Wydarzenia z sierpnia 1920 roku nie miały decydującego znaczenia dla losów Europy. Plany przeniesienia rewolucji bolszewickiej na Zachód opierały się na czystych mrzonkach. Katastrofa groziła jednak samej Polsce. Co konkretnie nastąpiłoby w razie...
Gdynia stała się propagandową historią sukcesu i kluczowym kołem zamachowym polskiej gospodarki. Nie był to jednak jedyny port zbudowany od zera w czasach II Rzeczpospolitej. Inwestycja we Władysławowie, choć nie tak spektakularna, zapewniała rzecz...
„My w Polsce nie znamy pojęcia pokoju za wszelką cenę” – mówił polski minister spraw zewnętrznych Józef Beck. – „Jest jedna tylko rzecz w życiu ludzi, narodów i państw, która jest bezcenna. Tą rzeczą jest honor”. Słowa wygłoszone z sejmowej mównicy...
„Odwieczny symbol” – pisze o ozdobnych drzewach wiśni japońska autorka zamieszkała w Londynie, Naoko Abe. W jej słowach nie ma żadnej przesady. Kwitnąca wiśnia – po japońsku: sakura – od niemal niepamiętnych czasów stanowi kluczowy element kultury...
Norweski profesor historii i minister spraw zagranicznych swego kraju Halvdan Koht — przeczytawszy po francusku wspomnienia szefa polskiej dyplomacji Józefa Becka (Dernier rapport) — stwierdził, że cały świat spodziewał się wojny, tylko nie Polska...
Pazerne bolszewickie władze własne pieniądze wydawały na broń. Zadanie żywienia i ratowania zdesperowanej ludności komuniści woleli… zrzucić na Amerykanów. W efekcie świat poznał prawdę o jednej z najstraszliwszych klęsk głodu i kanibalizmu.
W polskiej pamięci historycznej zapisały się walne powstania – śląskie, wielkopolskie – oraz zażarty bój o ziemie wschodnie najpierw z Ukraińcami, a następnie bolszewikami. Jedna z insurekcji zupełnie jednak zniknęła z naszej świadomości.
W trwającej niemal dziewięć lat wojnie celnej z Niemcami Polska znajdowała się w znacznie słabszej pozycji. Mimo to władzom w Berlinie nie udało się osiągnąć zamierzonych celów. Co więcej, w dłużej perspektywie konflikt wpłynął zdecydowanie...
Marynarka Wojenna stała się w latach 30. XX wieku najnowocześniejszym rodzajem polskich sił zbrojnych. Inwestowano w nią ogromne pieniądze – zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę to, jakie odniosła „sukcesy” w toku wojny obronnej 1939...
Wojna polsko-bolszewicka była konfliktem nie tylko przełomowym, ale też – prowadzonym na porażającą skalę. Rzadko wspomina się o tym, że obie strony rzuciły do boju ogromne armie.
Nikifor Maruszeczko zaczynał swoją przestępczą karierę, jako drobny złodziejaszek. Wystarczyły jednak cztery miesiące, a stał się jednym z najbardziej poszukiwanych bandytów przedwojennej Polski. Z zimną krwią zamordował cztery osoby, w tym dwóch...
Elegancko ostrzyżeni, świetnie ubrani, dobrze zbudowani i wykazujący się prawdziwą kindersztubą. Przedwojenni mężczyźni mieli swój nieodparty urok. Poniżej galeria dziesięciu, do których najczęściej wzdychały nasze prababki.
„Doprawdy, po tragicznych doświadczeniach XX wieku, trzeba bezwzględnie i niestrudzenie »dmuchać na zimne«. Mein Kampf Adolfa Hitlera to wprawdzie bomba, która wybuchła wiele lat temu, czyniąc wielkie zniszczenia, ale jej odłamki mogą nadal siać...
Polskie surowce naturalne? Na myśl natychmiast przychodzi węgiel. Rzeczywiście to czarne złoto było głównym towarem eksportowym II Rzeczpospolitej. Kraj należał jednak do liderów jeszcze w kilku dziedzinach. Dzisiaj niemal zapomnianych. Co...
PZL-37 Łoś był najnowocześniejszym samolotem jakim dysponowało polskie lotnictwo w chwili wybuchu II wojny światowej. Projekt Jerzego Dąbrowskiego wyróżniał się nowatorskimi rozwiązaniami. Bił też na głowę wiele zagranicznych konstrukcje z tamtego...
Rakotwórcze farby w gałkach lodów. Ołów w herbacie. I wieprzowa kiełbasa… z konia. Jak jeszcze przedwojenni sklepikarze oszukiwali swoich klientów?
W przedwojennej Polsce żyły nawet dwa miliony nieletnich sierot, półsierot, pozbawionych opieki nieślubnych dzieci. Tylko garstka mogła liczyć na miejsce w sierocińcu. Czekały tam nie bród, wszy, choroby, nędza i „zimna obojętność”.
Siła eksplozji, do jakiej doszło 13 października 1923 roku na terenie Cytadeli Warszawskiej, była ogromna. Słyszano ją w promieniu kilkudziesięciu kilometrów od stolicy. Zginęło lub zostało rannych ponad sto osób. Jak doszło do wybuchu i czy na...
„Badanie zawartości doprowadzi do stwierdzenia, czy elementy tam znalezione odpowiadają właściwościom podejrzanego” – zapewniała prasa w 1933 roku. Bełkotliwy opis odnosił się do najnowszej techniki kryminalistycznej. I do...
Jeszcze na przełomie XIX i XX wieku podkreślano, że „w kwestii leczenia chorób psychicznych nie ma żadnej nadziei”. Wszystko miały zmienić teorie Zygmunta Freuda. Amerykański psychiatra Jeffrey A. Lieberman pisze, że sławny ojciec...
Budowa Centralnego Okręgu Przemysłowego była nie tylko największą inwestycją międzywojennej Polski, lecz także mistrzostwem gospodarczej propagandy i autopromocji ówczesnego ministra skarbu oraz wicepremiera Eugeniusza Kwiatkowskiego. Z tego powodu...
Nawet dla narodowców był zbyt wielkim radykałem. Władysława Sikorskiego nazywał szefem masońskiego rządu. I to wcale nie komuniści jako pierwsi oskarżyli go o popieranie hitlerowskich Niemiec. Już w Londynie mówiono, że Adam Doboszyński próbuje...
Najnowocześniejsze czołgi na świecie. Pół miliona karabinów maszynowych. I największe siły lotnicze w dziejach Polski. Statystyki z czasów wojny polsko-bolszewickiej zaskakują.
Przed wojną w Polsce 60% obywateli utrzymywało się z pracy na roli. Nic dziwnego, że przepisy bardzo dokładnie określały kary za tak zwane szkodnictwo polne. W większości przypadków przewidywano mniej lub bardziej dotkliwe kary pieniężne. Był jednak...
W 1933 roku w okolicach Łowicza doszło do serii krwawych zbrodni na kobietach. Dwie ofiary zginęły, trzecią tylko cudem odratowano. Po wielu miesiącach o czyny został oskarżony 20-letni Tadeusz Ensztajn. Na jego trop nie wpadła jednak policja. Całą...
Chyba żaden minister ani premier w Polsce nie stał się obiektem tylu kpin, co Felicjan Sławoj-Składkowski. Nazywano go „Piotrem Wielkim w klozetowej skali”, przekręcano złośliwie jego imię na „Srawoj”, a ostatecznie przeszło ono do historii jako...
Jak Polskie Radio relacjonowało bolszewicki marsz na Warszawę w roku 1920? Jak komentowało przyjęcie konstytucji marcowej? Co mówił na jego falach prezydent Stanisław Wojciechowski? Odpowiedzią na każde z pytań jest tylko milczenie. Polskie Radio...
W nocy z 23 na 24 sierpnia 1939 roku w Moskwie podpisano niemiecko-sowiecki układ o nieagresji, który do historii przeszedł jako pakt Ribbentrop-Mołotow. Dokument zawierał również tajny protokół, w którym oba mocarstwa dzieliły między siebie Europę...
„Uboczny produkt naszych czasów” – pisano w 1934 roku o szczególnej kategorii polskich włóczęgów. Tak zwani rajzerzy, żyli zupełnie poza prawem, społeczeństwem, na przekór wszelkiej władzy. Bano się ich do tego stopnia, że władze myślały wręcz o...
Przedwojenna Polska tonęła w ciemnościach, mieszkania były ciasne i wiecznie przepełnione, a dostęp do bieżącej wody czy kanalizacji stanowił rzadki rarytas.