Urodzili się jednak nie nad Balatonem, ale nad Wisłą. I zgodnie z kronikarską relacją wychowano ich na Polaków.
Niewiele postaci z dziejów Polski jest otoczonych tak czarną legendą, jak palatyn Sieciech. Najwyższy urzędnik na dworze Władysława Hermana zgromadził w swoich rękach wprost niespotykaną władzę. Do dzisiaj wielu historyków twierdzi, że chciał obalić...
Margrabia Marchii Północnej Teodoryk nazywał Słowian psami, a do władzy dążył po trupach, bez wahania uśmiercając przeciwników politycznych. W 979 roku nie miał jednak wyjścia. Za porażkę cesarza przyszło mu zapłacić własną córką: przebywającą dotąd...
Mieszko II Lambert nie miał łatwego życia. Obalony na skutek rebelii braci, wykastrowany przez wrogów, poniżony przez cesarza i zmuszony do zrzeknięcia się korony… Na krótko zjednoczył kraj, ale zmarł już jako 44-latek. W jakich okolicznościach...
Wiosną 732 roku potężna arabska armia pod wodzą Abd ar-Rahmana ruszyła z Półwyspu Iberyjskiego w głąb ziem Franków, paląc i grabiąc. Po początkowych porażkach świadomi śmiertelnego zagrożenia obrońcy zjednoczyli się pod wodzą Karola Młota. Armie...
Według najstarszej polskiej kroniki Bolesław Chrobry nie milczał na swoim łożu boleści. Przed śmiercią wygłosił dwie długie przemowy. Czy ich treść została zmyślona po latach? A może jednak kryje się w nich więcej niż ziarno prawdy?
Reklama
Historyk, pisarz i publicysta, redaktor naczelny WielkiejHISTORII. Autor książek takich, jak Pańszczyzna. Prawdziwa historia polskiego niewolnictwa, Wawel. Biografia, Warcholstwo czy Cywilizacja Słowian. Jego najnowsza książka to Życie w chłopskiej chacie (2024). Strona autora: KamilJanicki.pl.
Historyk, specjalista od dziejów przedwojennej Polski. Współzałożyciel portalu WielkaHISTORIA.pl. Autor kilkuset artykułów popularnonaukowych. Współautor książek Przedwojenna Polska w liczbach, Okupowana Polska w liczbach oraz Wielka Księga Armii Krajowej.