W drugiej połowie XIX wieku Wielka Brytania znalazła się u szczytu swojej imperialnej potęgi. Do strzeżenia licznych kolonii, rozsianych po całym świecie, niezbędna była sprawnie działająca armia, która musiała przystosować się do szybko...
W 1857 roku Charles Dickens skreślił krótką notkę i przyczepił ją na lustrze w pokoju gościnnym swego domu. Było na niej napisane jedynie: „Hans Christian Andersen spał w tym pokoju przez pięć tygodni, co naszej rodzinie zdawało się trwać CAŁE WIEKI...
Fryderyk Chopin i George Sand spędzili razem blisko dziesięć lat. Początkowo jednak wirtuoz w ogóle nie przejawiał zainteresowania słynną pisarką. Twierdził wręcz, że „było w niej coś odpychającego”. Francuzka potrzebowała wielu...
Wielka Brytania, uwikłana od 1793 roku w wojnę najpierw z rewolucyjną, a następnie napoleońską Francją, za wszelką cenę chciała odciąć przeciwnika od dostaw morskich. Aby to osiągnąć jej flota atakowała nawet neutralne statki podejrzewane o łamanie...
Jeszcze dobrze nie wysechł atrament na podpisanym 3 marca 1918 roku przez Niemcy i bolszewicką Rosję traktacie brzeskim, a Turcja rozpoczęła ofensywę na Zakaukaziu. Zgodnie z porozumieniem kończącym walki na froncie wschodnim, Stambułowi przypadały...
Cała rodzina mieszkająca w jednej, ciasnej izbie. Najprymitywniejsze sprzęty oraz zwierzęta gospodarskie żyjące pod jednym dachem z chłopami. Oto w jakich warunkach mieszkała ludność galicyjskiej wsi zaledwie 160 lat temu.
Podczas I wojny światowej Amerykanie bardzo długo pozostawali neutralni. Mimo że w Europie ginęły miliony żołnierzy ententy i państw centralnych, Waszyngton nie zamierzał angażować swoich sił zbrojnych w krwawy konflikt. Sytuacja uległa zmianie...
Codzienność chłopów żyjących zaledwie 150 lat temu diametralnie odbiegała od warunków, do jakich sami jesteśmy obecnie przyzwyczajeni. Różnice były tak wielkie, że pod pewnymi względami aż trudno wyobrazić sobie dawną wiejską egzystencję. Jak zatem...
W czasie I wojny światowej Turcja opowiedziała się po stronie państw centralnych. Przymierze z Niemcami i Austro-Węgrami okazało się katastrofalnym wyborem dla pogrążonego w kryzysie państwa, które we wcześniejszych stuleciach należało do...
Mimo że już wcześniej powstawały podobne konstrukcje, to właśnie kartaczownica Gatlinga nazywana jest ojcem współczesnych karabinów maszynowych. Konstruktor tej śmiercionośnej broni twierdził, że stworzył ją… w celach humanitarnych. O jej historii...
Maria Wasiłowska i Jarosław Konopnicki pobrali się latem 1862 roku. Przyszła poetka początkowo bardzo kochała swego o 12 lat starszego męża. Z czasem jednak coraz bardziej zaczęły jej przeszkadzać liczne przywary ślubnego. W końcu autorka Roty wdała...
Bitwa nad Marną, stoczona w dniach od 6 do 12 września 1914 roku, jest uważana za jedną z najważniejszych batalii w dziejach świata. W krwawych zmaganiach na przedpolach Paryża wzięły udział ponad dwa miliony żołnierzy. Oto jak wyglądały losy...
Jan Słomka o żywieniu na polskiej wsi wiedział wszystko i niczego nie ukrywał. Przymierał głodem jako osierocony nastolatek, rachował jadło, gdy był zwyczajnym chłopem, wreszcie mógł zażyć odrobiny wiejskiego luksusu, gdy został nieźle sytuowanym...
Samuel Woodfill należy do najczęściej odznaczanych żołnierzy w dziejach armii Stanów Zjednoczonych. To czego dokonał 12 października 1918 roku sprawiło, że przeszedł do historii. Dzięki swojemu wyczynowi zyskał miano „najwybitniejszego amerykańskiego...
Zatrważająca śmiertelność, brak edukacji, praca od najmłodszych lat. Dzieciństwo na XIX-wiecznej polskiej wsi diametralnie odbiegało od tego, jak dzisiaj wygląda codzienność najmłodszych.
Szanuj fortunę i kochaj ziemię twoją. Nie kradnij sobie czasu, służbie płacy, strawy ni okrasy, a dobytkowi paszy. Nie pożądaj na skromnej niwie twojej świetnych zysków bankierskich. To tylko niektóre z przykazań dla polskich chłopów, jakie...
Urodzona w 1872 roku Laura była najmłodszym z ośmiorga dzieci Marii Konopnickiej. Kiedy w 1892 roku córka wychodziła za prawnika Stanisława Pytlińskiego poetka uważała, że trafiła się jej idealna partia. Dziesięć lat później Laura postanowiła jednak...
Polski kmieć, a więc głowa chłopskiej rodziny gospodarującej na większym spłachetku ziemi, bacznie obserwował pana i go naśladował. Zatrudniał w swoim gospodarstwie czeladź, czyli służbę — podobnie jak szlachcic. Czeladnik, zwany też parobkiem czy...
Brytyjski historyk Richard Butterwick, obecnie posługujący się nazwiskiem Butterwick-Pawlikowski, ocenia XVIII-wieczną Rzeczpospolitą i jej perspektywy o wiele bardziej optymistycznie niż większość badaczy nad Wisłą. Także jego opinie o tym, co...
System wyzysku pańszczyźnianego był polską formą niewolnictwa. Większość mieszkańców pierwszej Rzeczpospolitej pozbawiono praw, a z upływem wieków przestano nawet uważać ich za ludzi. Chłopi pańszczyźniani musieli niemal dzień w dzień harować na...
„Każdy koncern kosmetyczny chciał złowić piękną i sławną Helenę” – pisze Małgorzata Czyńska na kartach książki Kobiety z obrazów. Polki. Helena Modrzejewska była nie tylko najsławniejszą polską aktorką i celebrytką XIX stulecia, ale też prawdziwą...
W czasach Rzeczpospolitej Obojga Narodów państwo ani nie usiłowało, ani tym bardziej nie było w stanie ingerować w wewnętrzne życie Kościoła. Rzecz wyglądała raczej odwrotnie. Duchowni zajmowali kluczowe urzędy i kontrolowali znaczną część senatu...
Kazimiera Iłłakowiczówna była nie tylko jedną z najwybitniejszych polskich poetek XX wieku, ale również poliglotką i znakomitą tłumaczką. Sukces jaki osiągnęła jest tym bardziej imponujący jeżeli weźmiemy pod uwagę pasmo tragedii, które spotkały ją...
Temat podejścia polskiego pospólstwa do cara Aleksandra II Romanowa jest jednocześnie niezręczny i przemilczany. Bo jak tu pisać o tym, że nasi chłopi traktowali rosyjskiego samodzierżcę niczym świętego, stawiali na jego cześć kapliczki i...
Obecnie średnie roczne spożycie mięsa w Polsce wynosi ponad 73 kilogramy na głowę mieszkańca. Jesteśmy pod tym względem jednym z liderów w Europie. Pod koniec XIX wieku sytuacja wyglądała jednak zupełnie inaczej. Mięso stanowiło prawdziwy rarytas na...
Nikt nie przewidywał, że Helena Miselówna zostanie aktorką. Była wprawdzie nieślubnym dzieckiem, ale matka, wdowa po zamożnym i szanowanym krakowskim kupcu, dołożyła starań, by zapewnić jej dobrą edukację i właściwe wychowanie. A przecież według...
Szacuje się, że na przełomie XIX i XX wieku ziemie polskie zamieszkiwało około 30 milionów ludzi. Przeszło 3,5 miliona, gnanych biedą, głodem i marzeniami o lepszym życiu, zdecydowało się wyjechać za granicę. Ogromna część z nich ruszyła w podróż...
Amadeo Modigliani nigdy nie spodziewał się, że jego obrazy będą sprzedawane za setki milionów dolarów, jako jedne z najdroższych dzieł świata. Nie mogła tego wiedzieć też jedna z ulubionych modelek udręczonego i schorowanego artysty: uboga...
Żadne wydarzenie z życia Alfreda Nobla nie jest związane z tak wielką konspiracją, jak jego spotkanie z osiemnaście lat młodszą Austriaczką Sofie Hess. Po śmierci wynalazcy w 1896 roku czyniono niemało starań, by całkowicie wymazać kobietę z jego...
Gdyby sporządzić ranking najczęściej tłumaczonych polskich autorów, bez wątpienia pierwsze miejsce zająłby Henryk Sienkiewicz. Natomiast na drugim stopniu podium stanąłby Antoni Ferdynand Ossendowski. Mimo to pozostaje on stosunkowo mało znany, gdyż...