Skojarzenia nie są w tym przypadku bezpodstawne. Nazwa
Alei Jerozolimskich nawiązuje do społeczności żydowskiej. I do intrygującej inicjatywy
budowlanej sprzed kilku stuleci.
Jednym z pierwszych lekarzy, który próbował wyjaśnić i leczyć zaburzenia umysłowe, był niemiecki uczony Franz Anton Mesmer. W latach siedemdziesiątych XVIII wieku odrzucił powszechnie akceptowane religijne i moralne tłumaczenie chorób psychicznych...
Nowożytne państwo nie pełniło niemal żadnej z funkcji, jakie dzisiaj przypisujemy władzom centralnym. Nie organizowało służby zdrowia i edukacji, nie wypłacało emerytur ani nie dbało o bezpieczeństwo wewnętrzne. Na co szły więc wszystkie pieniądze...
Dane o średniej długości życia w wieku XVIII zaskakują. Czy rzeczywiście sytuacja w Polsce była aż tak dramatyczna? I dlaczego nawet w najbardziej rozwiniętych krajach ludzie żyli średnio niewiele ponad 30 lat?
„Idealizowanie obrazu duchowieństwa parafialnego w dobie przedrozbiorowej ma niewiele wspólnego z rzeczywistością” – podkreśla profesor historii z Uniwersytetu w Białymstoku Cezary Kuklo. I przypomina, jak wielkim problemem w dawnej Polsce były...
Aż do wieku XIX ludzi poważnie chorych psychicznie można było znaleźć w jednym z dwóch miejsc, zależnie od stopnia zamożności ich rodziny. Żadnym z nich nie był szpital psychiatryczny.
Stefan Batory przejął tron w państwie rozgrabionym w burzliwych latach bezkrólewia, szczycącym się ograniczeniem władzy królów i opanowanym niemocą po krótkim eksperymencie z Henrykiem Walezym. Jakie dochody mógł uzyskać skarb Polski w tak trudnym...
Wbrew wyobrażeniom włodarzy Petersburga, imperialna Rosja nigdy nie była krajem jednolitym narodowościowo. Dopiero jednak rozbiory Polski przyniosły prawdziwe trzęsienie ziemi. I zmieniły demografię Rosji w sposób, z którym carowie nie potrafili...
1 lipca 1569 roku w Lublinie dotąd personalna unia między Polską a Litwą została zamieniona w realną – choć przy niemałych protestach elit Wielkiego Księstwa. W ten sposób powstała olbrzymia pod względem terytorium Rzeczpospolita Obojga Narodów. Jak...
Zdobycie Bastylii przez lud Paryża 14 lipca 1789 roku trudno nazwać wielkim zwycięstwem. W służącej za więzienie fortecy przebywało wówczas zaledwie siedmiu więźniów. Broniła jej bez przekonania garstka strażników, głównie starszych, czasem nie w...
Jego dziadek i imiennik, Władysław Jagiełło, zyskał sobie sławę wielkiego wodza, ale też dobrodusznego władcy. Władysław II Jagiellończyk w myśl tradycji był tylko dobroduszny. A do tego letargiczny, wyzuty z ambicji, nieudolny i rozrzutny. Czy...
Decyzja, która miała wpłynąć na codzienne życie milionów ludzi została podjęta bez ich udziału, bez żadnej dyskusji, a nawet po kryjomu. Unia brzeska – projekt przyłączenia cerkwi prawosławnej na ziemiach Rzeczpospolitej Obojga Narodów do Kościoła...
To był jeden z najbardziej bezlitosnych spisów epoki renesansu. Agent Habsburgów omamił Bonę Sforzę, otruł ją i ułożył fałszywy testament władczyni, w którym ta oddawała cały swój majątek niemieckiej dynastii. Następnie zabił każdego, kto mógł...
Pospolitych zbrodniarzy wieszano razem z psami. Podpalacze trafiali na stosy. Ku przestrodze chętnie eksponowano nie tylko ciała, ale i członki. Kara śmierci w Polsce szlacheckiej miała przecież pełnić „funkcję pedagogiczną”.
Na przełomie wieków XIV i XV Węgry były jedną z największych potęg kontynentu. Ich król sięgnął nawet po koronę cesarską. Ale już kilka dekad później niegdyś wspaniałe państwo legło w gruzach i ustąpiło pod naporem osmańskiej ofensywy. O jego losach...
Plemiona Amazonii, Apacze w Ameryce Północnej, Japończycy, mieszkańcy Nowej Zelandii, a nawet… polska szlachta z XVII wieku. Co ich wszystkich łączy? Przekonanie, że kobieca wagina to nie tyle narząd, co raczej – dzika bestia, uzbrojona w ukryte...
Masowa histeria? Halucynogenne grzyby? Zgubne skutki mistycyzmu? Przyczyny „tanecznej plagi” wciąż budzą kontrowersje, podobnie jak przebieg choroby i jej najbardziej drastyczne skutki. Jedno wiadomo na pewno: tajemnicza przypadłość dotknęła tysięcy...
Niezwykła skuteczność, szybkość przemieszczania się i fama o niezwyciężoności armii sułtanów, paraliżująca nierzadko szczególnie słabych przeciwników, zrodziły pogląd o jej ogromnej liczebności. Czy rzeczywiście sułtanowie byli zdolni bez trudności...
Mówi się, że szczepionka na ospę prawdziwą powstała na skutek odwagi i pomysłowości jednego człowieka: Edwarda Jennera. W rzeczywistości jednak walkę z chorobą podjęto znacznie wcześniej, a pierwsze skuteczne metody testowano między innymi… w...
Historia zapamiętała wyczyny odosobnionych śmiałków, usiłujących dotrzeć w najbardziej niedostępne miejsca na Ziemi. Vitus Bering nie był jednym z nich. W jego ekspedycję zaangażowano tysiące osób, budżet jakim dysponował był wprost niewiarygodny, a...
Wydaje wam się, że żyjemy w niebezpiecznych czasach? Że na każdym kroku można wpaść pod samochód, zakaszleć się na śmierć albo umrzeć w pożarze instalacji elektrycznej? Bzdura. Naprawdę niebezpiecznie było 500 lat temu. Wtedy zabić mógł nawet…
Zrabowana przez Niemców w czasie II wojny światowej Bursztynowa Komnata przez wielu uznawana była za ósmy cud świata. Jej piękno zapierało dech w piersiach. Zanim jednak tak się stało potrzebne były całe dziesięciolecia wytężonej pracy i tony...
Jakie wydarzenie było najważniejsze w całych dziejach ludzkiej cywilizacji? Mogłoby się wydawać, że na takie pytanie nie ma jednej odpowiedzi. I zdaniem wielu, zwłaszcza europejskich, historyków rzeczywiście nie ma.
Pierwszym człowiekiem, który walczył z dżumą w sposób sensowny i skuteczny, był Michel de Nostredame, szerzej znany jako Nostradamus. Jego sposoby nie tylko były zdroworozsądkowe, ale też – poniekąd skuteczne. Do części zaleceń...
W 1741 roku uczestnicy Wielkiej Ekspedycji Północnej – jednej z najdroższych i najbardziej ambitnych wypraw naukowych w dziejach ludzkości, rozbili się na nieznanym dotąd, skutym lodem lądzie na wschód od Kamczatki: w miejscu, które w...
U zarania dziejów cała ludzkość mówiła w Bożym języku, a więc – po niemiecku. Niemcy to naród, w którym jest więcej „siły i męstwa”, niż we wszystkich innych. A Germanie zasługują na podziw, bo „nigdy nie mieszali swojej krwi z...
Trzysta lat temu Polacy wypijali rocznie sześć razy więcej wódki i siedem razy więcej piwa niż obecnie. „Pili od śniadania do obiadu, od obiadu do poduszki” – komentował ówczesny pamiętnikarz.
Reformacja zmieniła diametralnie nie tylko życie religijne Europejczyków. Miała również ogromny wpływ na gospodarkę Starego Kontynentu. Pisze o tym w swojej książce Rynek i ratusz światowej sławy historyk Niall Ferguson.
Był odpowiedzialny za większą liczbę zgonów niż sztormy, walki, uszkodzenia okrętu i wszystkie inne choroby razem wzięte. W latach 1500-1800 zabił nawet dwa miliony ludzi. Szkorbut był najgorszą plagą mórz. I to mimo, że dało się mu niezwykle prosto...
Gwarantowane zatrudnienie w przyszłości, darmowa edukacja, tabuny służących i kufry pełne złota. Można by pomyśleć, że królewicz to wymarzona fucha. Tyle tylko, że nie w Polsce.
