Polscy historycy wolą o nim nie mówić. Niesłusznie.
Za sprawą tego krwawego tyrana Piastowie uratowali swoją władzę i podjęli budowę własnego mocarstwa. Ściśle na wzór tego, które zapoczątkował książę „straszniejszy od Nerona”.
Magiczne ziarna, zdolne przyciągać płód. Kawałek sera obłożony czarami. I nieustanna litania do Stworzyciela, by zechciał obdarzyć matkę zdrowym potomkiem… Jak wyglądały porody w czasach pierwszych Piastów?
O Chrobrym mówiono, że żony „zmieniał jak szaty”. Ale o swoim pierwszym małżeństwie to nie on decydował. Zarazem: nic też jednak nie zrobił, by uchronić nieszczęsną połowicę przed poniżeniem, hańbą i przegnaniem.
Niektóre owiane są tajemnicą do dzisiaj. O innych wiemy całkiem sporo, choć lekarze mogą spierać się co do dokładnej diagnozy. Wygląda jednak na to, że żywot wyjątkowo wielu przywódców Kościoła zakończyło… zbyt częste dopuszczanie się jednego z...
Francuz czy Włoch? Nie cichną spory o pochodzenie Galla Anonima. Wywrotowa teoria włoska zyskała rzeszę zwolenników. Jeden detal podważa jednak nową biografię sławnego kronikarza. I wystawia niezbyt pochlebne świadectwo metodom jego pracy…
Jadwiga Andegaweńska w świecie mody miała potężną konkurencję. Ona była królową (a nawet królem!) Polski. Ale to Anna – żona księcia Litwy Witolda – mogła poszczycić się olbrzymią kolekcją trzech tysięcy szykownych sukien. Jak na tym tle...
Gall Anonim nie przebierał w słowach. Autor najstarszej kroniki dokumentującej dzieje Polski twierdził, że Mieszko Pierwszy „w takich pogrążony był błędach pogaństwa, że wedle zwyczaju swego ludu siedmiu żon zażywał”. Liczbę z pewnością zmyślił. Ale...
Przyszła żona Władysława Jagiełły drżała ze strachu, że wyjdzie za obrzydliwego, zarośniętego barbarzyńcę. Czy jej obawy były słuszne? Jak opisywał Jagiełłę najsłynniejszy z polskich kronikarzy, a jak anonimowy pleban z Szamotuł?
Nie milkną spory o przodków Mieszka I. Czy Siemomysł istniał naprawdę, czy był tylko bohaterem podań? Jeśli istniał to istniała też jego żona: wpływowa kobieta, której imię chyba wreszcie udało się odkryć. Być może pierwsza historyczna władczyni w...
Intelektualiści ostrzegali, że jedzenie kotów prowadzi do szaleństwa i… sprawia, że człowiek zaczyna cuchnąć. Pisarze szydzili, że kotami obżerają się tylko najgorsi barbarzyńcy. Jak wielu ludzi łamało zakazy? I czy króliki… smakowały naszym...
Wypalanie ran wrzącym olejem. Picie krwi. Wszczepianie zwierzęcych organów… dokładnie tych, o których myślicie. Dawni chirurdzy ignorowali zdrowy rozsądek i nie liczyli się z ofiarami. Oto najbardziej nieskuteczne terapie z dawnych wieków.
Co tam niskie zarobki, mobbing i inne oznaki dyskryminacji. W średniowieczu gra toczyła się o dużo wyższą stawkę. Liczby nie kłamią: mężczyźni mieli otwartą drogę do wiecznej chwały. Kobiety – mogły się spodziewać, że po kres czasów będą się...
„Delikatny” i „zaskakująco przystępny”? Otoczenie Kazimierza Jagiellończyka robiło wiele, by uczynić z niego wzór do naśladowania. Król niewątpliwie był wybitnym politykiem i człowiekiem ogromnego sukcesu. Dla Krzyżaków nie miał litości. Dla...
O cesarzu odrodzonego imperium zachodniego mówi się, że był wybitnym politykiem, wielkim wodzem i bezwzględnym zdobywcą. Szybko obdarzono go przydomkiem Karola Wielkiego. Czy także ze względu na posturę?
Mówi się, że uratowała dynastię przed zagładą i przyniosła swojej ojczyźnie nową wiarę. Księżna Olga jest czczona jako święta „równa apostołom”. Czy była także bezwzględną, mściwą morderczynią?
Przez lata twierdzono, że Anna Danuta wyprzedziła wszystkie władczynie średniowiecznej Polski. Najzdrowsze, najsilniejsze kobiety dożywały najwyżej osiemdziesięciu lat. Ona miała umrzeć znacznie później. W wieku, który nawet dzisiaj budzi zazdrość...
Poronienia, Brak anestezjologii, zagrażające życiu powikłania. Dla wielu kobiet średniowiecza ciąża i poród okazywały się prawdziwym horrorem. Tym bardziej muszą zadziwiać przykłady władczyń, które wydały na świat największą liczbę potomków. Takich...
Bez wypraw krzyżowych trudno sobie wyobrazić historię średniowiecza. Ale tak jest tylko w Europie. Ci, którzy odparli religijną inwazję, niemal natychmiast o niej zapomnieli. Przez pół tysiąclecia w języku arabskim nie było nawet słowa na określenie...
Czy średniowieczna Litwa rosła kosztem własnej tożsamości? Podbój ogromnych terytoriów Rusi sprawił, że państwo litewskie zapełniło się poddanymi o innej kulturze, religii i języku. Paradoksalnie to zdobywcy ulegli wpływom nowych poddanych – nie...
Najstarsze polskie kalendarze, w których zanotowano słowiańskie nazwy miesięcy pochodzą z pełnego średniowiecza. W tych sporządzonych w XIV wieku lista miesięcy wygląda już całkiem podobnie do obecnej. Tyle, że jest… o wiele mnie konsekwentna.
14 sierpnia 1018 roku Bolesław Chrobry wkroczył do Kijowa. To był bez wątpienia jeden z największych sukcesów militarnych w polskiej historii. A także szczytowy moment potęgi człowieka, który już wkrótce miał zostać pierwszym polskim królem. Po tym...
„Styl rozpoczynający rok pierwszego stycznia nie posiada w języku polskim swojej własnej nazwy” – wyjaśniał Henryk Wąsowicz, autor monumentalnej pracy Chronologia średniowiecza. I dodał, że w naukach historycznych ten system nosi nazwę „stylu...
Kiedy krzyżowcy zajęli Jerozolimę, miasto spłynęło krwią. Stulecie później, w 1187 roku, stolica Ziemi Świętej trafiła w ręce muzułmanów. Dlaczego sułtan Saladyn zrezygnował z brutalnej pomsty i oszczędził mieszkańców Jerozolimy?
Nie wyburzyli go zaborcy i nie zniszczył go pożar. Dlaczego więc najważniejszy budynek miejski Krakowa zniknął z powierzchni ziemi?
Wikingowie zasłynęli z tężyzny fizycznej. Nie mogło być inaczej: bez ogromnej krzepy nie byliby przecież w stanie sprostać długim wyprawom łupieżczym i handlowym. Co konkretnie robili, by zachować formę?
Dla historyków jest jasne, że Bolesław Szczodry nie zamordował osobiście biskupa Stanisława. Sprawiedliwie lub nie wydał krakowskiego hierarchę na tortury. Z perspektywy późniejszej, kościelnej publicystyki ta wersja wydarzeń była jednak zupełnie...
Epoka zacofania i stagnacji? Nic z tych rzeczy. W rzekomych „ciemnych wiekach” dokonano setek przełomowych odkryć. Niektóre z tych innowacji na zawsze zmieniły dzieje świata. Na ostatnim miejscu – Proch strzelniczy Broń palna kojarzy się z...
Nie mówię, że są dobre. Ale na pewno nietypowe. I do tego… w jakże atrakcyjnych, pastelowych kolorach.
Siedem miliardów złotych robi na tobie wrażenie? Na taką kwotę szacowany jest największy majątek należący obecnie do Polki – konkretnie zaś do Dominiki Kulczyk. Dla mnie, a pewnie też dla ciebie, olbrzymie pieniądze. Ale była w polskiej historii...
Wybitny prawodawca i najsławniejszy z naszych królów. Mówi się o nim, że zostawił Polskę murowaną. Ale zostawił też szkołę. I to jeszcze zanim czegokolwiek się nauczył.
