Nie brakowało zagranicznych kronik, w których Kazimierz Wielki był opisywany jako agresor i wichrzyciel. Jedno z najwcześniejszych źródeł na jego temat przechowało jednak zupełnie inny obraz. Choć autor nie ustrzegł się kompromitującego błędu.
„Fabrykantki aniołków” — mówiono tradycyjnie o kobietach, które brały dzieci na wychowanie tylko po to, by je zaniedbywać, głodzić, męczyć lub wprost mordować. Słowem, robić z nich anioły.
Kościoły protestanckie i hierarchia katolicka zgodnie nawoływały do płciowej wstrzemięźliwości. Na cenzurowanym był zwłaszcza seks przedmałżeński. Ale czy mieszkańcy nowożytnej Europy słuchali napomnień swoich duszpasterzy?
Zdaniem profesora Lecha Wyszczelskiego to wcale nie pod Ossowem czy Radzyminem powstrzymano w połowie sierpnia 1920 roku pochód prącej na zachód Armii Czerwonej. Decydujące znaczenie miały dzisiaj zupełnie zapomniane walki o Nasielsk. Dlaczego tak...
Porody niosły z sobą ryzyko w każdej epoce. Nigdy nie były jednak tak niebezpieczne, jak w wiekach XVIII i XIX. Upowszechnienie „nowoczesnej” medycyny przyniosło śmierć niezliczonym tysiącom matek.
Niemcy mieszkający w Polsce nie utożsamiali się z Krzyżakami. Mało tego. To właśnie oni przez stulecia kultywowali najbardziej krytyczne i nienawistne opinie o państwie zakonnym.
Jim Jones przeszedł do historii jako przywódca zbrodniczej sekty. Niewielu pamięta, że była to organizacja promująca marksistowskie przekonania i że jej lider otwarcie mówił, iż tylko „otumanieni głupcy wierzą w Boga”. Na jego polecenie ponad 900...
Nawet jeden żydowski uchodźca to o jednego za dużo – taką postawę w 1938 roku prezentowały właściwie wszystkie zachodnie kraje. Dopiero po nocy kryształowej Wielka Brytania niechętnie otworzyła granice przed uciekinierami, ale tylko nieletnimi...
Spowiedź w epoce nowożytnej była surowo egzekwowanym obowiązkiem, ale też – narzędziem kontroli społecznej. Księżom nakazywano zwracać wyjątkowo baczną uwagę na konkretne grzechy. Takie, których dzisiaj nikt by nie wyznał przed konfesjonałem.
Panuje przekonanie, że bolszewicka inwazja przyniosła natychmiastową i pełną mobilizację polskiego społeczeństwa przeciw dziejowemu zagrożeniu. W rzeczywistości reakcje nie były jednolite. I nie ze wszystkich możemy być dzisiaj dumni.
Edward Galiński, nazywany przez kolegów Edkiem i Mala Zimetbaum w normalnych okolicznościach zapewne nigdy by się nie poznali. Oboje trafili jednak do Auschwitz-Birkenau, gdzie połączyła ich miłość. Ale ta historia nie miała szczęśliwego zakończenia...
Dużo mówi się o zbrodniach seksualnych dokonywanych przez czerwonoarmistów w latach 1944-1945. Należy jednak pamiętać, że już ćwierć wieku wcześniej, w czasie wojny polsko-bolszewickiej, krasnoarmiejcy zaspokajali swoją chuć dokonując masowych...
Europa z czasów zjazdu gnieźnieńskiego mogła pochwalić się rozległymi, potężnymi gospodarczo i ludnymi miastami. Nie leżały one jednak w tej części kontynentu, o której zwykle myślimy.
Upiorne zjawisko procesów o praktykowanie magii dotarło do Polski nie później, niż do innych krajów regionu. Już w średniowieczu zapadały pierwsze wyroki. Skazańcy mieli ogromne szczęście, że ich… nie wykonywano.
Wesela w soboty są dzisiaj tak częste, że wydają się
wręcz obowiązkowe. Dawniej sytuacja wyglądała jednak zupełnie inaczej. Sobotnich
ślubów niemal nie zawierano. W jakie inne dni Polacy stawali przed ołtarzem?
Wojska Saladyna miały miażdżącą przewagę. Mimo to wielki mistrz zakonu templariuszy Gerard z Ridefort postanowił je zaatakować. Uważał ofensywę za swój święty obowiązek. Bitwa stoczona 1 maja 1187 roku u źródła Cresson zakończyła się krwawym...
Popularny dzisiaj i powszechnie kojarzony termin „seryjny morderca” ma zdaniem większości autorów zaskakująco krótką historię. A przynajmniej: zaskakująco niedawno przeniknął do społecznej świadomości. Ale czy to prawda?
Skalę rewolucji, jaką przyniosło w Europie upowszechnienie
druku, można opisać, ale przede wszystkim – można wyliczyć. Rachunek daje w tym
przypadku imponujące rezultaty.
Wyzwiska, awantury, pobicia, a nawet morderstwa. W średniowiecznych miastach każdy czuł się lepszy od strażnika miejskiego.
Winstona Churchilla trudno nazwać sympatykiem komunizmu. Po rewolucji październikowej stwierdził nawet, że bolszewizm to niemowlę, które powinno się „udusić w kołysce”. W wielkiej polityce nie ma jednak miejsca na sentymenty. Brytyjski premier już w...
W dyskusjach na temat prób ratowania polskiej
niepodległości u schyłku XVIII stulecia o wiele zbyt rzadko przewija się wątek
finansowy. Niesłusznie. Nic nie ilustruje skali wyzwania stojącego przed
Polakami lepiej niż dochody państwa.
Czesi, Francuzi, Hiszpanie, albo Amerykanie. Wszystkie te słowa stanowią w języku polskim kalki określeń używanych przez wymienione narody. Z Niemcami jest inaczej. Oni mówią o sobie: Deutsche. Skąd wzięła się nasza nazwa i dlaczego trudno ją uznać...
Hiszpańska wojna domowa z lat 1936-1939 obfitowała w zbrodnie i okrucieństwa dokonywane przez obie walczące strony. Bombardowanie Guerniki miało jednak rangę wyjątkową i stało się zapowiedzią strasznego losu, jaki czekał miliony bezbronnych cywilów...
W świecie medycyny niewiele jest równie zażartych dyskusji. Wymiana zdań trwa od 500 lat, a emocje wciąż nie opadają. Trudno się dziwić: chodzi o chorobę, która – by zacytować Claude’a Quétela – „najmocniej sterroryzowała ludzkość”. Syfilis.
Jeden z najwybitniejszych wynalazców przełomu XIX i XX wieku umierał jako człowiek bezdomny i zbankrutowany. W ostatnich latach więcej myślał o gołębiach niż nauce. Jego stan intelektualny budził poważne zaniepokojenie. A przynajmniej budziłby...
Skala analfabetyzmu u progu niepodległości była wprost zatrważająca. Według danych z przeprowadzonego w 1921 roku spisu powszechnego w całym kraju aż 33,1% osób powyżej 10 roku życia nie potrafiło czytać ani pisać.
Pierwsi inkwizytorzy działali indywidualnie i nie potrzebowali żadnych struktur, służby czy budynków. Ambicje ojca świętego i zajadłość samych inkwizytorów rosły jednak w zastraszającym tempie. A wraz z nimi – rosły też koszty.
Unia z Litwą doprowadziła do stworzenia państwa ogromnie zróżnicowanego pod względem etnicznym. Jaką część jego mieszkańców stanowili Polacy? Czy była ich większość? I dlaczego w wieku XVIII sytuacja wyglądała zupełnie inaczej niż w stuleciu XVI?
Kradzieże stanowiły w średniowieczu prawdziwą plagę. Najbardziej doskwierały mieszkańcom miast. I to właśnie w miastach ścigano je z wyjątkową surowością.
Sytuacja homoseksualistów w Niemczech, niezwykle trudna odkąd tylko naziści przejęli władzę w kraju, stała się tragiczna po wybuchu II wojny światowej. Walka z „notorycznymi uwodzicielami” mężczyzn była dla dyktatury wygodnym tematem zastępczym, a...
