W wielkiej ekspedycji przeciwko Turkom, zorganizowanej w 1396 roku przez króla Węgier Zygmunta Luksemburskiego wzięło udział nawet 60 000 żołnierzy – nie tylko Węgrów, ale też Chorwatów, Bułgarów, Wołochów, Francuzów, Niemców czy nawet Polaków...
Jednorożce w średniowieczu. Na zdeformowane, śmiertelnie niebezpieczne bestie był tylko jeden sposób
W naszym stuleciu z jakiegoś powodu bardzo modne stały się jednorożce. Są wszędzie! Na koszulkach, na plecakach, na zeszytach, tatuażach. Wystarczy wytężyć wzrok, a prawdopodobnie codziennie jakiegoś uda się zobaczyć. Ale moda na jednorożce nie jest...
W 1420 roku margrabia Brandenburgii Fryderyk Hohenzollern zaproponował, by jedyna córka Jagiełły, Jadwiga, poślubiła jego syna, również Fryderyka. Gdyby związek doszedł do skutku, trony Polski i Litwy przeszłyby w posiadanie niemieckiej familii. A...
Okres wielkich odkryć i podróży Europejczyków przez oceany w XV wieku nie zapoczątkował globalizacji. Już tysiąc lat wcześniej żeglarze z krajów położonych nad oceanami Indyjskim i Spokojnym, regularnie pokonywali morskie szlaki „odkryte” później...
Odmawianie sobie mięsa stanowiło nieodłączny element życia w chrześcijańskiej kulturze średniowiecznej Europy. Naszych odległych przodków nie sposób jednak nazywać wegetarianami. Sprzeciw wobec zabijania zwierząt w celu ich zjedzenia uchodził wręcz...
Najbardziej „polska” z legend o Świętym Graalu łączy się z krzyżackim zamkiem w Bezławkach i księciem Świdrygiełłą – bratem Władysława Jagiełły.
Władysław Jagiełło nie żegnał się z żoną w dobrej atmosferze. Przed bitwą pod Grunwaldem miał powody, by sądzić, że Anna Cylejska, ślepo wierząca krewniakom, naraziła kraj na wojnę na dwóch frontach na raz. Mimo to po zwycięskiej batalii król w...
W 1300 roku polską koronę włożył król Wacław II z dynastii Przemyślidów, największy przeciwnik Władysława Łokietka. Popularna wizja zakłada, że czeska „okupacja” niosła tylko krzywdy i ucisk. Rzeczywistość była bardziej złożona. Na...
Choć Władysław Jagiełło stronił od trunków i tylko z rzadka wykazywał się obżarstwem, zdaniem Jana Długosza był „w ucztach rozkosznikiem”. Taka opinia utrwaliła się już za sprawą samej liczby wielkich i godnych pamięci zabaw, do jakich doszło za...
Dlaczego święty Jerzy polował na smoka? Co wspólnego ze smokami ma Matka Boska? I skąd pochodziły tajemnicze skrzydlate stworzenia? Bo przecież nie były rodzimymi mieszkańcami groty pod Wawelem. Oto jak smoki rozumiano w symbolice średniowiecza.
Według spisanych w późniejszym średniowieczu sag, skandynawscy podróżnicy czterokrotnie docierali do wybrzeży Ameryki i trzy razy schodzili na ląd. Ich najwcześniejsze spotkanie z mieszkańcami nieznanego świata okazało się krwawe.
Jadwiga Jagiellonka była dzieckiem słabym i chorowitym. Zarazem jednak była jedyną nadzieją królestwa. Przedstawiciele elit zdążyli się już oswoić z myślą, że właśnie ona zastąpi ojca, Władysława Jagiełłę, na dwóch opróżnionych tronach. Więcej...
Najtęższe umysły antyku i średniowiecza nie były w stanie dociec skąd właściwie biorą się dzieci. Nic więc dziwnego, że nikt też nie umiał przekonująco powiedzieć, co jest przyczyną problemów z płodnością. Uczeni mieli swoje pomysły, ale żaden nie...
1 maja 1417 roku król Władysław Jagiełło wyjawił najbliższym współpracownikom, że nazajutrz zamierza ożenić się z własną siostrą chrzestną – trzykrotną wdową bez dynastycznego rodowodu Elżbietą z Pilczy (Granowską). Zignorował wszelkie protesty i...
Debata nad pochodzeniem Jagiellonów trwa od stuleci i nic nie wskazuje na to, by miała dobiec końca. Czy posunięty w latach Władysław Jagiełło rzeczywiście spłodził Kazimierza Jagiellończyka czy może raczej – jak insynuowano już za życia monarchy –...
Ofensywne uzbrojenie wikingów składało się z czterech głównych elementów. W walce skandynawscy wojownicy najchętniej sięgali po miecze. Ale przecież nie tylko. Co jeszcze znajdowało się w ich rynsztunku?
Wacław II zapisał się w polskiej pamięci jako najbardziej obcy spośród wszystkich władców panujących w średniowieczu nad Wisłą. Był jednocześnie – i przede wszystkim – królem Czech, co zaowocowało pierwszą w dojrzałym średniowieczu unią personalną...
Królowa Elżbieta z Pilczy z wielu powodów nie podobała się polskich panom. Nie miała dynastycznego pochodzenia, była zbyt posunięta w latach, by rodzić dzieci, a Władysław Jagiełło ożenił się z nią w tajemnicy i bez konsultacji z elitami. Przede...
O Mieszku I mówi się tradycyjnie, że był „pierwszym historycznym władcą Polski”. Za życia nikt go tak jednak nie określał. Mieszko był w oczach sobie współczesnych królem Północy, księciem Wandalów czy władcą „Licicavików” (Lestkowiców?). On sam w...
„Z żadną nie żył król w szczerej i prawdziwej miłości chrześcijańskiej” – pisał Jan Długosz o żonach Władysława Jagiełły. W typowy dla siebie sposób chciał dopiec nielubianemu monarsze, a nawet zasugerować, że w sferze duchowej neofita nigdy nie...
Jan Tęczyński był jednym z najważniejszych i najbardziej wpływowych Polaków późnego średniowiecza. Dzisiaj nie ma nawet własnej notki na Wikipedii, ale bez niego Jadwiga nigdy nie zostałaby królową, a Jagiełło – królem. Tęczyński zawładnął...
W 865 roku na Anglię spadła inwazja na skalę niespotykaną wcześniej w historii skandynawskich najazdów. Wyjątkowa była nie tylko liczebność i zajadłość napastników. Także cele tak zwanej Wielkiej Armii Pogańskiej okazały się zupełnie inne niż...
Skandynawscy łupieżcy zyskali sobie potworną reputację wśród mieszkańców starego świata. Grabili i mordowali. Ale w otwartych starciach długo nie mogli dorównać lepiej zorganizowanym przeciwnikom.
„Odwieczny symbol” – pisze o ozdobnych drzewach wiśni japońska autorka zamieszkała w Londynie, Naoko Abe. W jej słowach nie ma żadnej przesady. Kwitnąca wiśnia – po japońsku: sakura – od niemal niepamiętnych czasów stanowi kluczowy element kultury...
W średniowieczu lichwa uchodziła za jeden z najcięższych grzechów. Na ludzi, którzy pożyczali pieniądze na kredyt spadały ataki o wiele bardziej stanowcze niż na morderców i gwałcicieli. Skąd brała się tak wielka nienawiść do kredytodawców?
Patrząc na „Portret małżonków Arnolfinich” pędzla Jana van Eycka trudno oprzeć się wrażeniu, że jest to wizerunek późnośredniowiecznej ciężarnej mieszczanki. Zdaniem ekspertów przedstawiona na obrazie dama wcale nie była jednak w ciąży. Nie ma...
Historycy wciąż szukają dla Kazimierza Wielkiego wymówek. Ze źródeł wyłania się jednak jasny obraz. Polski królewicz i następca tronu wykorzystał seksualnie dwórkę własnej siostry. Gwałt miał straszne konsekwencje.
Przestępczość zorganizowana w średniowiecznej Anglii niewiele miała wspólnego z beztroskimi opowiastkami o Robin Hoodzie. Gangsterzy sprzed 700 lat nie rabowali bogatych, aby rozdawać ich majątek biednym. Kradli, mordowali i gwałcili tylko dla...
Do spotkania polskiego księcia Bolesława Krzywoustego z Gallem Anonimem doszło na Węgrzech w 1111 roku. Pierwszy z mężczyzn odprawiał właśnie solenną pokutę, nałożoną nań po tym, jak doprowadził do śmierci brata. Drugi – został wynajęty, by...
Kazimierz Wielki przeszedł do historii za sprawą podboju Rusi, kodyfikacji prawa i skoku cywilizacyjnego, jaki dokonał się za jego panowania. Żaden z tych sukcesów nie byłby jednak możliwy, gdyby król wpierw nie zdobył pełnych praw do własnej korony...
